W Korczowej symulowano usuwanie zagrożenia radiacyjnego [FOTO]

Na terenie przejścia granicznego w Korczowej przeprowadzono wczoraj kompleksowe ćwiczenia symulujące zdarzenie radiacyjne. Epizod praktyczny, który odbył się 11 kwietnia 2025 roku, stanowił część ogólnopolskich ćwiczeń Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania pod kryptonimem „Wspólny Patrol-25".

Scenariusz ćwiczeń i przebieg akcji

Scenariusz epizodu zakładał próbę nielegalnego wywozu materiału promieniotwórczego z terytorium Polski przez osobę cywilną, wykorzystującą do tego celu samochód osobowy. Podczas rutynowej kontroli granicznej funkcjonariusze Straży Granicznej, przy wykorzystaniu specjalistycznych urządzeń do detekcji promieniowania, wykryli obecność niebezpiecznego ładunku – kamiennego radu.

Po potwierdzeniu zagrożenia uruchomiono procedury alarmowe zgodnie z wytycznymi Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania. Na miejsce zdarzenia natychmiast zadysponowano odpowiednie służby: Straż Pożarną, Straż Graniczną, Ratownictwo Medyczne oraz policjantów ze Sztabu Policji Komendy Wojewódzkiej Policji w Rzeszowie, funkcjonariuszy Oddziału Prewencji Policji w Rzeszowie i zespoły interwencyjne Komendy Powiatowej Policji w Jarosławiu.

Cel i organizatorzy ćwiczeń

Ćwiczenia „Wspólny Patrol-25" zostały zorganizowane przez Centralny Ośrodek Analizy Skażeń oraz Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Głównym celem przedsięwzięcia była weryfikacja skuteczności funkcjonujących procedur reagowania i likwidacji zagrożeń radiacyjnych, jakie mogą dotknąć Podkarpacie.

„Zadaniem ćwiczenia było sprawdzenie umiejętności działania i współdziałania elementów Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania, a także podmiotów spoza systemu ważnych z perspektywy bezpieczeństwa kraju i ludności"

– podkreślano podczas ćwiczeń.

Ćwiczenia „Wspólny Patrol-25" to efekt trzyletnich przygotowań i szkoleń jednostek organizacyjnych wchodzących w skład Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania2. Stanowiły one doskonałą okazję do sprawdzenia możliwości współdziałania oraz stanu przygotowań służb i organów ochrony ludności do realizacji zadań związanych z zagrożeniami CBRN (chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi, nuklearnymi).

Zobacz zdjęcia:

Struktura ćwiczeń

Przedsięwzięcie składało się z dwóch części:

1. Teoretycznej – prowadzonej w formule warsztatów szkoleniowych
2. Praktycznej – symulującej rzeczywiste działania służb w terenie

W epizodzie praktycznym kluczową rolę pełniły:

• Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego w Rzeszowie oraz Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego w Jarosławiu
• Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej
• Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rzeszowie
• Komenda Wojewódzka PSP w Rzeszowie
• Podkarpacka Policja

Znaczenie ćwiczeń dla bezpieczeństwa regionu

Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej, który odgrywa kluczową rolę w zabezpieczeniu granicy polsko-ukraińskiej, współpracuje z wieloma służbami, w tym z Policją, Służbą Celną, Inspekcją Transportu Drogowego, Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralnym Biurem Śledczym, Żandarmerią Wojskową i Strażą Ochrony Kolei6. Ta kooperacja jest niezbędna dla skutecznego reagowania na potencjalne zagrożenia, w tym te związane z materiałami promieniotwórczymi.

Zgodnie z ustawą Prawo atomowe, w przypadku zdarzenia radiacyjnego o zasięgu wojewódzkim, za kierowanie akcją likwidacji zagrożenia i usuwania skutków odpowiedzialny jest wojewoda we współpracy z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym1. Dlatego tak istotne jest, aby wszystkie służby podległe wojewodzie były odpowiednio przygotowane do współdziałania w sytuacji kryzysowej.

Krajowy System Wykrywania Skażeń i Alarmowania

Krajowy System Wykrywania Skażeń i Alarmowania (KSWSiA) jest nadzorowany przez Ministerstwo Obrony Narodowej przy pomocy Centralnego Ośrodka Analizy Skażeń Sił Zbrojnych3. System ten ma na celu wykrywanie, analizowanie i prognozowanie skażeń, które mogą wystąpić w środowisku naturalnym, w tym w gruncie, wodzie, powietrzu, a także na powierzchni ciała ludzi lub zwierząt.

Prognozowanie skażeń definiowane jest jako „dokonywanie oceny rozwoju sytuacji będącej następstwem skażenia z jednoczesnym przewidywaniem i przedstawianiem możliwych skutków skażenia środowiska naturalnego, w szczególności gruntu, wody, powietrza, powierzchni ciała ludzi lub zwierząt, a także określanie wynikających z tego skutków dla funkcjonowania sfery publicznej i obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa"3.

Ćwiczenia „Wspólny Patrol-25" przeprowadzono również w innych miejscach Polski, m.in. na terenie Zakładu ORLEN Południe S.A. w Trzebini, gdzie symulowano atak terrorystyczny z użyciem tzw. „brudnej bomby"27, oraz na terenie Publicznego Terminalu Promowego w Gdyni8.

Podsumowanie

Przeprowadzone ćwiczenia pokazały, jak ważna jest koordynacja działań różnych służb w przypadku wystąpienia zagrożenia radiacyjnego. Mimo iż prawdopodobieństwo wystąpienia takich zagrożeń w Polsce jest znikome1, to jednak służby muszą być przygotowane na każdą ewentualność.

Jak podkreślają eksperci, tego typu ćwiczenia są niezbędne dla utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa w regionie i w całym kraju. Pozwalają one na praktyczne sprawdzenie procedur, które w sytuacji rzeczywistego zagrożenia mogą uratować życie wielu osób.