Wybierasz się w podróż zagraniczną? Uważaj na kontrole urządzeń elektronicznych

Osoby planujące podróże międzynarodowe – szczególnie do Stanów Zjednoczonych – powinny być przygotowane na możliwość dokładnej kontroli swoich telefonów i innych urządzeń elektronicznych przy przekraczaniu granicy.

Rząd Kanady ostrzegł niedawno, iż funkcjonariusze amerykańskich służb granicznych mają prawo zażądać wglądu w dane zgromadzone w telefonach, tabletach czy laptopach podróżnych. Co istotne, nie muszą choćby podawać przyczyny ani uzasadniać prośby o udostępnienie hasła.

Ostatnie przypadki, jak deportacja profesor uniwersytetu Brown, u której na telefonie znaleziono zdjęcie lidera Hezbollahu, budzą niepokój i pytania o granice prywatności.

Jak chronić dane podczas podróży?

Patricia Egger z firmy Proton Mail zaznacza, iż choć pełna prywatność może być trudna do zapewnienia, istnieją skuteczne sposoby na znaczne ograniczenie dostępu do danych choćby przy fizycznym dostępie do urządzenia.

Przed wyjazdem:

• Najlepiej ograniczyć ilość danych i urządzeń zabieranych w podróż.
• Jeśli to możliwe, zostaw swój telefon w domu. Alternatywą może być tzw. „telefon jednorazowy”, używany tylko na czas wyjazdu.
• Przenieś ważne pliki do zaszyfrowanej chmury, a następnie usuń je z urządzenia.
• Zaszyfruj pamięć telefonu lub komputera i ustaw silne hasło.
• Zrezygnuj z funkcji biometrycznych (odcisk palca, rozpoznawanie twarzy) – używaj kodu PIN lub hasła.

Co może się wydarzyć na granicy?

Amerykańska Służba Celna i Ochrony Granic rozróżnia dwa rodzaje przeszukań:

• Podstawowe – funkcjonariusz przegląda pliki i aplikacje bez potrzeby istnienia podejrzenia.
• Zaawansowane – dane z urządzenia mogą zostać skopiowane, ale wymaga to zgody przełożonego i uzasadnionego podejrzenia naruszenia prawa lub zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego.

W 2023 roku dokonano ponad 47 tysięcy takich kontroli – to dziesięć razy więcej niż dekadę temu. Podróżni mogą zostać wybrani losowo lub z powodu pochodzenia, wyglądu czy historii podróży.

Jak się zachować na granicy?

• Wyłącz urządzenia przed przekroczeniem granicy. Dane przechowywane w chmurze nie są dostępne bez połączenia z internetem.
• Włącz tryb samolotowy, aby nie pobierać automatycznie plików.
• Pamiętaj, iż niektóre dane – jak nieopróżniony kosz – mogą pozostać dostępne lokalnie.

Co jeżeli odmówisz współpracy?

• Obywatel USA nie może zostać cofnięty za odmowę odblokowania urządzenia, ale może zostać zatrzymany, przesłuchany, a jego sprzęt – skonfiskowany na długi czas.
• Obcokrajowcy, w tym turyści, mogą zostać zawróceni do kraju.
• Jeśli musisz odblokować telefon, zrób to samodzielnie, nie podając hasła – a potem zmień je jak najszybciej.

Eksperci zaznaczają, iż funkcje biometryczne są bardziej podatne na wymuszenie – strażnik może przyłożyć telefon do twarzy lub palca podróżnego.

Wyłączenie urządzenia jest najskuteczniejszą metodą ochrony danych. Po wyłączeniu pamięć z kluczem szyfrowania jest „rozładowana” i dane są praktycznie nie do odzyskania.

A co z aplikacjami społecznościowymi?

Najlepiej usunąć aplikacje takie jak Facebook czy Instagram przed podróżą, a zainstalować je ponownie po dotarciu na miejsce. Mimo iż dane przechowywane są głównie na serwerach firm, część może pozostać w pamięci podręcznej urządzenia.

Inne urządzenia też są przeszukiwane

Straż graniczna może przeglądać także smartwatche, aparaty, zewnętrzne dyski, tablety i inne urządzenia elektroniczne.

Czego lepiej nie robić?

• Nie formatuj dysków tuż przed podróżą – może to wzbudzić podejrzenia.
• Nie próbuj ukrywać danych – agenci mogą to wykryć.
• Nie kłam – zatajenie informacji może być uznane za przestępstwo.

Zanim wyjedziesz – sprawdź lokalne prawo

W niektórych krajach, jak Wielka Brytania, obowiązują przepisy pozwalające służbom na żądanie udostępnienia hasła. Odmowa może prowadzić choćby do oskarżenia o terroryzm.

Na podst. Associated Press