To największe tego typu ćwiczenia w Europie zorganizowane przez polską Policję, a realizowane we współpracy z Federalnym Biurem Śledczym. Podczas pierwszych epizodów, które odbyły się w metrze, sprawdzano m.in. gotowość Policji i służb współdziałających do przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym oraz prowadzenia działań w środowisku skażonym substancją CBRN. Ćwiczenia te były też okazją do sprawdzenia i doskonalenia współdziałania i wymiany informacji między FBI a służbami odpowiedzialnymi za działania antyterrorystyczne i kontrterrorystyczne na terenie Polski.
Z inicjatywą zorganizowania wspólnego przedsięwzięcia w Polsce wystąpił Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk podczas wizyty u Dyrektora FBI w Stanach Zjednoczonych. Projekt szczegółowych założeń został opracowany w Głównym Sztabie Policji KGP i był na bieżąco konsultowany ze stroną amerykańską. Stan przygotowań do wspólnych ćwiczeń dowódczo-sztabowych omówiono podczas marcowej wizyty w KGP Zastępcy Dyrektora Federalnego Biura Śledczego, odpowiedzialnego jednocześnie za prace Departamentu ds. Broni Masowego Rażenia.
Ćwiczenia pod kryptonimem „Wolf-Ram-23” zaplanowano w dniach 17-19 kwietnia 2023 r. Pierwsze epizody ćwiczono w poniedziałek wieczorem 17 kwietnia w Warszawie, na dwóch stacjach metra: Stare Bielany na pierwszej linii oraz Stadion Narodowy na drugiej nitce. Do ćwiczeń z amerykańskim Wydziałem ds. Zwalczania Broni Masowego Rażenia FBI polscy i amerykańscy funkcjonariusze przygotowywali się od miesięcy. Zgodnie z planem miały nie być upublicznione. Jednak ze względu na sytuację za wschodnią granicą, a także by nie wzbudzać niepotrzebnej paniki wśród mieszkańców Warszawy, podjęto decyzję, by o ćwiczeniach poinformować opinię publiczną. Komunikaty przekazywano w ciągu dnia pasażerom w metrze, a także z wykorzystaniem portali i mediów społecznościowych. Na prośbę Policji o ćwiczeniach informowało również Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które w poniedziałek rano wysłało SMS do mieszkańców Warszawy.
Funkcjonariusze nie znali scenariuszy zaplanowanych ćwiczeń. Zgodnie z nimi amerykańskie służby w wyniku pracy operacyjnej otrzymały informację o możliwości przeprowadzenia zamachów terrorystycznych na terenie Polski. Następnie przekazali tę informację do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a ta z kolei do poszczególnych służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w naszym kraju, w tym do Policji. Uruchomiono procedury, wzmożono działania służb.
Według założeń ćwiczeń przed 20.00 dyżurny Komendy Stołecznej Policji poinformował, iż kilka minut wcześniej na terenie stacji metra Stare Bielany miał miejsce wybuch w trzech wagonach metra. Na terenie stacji znajdują się prawdopodobnie dwie osoby uzbrojone i jedna ofiara śmiertelna. O zdarzeniu powiadomiono służby ratownicze, na miejsce skierowano policjantów SPKP w Warszawie. Decyzją Zastępcy Komendanta Głównego Policji powołano Centrum Operacyjne KGP. Kilka minut później, zgodnie z założeniem ćwiczeń, dyżurny KSP poinformował o kolejnym zdarzeniu, tym razem na stacji metra Stadion. Najprawdopodobniej na peronie nr 3 miała znajdować się jedna osoba ranna, 7 osób oddaliło się, wzięto 15 zakładników. O zdarzeniu powiadomiono CPKP, ABW i RCB.
Wokół obydwu stacji metra zostały wyznaczone strefy bezpieczeństwa, przez kilka godzin, nieprzerwanie, pracowały wszystkie wezwane służby. Trwało ustalanie szczegółowych informacji na temat ofiar, poszkodowanych oraz terrorystów. Podczas pierwszych epizodów sprawdzano i doskonalono procedury współdziałania wszystkich służb zaangażowanych w akcję na obu stacjach metra, systemy łączności i organizację obiegu informacji, sprawność systemu dowodzenia, działania różnych służb, w tym: policjantów dochodzeniowo-śledczych, kryminalnych oraz policyjnych negocjatorów i kontrterrorystów.
W czasie ćwiczeń do dyżurnego Stołecznego Stanowiska Kierowania wpłynęła informacja dotycząca podłożenia ładunku wybuchowego na Dworcu Centralnym w Warszawie. Nie był to jednak element ćwiczeń. Policjanci podjęli błyskawiczne działania, zatrzymując 35-latka podejrzewanego o wywołanie fałszywego alarmu. Mężczyzna trafił do aresztu.
Inna sytuacja w trakcie ćwiczeń, a zupełnie z nimi niezwiązana, miała miejsce przy stacji metra Stare Bielany, gdzie zasłabł mężczyzna. Szybka reakcja policjantów i służb medycznych pozwoliła na uratowanie mu życia.
Głównym celem ćwiczeń jest reagowanie Policji i innych służb w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej w postaci ataku terrorystycznego związanego z zagrożeniem chemicznym, biologicznym, radiacyjnym lub nuklearnym. Ćwiczenia potrwają do środy, a poszczególne epizody swoim zasięgiem obejmą obszar także innych województw. Zarówno podczas pierwszych epizodów w Warszawie, jak i kolejnych w innych częściach kraju sprawdzana jest gotowość Policji do przeciwdziałania zagrożeniom terrorystycznym oraz prowadzenia działań w środowisku skażonym substancją CBRN. Sprawdzane są także systemy łączności i organizacji obiegu informacji zarówno wewnątrz Policji, jak i podmiotami współdziałającymi.
Tekst: mł. insp. Anna Kędzierzawska, sierż. Anna Krupecka-Krupińska BKS KGP
Foto: mł. asp. Karolina Figiel KPP Nowy Dwór Gdański, kom. Piotr Świstak KGP
Film: podkom. Rafał Rutkowski, mł. asp. Piotr Krat, sierż. szt. Rafał Markiewicz, szerż. szt. Gabriela Putyra