Unia Europejska szykuje „ostrą odpowiedź” na przestępczość zorganizowaną

Parlamentarna debata była pokłosiem ostatnich wydarzeń w Szwecji, w tym głośnego zabójstwa irackiego działacza antyislamskiego Salwana Momiki, który zyskał międzynarodową uwagę, paląc egzemplarze Koranu w miejscach publicznych i który został zamordowany pod koniec stycznia przez nieznanych napastników, kiedy prowadził transmisję na żywo na TikToku.

Impuls do dyskusji dały też doniesienia o tym, iż siatki przestępcze coraz częściej rekrutują nastolatków do przeprowadzania aktów przemocy, w tym wandalizmu, zamachów bombowych, a choćby morderstw na zlecenie. Jak pokazują statystyki w Szwecji tylko w styczniu 2025 r. odnotowano ok. 30 eksplozji, za które odpowiedzialne były gangi, a do których dochodziło często w dzielnicach mieszkalnych, zwłaszcza w Sztokholmie.

Jeszcze przed rozpoczęciem debaty, szefowa PE Roberta Metsola poprosiła eurodeputowanych o upamiętnienie minutą ciszy ofiar ataku na szkołę dla dorosłych w Oerebro w Szwecji, gdzie 4 lutego doszło do strzelaniny, w której zginęło 11 osób, a sześć zostało rannych. Podejrzanym sprawcą jest 35-letni Szwed Rickard Andersson, który prawdopodobnie tuż po ataku popełnił samobójstwo. Metsola nazwała tę tragedię „bezsensownym aktem przemocy”, na który w Europie nie ma miejsca.

Do wydarzeń w Oerebro nawiązała również komisarka UE ds. usług finansowych Maria Luis Albuquerque, która otworzyła debatę podkreślając, iż „przemoc to nie tylko zagrożenie dla bezpieczeństwa i dla życia, ale także dla demokracji i dla społeczeństwa”. Przypomniała też, iż szefowa KE Ursula von der Leyen jeszcze na początku kadencji zapowiedziała walkę z przestępczością zorganizowaną zarówno online, jak i offline.

„Wyraźna i ostra odpowiedź”

Polityczka zauważyła, iż przestępczość zorganizowana rośnie bezprecedensowo nie tylko w Szwecji, ale także takich państwach, jak m.in. Belgia, Niemcy czy Holandia, co potwierdzają dane. — Europol w ub.r. zidentyfikował 821 sieci przestępcze w UE — powiedziała przyznając, iż gangi rzeczywiście rekrutują młodych, a przemoc wchodzi na ulice miast.

Komisarz zapewniła jednak, iż UE szykuje „wyraźną i ostrą odpowiedź” na przestępczość zorganizowaną. — Musimy uniemożliwić szefom gangów bogacenie się na przestępczości. Od wiosny zeszłego roku mamy nowe zasady dotyczące konfiskaty aktywów pochodzących z przestępczości, musimy dotrzeć do tych, którzy kierują tymi grupami — mówiła polityczka. Jak dodała UE zamierza wzmocnić współpracę służb wymiaru sprawiedliwości w UE i poza jej granicami, zaoferować im nowe narzędzia śledcze, a także uaktualnić definicję przestępczości zorganizowanej, obejmując nią m.in. przestępstwa w sieci.

UE zamierza wzmocnić Frontex

Ponadto UE zamierza wspierać dochodzenia prowadzone przez Europol, a także wzmocnić Frontex tak, by lepiej chronić granice UE. jeżeli chodzi o przestępczość w sieci, to — jak zapewniła Albuquerque — priorytetem jest skuteczne egzekwowanie przepisów cyfrowych. — Będziemy starali się też utrudnić rekrutację młodych ludzi w internecie do gangów przestępczych. W przyszłym roku stworzymy założenia nowego systemu komunikacji krytycznej, by być lepiej przygotowanym do tej walki — zapowiedziała.

Polityczka dodała, iż KE w ramach opracowywania strategii bezpieczeństwa UE, pracuje też nad planem przeciwdziałania handlowi bronią. — Mamy już przepisy dotyczące legalnego pozyskiwania i posiadania broni, legalnego importu i eksportu. Natomiast nie mamy unijnej definicji, jeżeli chodzi o sankcje i przestępstwa związane z nielegalnym posiadaniem broni — tłumaczyła komisarz. Jak dodała, poza bronią, problemem jest też napływ narkotyków do UE, a Szwecja i jej porty są jednym ze szlaków tranzytowych tej formy przestępczości.

Debata podzieliła biorących w niej udział eurodeputowanych. Prawa strona za wzrost przestępczości winiła głównie nieuregulowaną migrację, liberałowie i lewica — władze, które nie są w stanie wyposażyć policji w skuteczne narzędzia do walki z gangami.