Zapłaciłeś za grób? Możesz odzyskać pieniądze! istotny wyrok sądu

Na polskich cmentarzach może dojść do przełomu. Kolejne wyroki sądów podważają legalność opłat, które od lat budziły wątpliwości wśród mieszkańców. Rodziny, które poniosły koszty uznane dziś za bezprawne, zyskują realną szansę na odzyskanie pieniędzy.

Fot. Warszawa w Pigułce

Właściciele grobów mogą odzyskać pieniądze. Sądy uznają opłaty cmentarne za bezprawne

Coraz więcej wyroków sądów administracyjnych podważa legalność dodatkowych opłat pobieranych na cmentarzach komunalnych. Orzeczenia potwierdzają, iż samorządy nie mogą dowolnie wprowadzać kosztów, które nie wynikają z ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Dla rodzin, które zapłaciły za usługi uznane dziś za bezprawne, pojawia się szansa na odzyskanie pieniędzy.

Sąd: wiele opłat było nielegalnych

Wojewódzkie Sądy Administracyjne w Olsztynie, Rzeszowie i Warszawie wydały w ostatnich miesiącach orzeczenia, w których zakwestionowały pobieranie opłat za korzystanie z infrastruktury cmentarnej, tzw. dochowanie do istniejącego grobu, czy dodatkowe opłaty eksploatacyjne po upływie 20 lat. Zgodnie z wyrokami, legalne są jedynie opłaty za pochówek i przedłużenie prawa do grobu.

Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny, który we wrześniu 2023 roku unieważnił uchwałę Rady Miasta Rzeszowa. W marcu 2025 roku WSA w Warszawie stwierdził nieważność uchwały regulującej cennik cmentarza w Radomiu, uznając, iż część opłat została nałożona bez podstawy prawnej.

Prokuratura kontroluje kolejne miasta

Po serii wyroków prokuratury w całym kraju rozpoczęły własne kontrole. Sprawdzają, czy podobne bezprawne praktyki miały miejsce w innych miejscowościach, m.in. w Koszalinie, Kołobrzegu, Szczecinku i Wałczu. jeżeli okaże się, iż pobierane opłaty nie miały podstawy prawnej, sądy mogą stwierdzić nieważność uchwał, a mieszkańcy będą mogli żądać zwrotu pieniędzy.

Jak odzyskać opłaty?

Osoby, które uiściły opłaty dziś uznawane za bezprawne, mogą złożyć wniosek o ich zwrot do urzędu miasta lub zarządcy cmentarza. We wniosku należy wskazać, kiedy i jaką kwotę zapłacono, a także dołączyć dowody wpłaty – np. fakturę lub potwierdzenie przelewu. W przypadku odmowy można skierować sprawę do sądu administracyjnego lub skorzystać z pomocy Rzecznika Praw Obywatelskich.

Trzeba pamiętać, iż obowiązuje trzyletni termin przedawnienia roszczeń, liczony od momentu, w którym właściciel grobu dowiedział się o bezprawności pobranej opłaty.

Szansa na zmianę w całym kraju

Seria wyroków daje nadzieję na ujednolicenie zasad pobierania opłat na cmentarzach w całej Polsce. Coraz więcej rodzin decyduje się na dochodzenie swoich praw, a samorządy stają przed koniecznością zmiany regulaminów. Spór o cmentarne opłaty może niedługo zakończyć się systemową reformą.