Ponad 90 więźniów omyłkowo wypuszczonych na wolność w Wielkiej Brytanii

91 więźniów w Anglii i Walii zostało omyłkowo zwolnionych z zakładów karnych między kwietniem a październikiem tego roku – wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości (Ministry of Justice).

Informacje ujawniono w czasie rosnącej presji na rząd po serii głośnych przypadków niezamierzonych wypuszczeń, które w ostatnich tygodniach trafiły na pierwsze strony brytyjskich gazet.

System więziennictwa pod „ogromną presją”

Minister sprawiedliwości David Lammy powiedział w Izbie Gmin, iż dane są „symptomem systemu więziennego znajdującego się w dramatycznym kryzysie”.
Polityk Partii Pracy dodał, iż obecny rząd „odziedziczył chaos po konserwatystach”, którzy w latach 2010–2017 zredukowali liczbę funkcjonariuszy więziennych o jedną czwartą.

– „Nie jest zaskoczeniem, iż w takich okolicznościach dochodzi do błędów” – powiedział Lammy.

Minister zapowiedział „gruntowną reformę procedur zwalniania więźniów” oraz inwestycje w technologię, która ma ograniczyć ryzyko pomyłek.

Nowe środki naprawcze

Lammy przedstawił w parlamencie plan działań, w tym:

• utworzenie zespołu analityków danych, który ma przeanalizować historyczne przypadki błędnych zwolnień i wskazać przyczyny systemowe,

• przeznaczenie do 10 milionów funtów w ciągu sześciu miesięcy na wdrożenie narzędzi sztucznej inteligencji, które mają zredukować błędy ludzkie i zastąpić „archaiczne systemy papierowe”,

• uruchomienie specjalnej infolinii dla sądów, dzięki której pracownicy więzień będą mogli natychmiast weryfikować, czy wobec więźnia istnieją aktywne nakazy aresztowania,

• uproszczenie zasad zwalniania, aby ujednolicić procedury w całym kraju.

Trwa także niezależny przegląd błędnych zwolnień, którego raport ma zostać opublikowany w lutym 2026 roku.

Trzech więźniów wciąż na wolności

Minister potwierdził, iż trzech więźniów przez cały czas przebywa na wolności po tym, jak zostali przypadkowo zwolnieni.
Jeden z nich odsiadywał wyrok za niewykonanie obowiązku stawienia się na policji, drugi – za przestępstwa narkotykowe, a trzeci – za rozbój z użyciem przemocy.

Jeden z mężczyzn jest cudzoziemcem, a pozostali dwaj to obywatele Wielkiej Brytanii.
Służba Więzienna i Kuratorska (HM Prison and Probation Service) prowadzi też dochodzenie w sprawie kolejnego możliwego przypadku błędnego zwolnienia z 3 listopada.

Ostre starcie w parlamencie

Opozycyjny minister sprawiedliwości z Partii Konserwatywnej, Robert Jenrick, oskarżył Lammiego o „kompletny chaos” i „dosłownie utratę kontroli nad liczbą wypuszczonych więźniów”.
– „To parodia – społeczeństwo jest narażone na ryzyko. Minister musi zapanować nad sytuacją albo ustąpić” – powiedział Jenrick.

Jenrick twierdzi, iż wzrost liczby błędnych zwolnień to w dużej mierze efekt „nieudolnego programu wczesnych zwolnień”, wprowadzonego przez rząd Partii Pracy w celu złagodzenia przepełnienia więzień.

Kryzys po obu stronach sceny politycznej

Program awaryjny pozwala w tej chwili na zwolnienie niektórych skazanych po odbyciu 40% kary, zamiast dotychczasowych 50%.
Lammy bronił decyzji, argumentując, iż jest ona konieczna, ponieważ poprzedni rząd konserwatywny nie zbudował wystarczającej liczby nowych miejsc w więzieniach.

Według rocznych danych, w ciągu 12 miesięcy do marca 2025 roku omyłkowo zwolniono 262 więźniów – o 128% więcej niż w poprzednim roku (115 przypadków).
Nowe dane, obejmujące okres od 1 kwietnia do 31 października, wskazują na kolejne 91 błędnych zwolnień, choć resort zaznacza, iż liczby mogą jeszcze wzrosnąć po późniejszych korektach.

Seria głośnych pomyłek

W ostatnich tygodniach media ujawniły kilka przypadków błędnych zwolnień z więzień o podwyższonym rygorze, w tym dwa osobne incydenty w zakładzie HMP Wandsworth, skąd w jednym tygodniu uwolniono dwóch więźniów przez pomyłkę.
Obaj zostali później schwytani po policyjnych obławach.

Wcześniej błędnie wypuszczono także Hadusha Kebatu, migranta skazanego za napaść seksualną na 14-letnią dziewczynkę w Epping. Mężczyzna został następnie deportowany, ale jego sprawa wywołała fala protestów w całym kraju.

„Tylko technologia rozwiąże ten problem”

Lammy zapowiedział, iż system więziennictwa czeka „radykalna modernizacja”, a kluczową rolę odegra w niej automatyzacja i sztuczna inteligencja.
– „Tylko technologia może trwale rozwiązać ten problem” – powiedział minister w Izbie Gmin.

Dodał, iż rząd nie zamierza lekceważyć bezpieczeństwa publicznego, a każdy przypadek omyłkowego zwolnienia zostanie „gruntownie przeanalizowany, by podobne błędy się nie powtórzyły”.