Wielkie kontrole w Polsce. choćby zwykłe pożyczki rodzinne pod lupą. Posypały się kary do 20% wartości [17.01.2025]

Urzędy skarbowe rozpoczęły bezprecedensową akcję kontroli przelewów między członkami rodzin. Jak informuje „Rzeczpospolita”, choćby najprostsze darowizny między najbliższymi krewnymi są dokładnie analizowane, a nieznajomość przepisów może skutkować dotkliwymi karami finansowymi. Szczególną uwagę przykuwa przypadek córki, której odmówiono zwolnienia z podatku od darowizny otrzymanej od ojca na zakup mieszkania tylko dlatego, iż pieniądze zostały przekazane w gotówce.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Sytuacja staje się jeszcze bardziej skomplikowana w przypadku przelewów na rachunki techniczne lub współdzielone konta. Kolejny przykład pokazuje, jak córka straciła możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego, gdy matka przelała jej pieniądze na rachunek techniczny, z którego nie mogła dokonywać wypłat.

Urzędy skarbowe wprowadzają rygorystyczne zasady dokumentowania darowizn. Aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego, transakcje muszą być realizowane poprzez przelewy bankowe, a odpowiednie dokumenty należy złożyć w ciągu sześciu miesięcy. System podatkowy dzieli obdarowanych na trzy grupy, z różnymi limitami zwolnień: 36 120 zł dla najbliższej rodziny, 27 090 zł dla dalszych krewnych i 5 733 zł dla pozostałych osób.

Konsekwencje nieprzestrzegania przepisów mogą być bardzo dotkliwe. Urząd może nałożyć maksymalną stawkę podatku sięgającą 20% wartości darowizny, a dodatkowo grzywnę. W skrajnych przypadkach możliwe jest choćby wszczęcie postępowania karno-skarbowego.

Istotne jest również to, iż limit darowizn jest liczony wstecz przez okres pięciu lat. Oznacza to, iż choćby drobne, regularne przelewy między członkami rodziny mogą w dłuższej perspektywie przekroczyć dozwolony limit i skutkować konsekwencjami podatkowymi.

Wzmożone kontrole darowizn mogą mieć poważne skutki społeczne. Przede wszystkim, mogą wpłynąć na tradycyjne wzorce wsparcia finansowego w polskich rodzinach. Wiele osób może zacząć się obawiać przekazywania choćby drobnych sum pieniędzy swoim bliskim, co może osłabić rodzinne więzi i wzajemną pomoc finansową.

Nowe podejście fiskusa może również prowadzić do pogłębienia nierówności społecznych. Rodziny lepiej zorientowane w przepisach podatkowych będą w stanie skuteczniej planować przekazywanie majątku, podczas gdy osoby mniej świadome prawnie mogą ponosić nieoczekiwane koszty podatkowe.

Sytuacja ta może również wpłynąć na sposób, w jaki młodzi ludzie finansują swoje pierwsze mieszkania czy rozpoczęcie działalności gospodarczej. Tradycyjne wsparcie finansowe od rodziców może stać się bardziej skomplikowane i ryzykowne pod względem podatkowym.

Eksperci zalecają szczególną ostrożność przy przekazywaniu pieniędzy w rodzinie. Podstawową zasadą powinno być dokumentowanie wszystkich transakcji poprzez przelewy bankowe. Warto również zachować wszelkie dokumenty potwierdzające cel i okoliczności darowizny.

W przypadku planowania większych darowizn, szczególnie na cele mieszkaniowe, warto skonsultować się z doradcą podatkowym. Profesjonalna pomoc może uchronić przed kosztownymi błędami formalnymi i zapewnić prawidłowe wykorzystanie dostępnych zwolnień podatkowych.

Warto również rozważyć alternatywne formy wsparcia finansowego, takie jak pożyczki rodzinne czy umowy cywilnoprawne. Każda z tych opcji ma swoje konsekwencje podatkowe, ale przy odpowiednim udokumentowaniu może być bezpieczniejszym rozwiązaniem niż nieformalne przekazywanie pieniędzy.

Długofalowym skutkiem tych zmian może być profesjonalizacja relacji finansowych w rodzinach. Coraz więcej osób będzie zmuszonych do formalnego dokumentowania wzajemnej pomocy finansowej, co może zmienić charakter rodzinnych relacji.