Miliony Polaków otrzymają najważniejsze listy z ZUS. Niektórych czeka przykra niespodzianka

Do skrzynek pocztowych milionów emerytów i rencistów trafiają właśnie ważne pisma z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Większość z nich zawiera pozytywne informacje o waloryzacji świadczeń czy dodatkowych wypłatach. Jednak część beneficjentów może otrzymać mniej przyjemne wiadomości – w niektórych przypadkach ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Fot. Warszawa w Pigułce

W maju 2025 roku ZUS rozpoczął masową wysyłkę korespondencji do ponad 9 milionów emerytów i rencistów. W jednej kopercie znajdą się dwie decyzje: o marcowej waloryzacji świadczeń oraz o przyznaniu 13. emerytury. To coroczna praktyka, która ma na celu uproszczenie przekazu i usprawnienie doręczeń.

Dobre wiadomości dla większości seniorów

Tegoroczna waloryzacja emerytur i rent wyniosła 5,5 procent, co oznacza realny wzrost świadczeń dla milionów Polaków. Dodatkowo ZUS zakończył wypłatę „trzynastych” emerytur w wysokości 1878,91 złotych brutto. Pełną kwotę otrzymały osoby, których podstawowe świadczenie nie przekracza 2900 złotych brutto.

Emerytowi, który ma prawo na dzień 31 marca 2025 roku do świadczenia w wysokości 2500 złotych brutto, przysługuje pełna kwota dodatkowego świadczenia rocznego – 1878,91 złotych brutto. Seniorzy z wyższymi świadczeniami otrzymują „trzynastkę” pomniejszoną zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”.

W lipcu do miliona seniorów trafiły też decyzje dotyczące renty wdowiej. ZUS uruchomił wypłaty tego nowego świadczenia, które pozwala jednocześnie pobierać własną emeryturę oraz część renty po zmarłym małżonku. Do 18 lipca niemal 533 tysięcy osób otrzymało łączną kwotę 188,4 miliona złotych.

Niektórzy będą musieli oddać pieniądze

Nie wszystkie listy z ZUS przynoszą jednak dobre wiadomości. Część beneficjentów może otrzymać wezwanie do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Najczęstsze przyczyny to:

Przekroczenie limitów dorabiania – od 1 czerwca 2025 roku obowiązują nowe limity dorabiania do emerytury i renty. Emeryci i renciści, którzy przekroczą próg 70 procent przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, mogą mieć zmniejszone świadczenie. Przy przekroczeniu 130 procent tego progu świadczenie zostanie całkowicie zawieszone.

Brak zaświadczenia o przychodach – płatnicy składek, w tym pracodawcy emerytów i rencistów, mają obowiązek przekazania do ZUS zaświadczenia o ich dochodach do końca lutego każdego roku. jeżeli tego nie zrobią lub zrobią to z opóźnieniem, może dojść do nieprawidłowych wypłat.

Zmiana sytuacji życiowej – osoby pobierające rentę rodzinną, które wyszły ponownie za mąż lub rozpoczęły konkubinat, mogą stracić prawo do świadczenia. Podobnie dzieje się w przypadku rencistów, którzy odzyskali zdolność do pracy, ale nie poinformowali o tym ZUS.

Co to oznacza dla Ciebie?

Jeśli otrzymałeś list z ZUS, przeczytaj go uważnie i sprawdź wszystkie podane kwoty oraz terminy. W przypadku decyzji o waloryzacji i „trzynastce” upewnij się, czy kwoty na Twoim koncie są zgodne z tymi podanymi w piśmie.

Szczególnie ostrożni powinni być emeryci i renciści, którzy dodatkowo pracują lub prowadzą działalność gospodarczą. Nowe limity dorabiania obowiązują od czerwca 2025 roku i wynoszą:

• Próg zmniejszenia świadczenia: 4764 złote miesięcznie (70% przeciętnego wynagrodzenia)
• Próg zawieszenia świadczenia: 8844 złote miesięcznie (130% przeciętnego wynagrodzenia)

Jeśli Twoje dodatkowe dochody przekraczają te kwoty, ZUS może żądać zwrotu nadpłaconych świadczeń lub zawiesić ich wypłatę.

Jak sprawdzić swoją sytuację w ZUS?

Najszybszym sposobem na sprawdzenie swojego konta w ZUS jest logowanie do Platformy Usług Elektronicznych (PUE ZUS). Tam możesz:

• Sprawdzić historię wypłaconych świadczeń
• Złożyć niezbędne dokumenty elektronicznie
• Sprawdzić stan swoich spraw w ZUS
• Otrzymać elektroniczne duplikaty decyzji

Pamiętaj, iż ukrywanie dodatkowych dochodów przed ZUS może skutkować nie tylko koniecznością zwrotu świadczeń, ale też naliczeniem odsetek i kar. W skrajnych przypadkach może dojść choćby do postępowania karnego.

Kiedy można się odwołać od decyzji ZUS?

Jeśli nie zgadzasz się z decyzją ZUS, masz prawo do złożenia odwołania w terminie 30 dni od jej doręczenia. Odwołanie rozpatruje Samorządowe Kolegium Odwoławcze. W przypadku niekorzystnej decyzji tego organu można wnieść skargę do sądu administracyjnego.

Warto jednak pamiętać, iż odwołanie nie wstrzymuje wykonania decyzji ZUS. Oznacza to, iż jeżeli otrzymałeś wezwanie do zwrotu świadczeń, powinieneś je wykonać, a ewentualny zwrot otrzymasz dopiero po pozytywnym rozpatrzeniu odwołania.

Ważne terminy i obowiązki

Wszyscy emeryci i renciści, którzy dodatkowo pracują lub prowadzą działalność gospodarczą, muszą pamiętać o kilku ważnych terminach:

Do końca lutego każdego roku – pracodawcy i zleceniodawcy muszą przekazać do ZUS zaświadczenia o przychodach emerytów i rencistów za rok poprzedni.

Do 7 dni – taki termin mają beneficjenci na zawiadomienie ZUS o przekroczeniu limitów dorabiania lub innych zmianach wpływających na prawo do świadczenia.

Do 30 dni – termin na złożenie odwołania od decyzji ZUS.

Masowa wysyłka listów z ZUS to coroczna praktyka, która dla większości seniorów oznacza dobre wiadomości o wyższych świadczeniach. Jednak część beneficjentów może otrzymać mniej przyjemne informacje o konieczności zwrotu części pobranych pieniędzy. najważniejsze jest uważne przeczytanie każdego pisma i szybka reakcja w przypadku wątpliwości.