Polska perspektywa bezpieczeństwa na forum EuroCOP. Podsumowanie udziału NSZZ Policjantów w Autumn Meeting 2025

W dniach 12-13 listopada 2025 roku w hiszpańskim Torremolinos odbyło się jesienne spotkanie European Confederation of Police (EuroCOP), pod hasłem "Protecting the Protectors" - "Chroniąc tych, którzy chronią innych". W wydarzeniu wzięło udział 26 delegacji z całej Europy oraz z Kanady, co podkreśla międzynarodowy charakter obrad i wagę omawianych zagadnień. Zarząd Główny NSZZ Policjantów reprezentował Bartosz Wardęga, Wiceprzewodniczący Zarządu Wojewódzkiego NSZZ Policjantów w Rzeszowie.

Czym jest EuroCOP?

EuroCOP - European Confederation of Police to organizacja zrzeszająca związki zawodowe policjantów i pracowników służb policyjnych w Europie. Założona w 2002 roku, reprezentuje ponad 230 000 funkcjonariuszy z około 25 krajów. Jej celem jest m.in. wspieranie efektywności pracy policji, tworzenie standardów kwalifikacji służb policyjnych oraz ochrona statusu funkcjonariuszy.

Panel: Policjanci wobec zagrożeń rosyjskich - perspektywa państw granicznych

Jednym z najważniejszych punktów obrad był panel pt.
"The challenges faced by police officers whose countries’ borders face Russia"
(Wyzwania stojące przed policjantami w krajach graniczących z Rosją).

W debacie, moderowanej przez Liama Kelly’ego (Police Federation for Northern Ireland), udział wzięli:

• Armands Augustans - Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników MSW Łotwy,

• Jonne Rinne - Przewodniczący Fińskiego Związku Zawodowego Policjantów,

• Unn Alma Skatvold - Przewodnicząca Norweskiego Związku Policjantów,

• Ruslan Horiachenko - Związek Zawodowy Policji Narodowej Ukrainy,

• Bartosz Wardęga - w imieniu NSZZ Policjantów.

Podczas wystąpienia Bartosz Wardęga przedstawił polską perspektywę działań Policji w warunkach wojny hybrydowej i realnego zagrożenia militarnego.

- "Dla nas wzmożone działania na wschodzie nie zaczęły się 24 lutego 2022 roku. Zaczęły się wcześniej - na granicy z Białorusią, gdy rozpoczęła się zorganizowana operacja hybrydowa przeciwko Polsce i Unii Europejskiej" - podkreślił Wardęga.

Zwrócił uwagę, że sytuacja na polsko-białoruskiej granicy w 2021 roku była klasycznym przykładem wojny hybrydowej, w której migranci zostali użyci jako narzędzie destabilizacji.

- "To nie był kryzys migracyjny w klasycznym rozumieniu. To była celowa operacja sterowana przez reżim białoruski i służby rosyjskie, wymierzona w bezpieczeństwo Polski i całej UE".

Podkreślił również, że Policja pozostaje w stałym zaangażowaniu operacyjnym w rejonach przygranicznych, a działania hybrydowe nie skończyły się wraz z wygaszeniem kryzysu migracyjnego.

- "Działania hybrydowe nie mają daty zakończenia. One realizowane są - zmieniają tylko formę. Dlatego polska Policja przez cały czas jest intensywnie zaangażowana zarówno na granicy, jak i w przeciwdziałaniu zagrożeniom min dezinformacji i prowokacjom".

Wardęga podkreślił, że wizja zagrożenia rosyjskiego była zbieżna z oceną delegatów z Finlandii, Szwecji, Norwegii i krajów bałtyckich, jednak dla wielu uczestników z południa Europy była całkowicie nowym doświadczeniem:

- "Dla kolegów z Hiszpanii, Portugalii czy południa Włoch rzeczywistość wojny hybrydowej na naszej wschodniej granicy była czymś zupełnie nowym. Wielu z nich po raz pierwszy zobaczyło skalę i charakter zagrożenia, z jakim mierzy się Polska Policja".

