Premier wydaje pilny komunikat. Wprowadzono stopnie alarmowe w Polsce i poza nią

Premier Donald Tusk podpisał zarządzenia przedłużające obowiązywanie stopni alarmowych na terenie Polski oraz wobec polskiej infrastruktury energetycznej znajdującej się poza granicami kraju. Decyzja ta oznacza utrzymanie wzmożonego poziomu czujności służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa w obliczu potencjalnych zagrożeń terrorystycznych oraz cybernetycznych. Dokument podpisany przez szefa rządu będzie obowiązywał do 31 maja bieżącego roku.

Fot. Alexandros Michailidis / Shutterstock

Jakie stopnie alarmowe zostały przedłużone?

Zgodnie z komunikatem opublikowanym przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, przedłużono obowiązywanie trzech stopni alarmowych:

2. stopnia BRAVO na terenie całego kraju – wprowadzanego w sytuacji zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym;
3. stopnia BRAVO-CRP również obejmującego terytorium całej Polski – dotyczącego cyberbezpieczeństwa, nakładającego na administrację publiczną obowiązek prowadzenia wzmożonego monitoringu stanu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych;
4. stopnia BRAVO wobec polskiej infrastruktury energetycznej znajdującej się poza granicami Polski – co wskazuje na konieczność zachowania szczególnej czujności w odniesieniu do strategicznych obiektów energetycznych należących do Polski, a zlokalizowanych w innych krajach.

Decyzja o przedłużeniu tych stopni alarmowych została podjęta na najwyższym szczeblu władzy wykonawczej, co podkreśla powagę sytuacji oraz determinację rządu w kwestii zapewnienia bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.

Co oznaczają poszczególne stopnie alarmowe?

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wyjaśnia, iż stopień BRAVO, będący drugim w czterostopniowej skali, jest wprowadzany w przypadku zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia o charakterze terrorystycznym. „Oznacza to, iż służby mają informację o potencjalnym zagrożeniu, a w związku z tym administracja publiczna jest zobowiązana do zachowania szczególnej czujności” – informuje RCB w swoim komunikacie.

Z kolei stopień BRAVO-CRP, również drugi w czterostopniowej skali, odnosi się specyficznie do zagrożeń w cyberprzestrzeni. Jego wprowadzenie zobowiązuje administrację publiczną do prowadzenia wzmożonego monitoringu stanu bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych. Jest to szczególnie istotne w kontekście nasilających się cyberataków wymierzonych w infrastrukturę krytyczną państw europejskich.

Warto podkreślić, iż jak informuje RCB, „stopnie alarmowe są przede wszystkim sygnałem dla służb, żeby były gotowe do działania”. Oznacza to wdrożenie dodatkowych procedur bezpieczeństwa, zwiększenie czujności oraz gotowości do szybkiej reakcji w przypadku wystąpienia realnego zagrożenia.

System stopni alarmowych w Polsce

Polski system stopni alarmowych obejmuje cztery poziomy, zarówno w odniesieniu do zagrożeń terrorystycznych, jak i cyberbezpieczeństwa. Poszczególne stopnie wprowadzane są adekwatnie do skali oraz prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia.

W przypadku zagrożeń terrorystycznych wyróżniamy:

• Pierwszy stopień (ALFA) – wprowadzany w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia;
• Drugi stopień (BRAVO) – wprowadzany w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym;
• Trzeci stopień (CHARLIE) – wprowadzany w przypadku wystąpienia zdarzenia potwierdzającego prawdopodobny cel terrorystyczny;
• Czwarty stopień (DELTA) – najwyższy, wprowadzany w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub po uzyskaniu informacji o wysokim prawdopodobieństwie wystąpienia takiego zdarzenia.

Analogicznie, w zakresie cyberbezpieczeństwa funkcjonują stopnie: ALFA-CRP, BRAVO-CRP, CHARLIE-CRP oraz DELTA-CRP.

Jak wyjaśnia Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, w przypadku ALFA-CRP do najważniejszych zadań administracji należy kontrola kanałów łączności, przegląd procedur i zadań oraz zwiększona czujność personelu. Przy stopniu CHARLIE-CRP administracja ma za zadanie przeprowadzić przegląd zasobów do wykorzystania w przypadku obrony, a także wdrożyć plany ciągłości działania po wystąpieniu ataku.

Najwyższy stopień, DELTA-CRP, obliguje administrację do uruchomienia planów awaryjnych i przywracania funkcjonowania systemów informatycznych. W przypadku ogłoszenia któregokolwiek z tych stopni, zadaniem obywateli jest zachowanie czujności, stosowanie się do poleceń służb, a także informowanie odpowiednich organów po zaobserwowaniu podejrzanych zdarzeń.

Kontekst przedłużenia stopni alarmowych

Decyzja o przedłużeniu obowiązywania stopni alarmowych jest podejmowana w kontekście aktualnej sytuacji bezpieczeństwa, zarówno w Polsce, jak i w regionie. Choć oficjalny komunikat nie zawiera szczegółowych informacji o konkretnych zagrożeniach, które wpłynęły na tę decyzję, można ją rozpatrywać w świetle ogólnej sytuacji geopolitycznej, w tym przede wszystkim trwającego konfliktu zbrojnego w Ukrainie.

Warto zauważyć, iż przedłużenie dotyczy również stopnia alarmowego wobec polskiej infrastruktury energetycznej znajdującej się poza granicami kraju. Może to sugerować istnienie potencjalnych zagrożeń dla strategicznych obiektów energetycznych, które stanowią najważniejszy element bezpieczeństwa narodowego i gospodarczego.

Utrzymanie podwyższonego poziomu czujności służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo państwa jest standardowym działaniem prewencyjnym w sytuacji istnienia potencjalnych zagrożeń. Pozwala ono na szybszą reakcję w przypadku wystąpienia incydentów oraz minimalizację ich potencjalnych skutków.

Znaczenie dla administracji publicznej i obywateli

Przedłużenie obowiązywania stopni alarmowych ma bezpośrednie implikacje dla funkcjonowania administracji publicznej, która zobowiązana jest do wdrożenia odpowiednich procedur bezpieczeństwa. W przypadku stopnia BRAVO-CRP oznacza to prowadzenie wzmożonego monitoringu systemów teleinformatycznych, zwiększenie czujności na potencjalne incydenty cybernetyczne oraz gotowość do szybkiej reakcji w przypadku ich wystąpienia.

Z perspektywy obywatela, wprowadzenie drugiego stopnia alarmowego nie pociąga za sobą znaczących zmian w codziennym funkcjonowaniu. Warto jednak pamiętać o zaleceniu zachowania zwiększonej czujności, szczególnie w miejscach publicznych oraz w odniesieniu do podejrzanych zdarzeń czy zachowań.

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa przypomina, iż w przypadku ogłoszenia któregokolwiek ze stopni alarmowych, zadaniem obywateli jest stosowanie się do poleceń służb oraz informowanie odpowiednich organów o zaobserwowanych podejrzanych zdarzeniach. Ta obywatelska czujność stanowi istotny element systemu bezpieczeństwa państwa, uzupełniający działania profesjonalnych służb.