Tymczasowe kontrole na granicy z Niemcami – nowe zasady przekraczania granicy od 7 lipca

Od poniedziałku, 7 lipca od godz. 00:01, na odcinku granicy między Polską a Niemcami zaczną obowiązywać doraźne kontrole graniczne. W województwie zachodniopomorskim przekroczenie granicy będzie możliwe tylko w wyznaczonych 19 miejscach. Przejścia w innych lokalizacjach, m.in. popularna ścieżka rowerowa w Nowym Warpnie, będą zamknięte. Taka decyzja ma związek z rosnącym naciskiem społecznym i działalnością nieformalnych grup, które samodzielnie patrolują granicę w obawie przed nielegalnymi migrantami. Po stronie niemieckiej podobne działania są już stosowane od dłuższego czasu.
Wojewoda Adam Rudawski podkreślił, iż chodzi o pewność, iż osoby zawracane z Niemiec mają legalny status pobytu w Polsce. Choć służby nie odnotowały poważnych zagrożeń, to – jak zaznaczył komandor Wojciech Heninborch ze Straży Granicznej – kontrole będą przeprowadzane w odpowiedzi na oczekiwania społeczne.
Lista dostępnych przejść granicznych i przebieg kontroli
Na Pomorzu Zachodnim granicę będzie można przekroczyć w 19 punktach wskazanych przez MSWiA, m.in. w Gozdowicach (prom), Siekierkach (most pieszo-rowerowy), Osinowie Dolnym, Krajniku Dolnym, Gryfinie, Szczecinie Gumieńcach (dla pociągów), Rosówku, Kołbaskowie, Lubieszynie, Świnoujściu i innych.
Podczas przekraczania granicy wymagane będą dokumenty tożsamości – dowód osobisty lub paszport. Kontroli będą poddawane tylko wybrane osoby lub pojazdy. Na większych przejściach (np. w Kołbaskowie, Lubieszynie, Rosówku) przewidziano zmniejszenie liczby pasów ruchu, co umożliwi prowadzenie selektywnych kontroli.
Jak zaznacza wojewoda, wybiórcze kontrole mają na celu zminimalizowanie utrudnień dla podróżnych i osób codziennie przemieszczających się między krajami, jednocześnie umożliwiając identyfikację osób przekraczających granicę nielegalnie.
Zakaz przekraczania granicy poza wyznaczonymi punktami – możliwe kary
Dotychczasowe nieoficjalne przejścia, np. leśne ścieżki czy polne drogi, zostają zamknięte. Osoby łamiące ten zakaz mogą zostać ukarane mandatem w wysokości 500 zł lub otrzymać pouczenie. Choć Straż Graniczna nie planuje aktywnego patrolowania lasów w poszukiwaniu grzybiarzy, przypadki nielegalnego przekroczenia granicy będą podlegać interwencji patroli mobilnych.
Zmiany wywołały protesty wśród zwolenników turystyki transgranicznej – dotyczy to szczególnie tras rowerowych, jak ta wokół Zalewu Szczecińskiego, która przebiega przez Nowe Warpno i w tej chwili jest niedostępna. Wśród miejsc dostępnych dla ruchu turystycznego pozostały jedynie: prom w Gozdowicach, pieszo-rowerowy most w Siekierkach i promenada w Świnoujściu. Co z pobliską plażą? Funkcjonariusze zapewniają, iż będzie ona monitorowana – zarówno przez umundurowane patrole, jak i niejawnych obserwatorów. Ewentualne zamknięcie tego odcinka będzie zależne od jego ewentualnego wykorzystywania do nielegalnych działań.
Zwiększona liczba funkcjonariuszy na granicy
Każdego dnia wzdłuż zachodniopomorskiego odcinka granicy czuwać będzie minimum 400 funkcjonariuszy różnych służb: Straży Granicznej, Policji, Żandarmerii Wojskowej i Wojsk Obrony Terytorialnej. Wojewoda liczy, iż obecność służb wyeliminuje działania cywilnych „obserwatorów”, którzy z własnej inicjatywy pojawili się na granicy, by samodzielnie kontrolować sytuację migracyjną.
Mamy nadzieję, iż ich działalność zakończy się po wprowadzeniu oficjalnych kontroli – mówi wojewoda. – Każdy obywatel ma prawo do wyrażania opinii, o ile odbywa się to legalnie. Natomiast samowolne zatrzymywanie pojazdów czy podszywani się pod funkcjonariuszy to już poważne wykroczenie – dodaje. Komendant wojewódzki Policji, insp. Szymon Sędzik, zaznacza, iż w razie potrzeby takie osoby będą wzywane do opuszczenia strefy przygranicznej.
Readmisje migrantów – dane Straży Granicznej
Z danych za 2025 rok wynika, iż około 550 migrantów zostało przekazanych z Niemiec do Polski w ramach readmisji. W roku poprzednim takich przypadków było 800. Zdarzyło się też kilkanaście przypadków błędnych przekazań – osoby te nie spełniały warunków pobytu w Polsce i zostały odesłane z powrotem. Tymczasowe kontrole mają obowiązywać przez 30 dni, z możliwością ich przedłużenia.