Czynna napaść na funkcjonariuszy - wspólna inicjatywa EuroCOP i NSZZ Policjantów

Jednym z ważnych tematów poruszonych podczas spotkania był problem czynnej napaści na funkcjonariuszy Policji. Jak wskazano, tylko w Hiszpanii rocznie dochodzi do około 17 000 przypadków agresji wobec policjantów.

W związku z tą skalą zjawiska, z inicjatywy Rafała Jankowskiego oraz NSZZ Policjantów, do instytucji Unii Europejskiej została przekazana propozycja stworzenia europejskiej dyrektywy dotyczącej ochrony funkcjonariuszy.

Podczas panelu Wardęga podkreślał:

- "Nie może być tak, że w jednym kraju Unii czynna napaść na policjanta jest przestępstwem z urzędu, a w innym traktuje się ją jak wykroczenie. To musi zostać ujednolicone na poziomie europejskim".

- "Ochrona funkcjonariuszy to nie kwestia prestiżu, ale realnego bezpieczeństwa służb i skuteczności państwa".

W ramach spotkania powołano wspólny zespół roboczy EuroCOP, który zajmie się opracowaniem europejskiej definicji zawodu policjanta oraz czynnej napaści na funkcjonariusza.

Zdrowie psychiczne funkcjonariuszy - przykład Szkocji

Szczególnie ważnym punktem programu było wystąpienie i warsztaty prowadzone przez Gill Moreton z NHS Scotland (National Health Service), poświęcone problemowi stresu pourazowego u funkcjonariuszy.

Moreton wskazała, że:
- przeciętny obywatel doświadcza w życiu 3-4 zdarzeń traumatycznych,
- policjant od 400 do 700 takich zdarzeń.

- "PTSD to nie tylko problem żołnierzy z misji bojowych, ale również codzienność tysięcy policjantów w Europie" - zaznaczyła.

W Szkocji wdrożono specjalny program wsparcia psychologicznego dla służb wysokiego ryzyka, finansowany przez publiczną służbę zdrowia, który cieszy się dużym zainteresowaniem funkcjonariuszy.

Jak podkreślał Bartosz Wardęga:

- "Musimy mówić głośno: zdrowie psychiczne funkcjonariusza jest równie ważne jak zdrowie fizyczne. 

- "Europa powinna inwestować nie tylko w sprzęt i technologie, ale też w dobrostan psychiczny funkcjonariuszy, bo tylko wtedy system bezpieczeństwa będzie realnie wydolny".

Polska Policja w warunkach wojny i presji granicznej

W swoim wystąpieniu Wardęga szeroko odniósł się także do sytuacji na Podkarpaciu i w Przemyślu - jednym z głównych miast tranzytowych dla uchodźców z Ukrainy.

- "Miasto liczące 60 tysięcy mieszkańców przyjmowało w szczycie choćby kilkadziesiąt tysięcy uchodźców dziennie. Nasi policjanci pełnili służbę bez przerw, przy ogromnym obciążeniu psychicznym i fizycznym".

- "Od 2022 roku Przemyśl obsługuje rocznie ponad 360 wizyt VIP, w tym prezydenta USA, Francji i Ukrainy, co wiązało się z ogromnymi dodatkowymi obowiązkami. To nie było tylko zabezpieczania bezpieczeństwa uczestników i osób postronnych, ale również praca na rzecz wizerunku całej Polskiej Policji.".

Podsumowanie

Spotkanie EuroCOP było ważnym forum wymiany doświadczeń, w którym Polska perspektywa została uznana za jedną z kluczowych w kontekście przyszłych zagrożeń bezpieczeństwa europejskiego.

- "To, czego doświadczamy dziś w Polsce, może być rzeczywistością innych państw jutro. Dlatego współpraca związkowa i międzynarodowa jedność policjantów są dziś ważniejsze niż kiedykolwiek" - podsumował Bartosz Wardęga.