Twoje przelewy pod lupą urzędów! Poznaj nowe zasady kontroli finansowej

W dobie cyfrowej bankowości, gdzie większość transakcji odbywa się dzięki kilku kliknięć, polskie organy skarbowe otrzymały nowe uprawnienia do monitorowania przepływów finansowych obywateli. Te zmiany, wprowadzone w 2022 roku, dają urzędom skarbowym bezprecedensowe możliwości kontroli kont bankowych bez konieczności wcześniejszego informowania ich właścicieli.

Fot. DALL·E 3 / Warszawa w Pigułce

Skala elektronicznych transakcji w Polsce jest imponująca. Według danych Krajowej Izby Rozliczeniowej, w 2023 roku przetworzono ponad 2,22 miliarda transakcji o łącznej wartości 8,47 biliona złotych, co oznacza znaczący wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim. Ta rosnąca popularność bankowości elektronicznej idzie w parze ze zwiększoną kontrolą ze strony organów państwowych.

Szczególną uwagę organów skarbowych przyciągają przelewy przekraczające równowartość 15 tysięcy euro (około 65-70 tysięcy złotych). Banki są prawnie zobowiązane do raportowania takich transakcji do Głównego Inspektora Administracji Skarbowej. Jednak choćby mniejsze kwoty, od około 10 tysięcy euro, mogą wzbudzić zainteresowanie instytucji finansowych.

Co ciekawe, nie tylko wysokie kwoty przelewów mogą zwrócić uwagę urzędników. System monitoruje również wzorce transakcji, takie jak regularne przelewy na niewielkie kwoty, które w sumie tworzą znaczącą sumę. Szczególnie podejrzane mogą wydać się przelewy od różnych nadawców na identyczne kwoty lub transakcje z nietypowymi tytułami.

Istotnym aspektem kontroli są również darowizny rodzinne. System podatkowy wprowadza różne limity w zależności od stopnia pokrewieństwa. Dla najbliższej rodziny (grupa I) limit wynosi 36 120 złotych, dla dalszej rodziny (grupa II) – 27 090 złotych, a dla osób niespokrewnionych (grupa III) – 5 733 złote. Przekroczenie tych kwot może skutkować koniecznością zapłaty podatku.

Warto zauważyć, iż organy skarbowe mają możliwość analizy transakcji choćby do pięciu lat wstecz. Ta retrospektywna kontrola może objąć nie tylko duże przelewy, ale także serie mniejszych transakcji, które wzbudzą podejrzenia urzędników.

Szczególną kategorią są przelewy międzynarodowe, które automatycznie przyciągają większą uwagę organów kontrolnych. W tym przypadku choćby relatywnie niewielkie kwoty mogą podlegać szczegółowej weryfikacji, zwłaszcza jeżeli występują regularne wpływy z zagranicy.

Banki zostały zobowiązane do ścisłej współpracy z organami skarbowymi i muszą zgłaszać wszelkie podejrzane aktywności na kontach klientów. Dotyczy to nie tylko dużych pojedynczych transakcji, ale również nietypowych wzorców przelewów czy podejrzanych tytułów płatności.

System kontroli jest szczególnie czuły na transakcje, które mogą wskazywać na próby ukrycia rzeczywistego źródła pieniędzy lub ich prawdziwego przeznaczenia. Dlatego tak ważne jest zachowanie przejrzystości w opisach przelewów i dokumentowanie źródeł większych wpływów.

Eksperci finansowi zalecają szczególną ostrożność przy wykonywaniu większych przelewów lub serii mniejszych transakcji. Rekomendują dokładne opisywanie tytułów przelewów i przechowywanie dokumentacji potwierdzającej legalność źródła pieniędzy, co może być pomocne w przypadku ewentualnej kontroli.