To nie silna wola decyduje o Twojej zmianie. To środowisko.

To nie silna wola decyduje o Twojej zmianie. To środowisko.

Czy kiedykolwiek zaczynałeś zmianę z wielką motywacją, a po kilku tygodniach wszystko wracało do punktu wyjścia? Nie jesteś sam. Badania pokazują, że:
• 77% ludzi wytrzymuje z postanowieniem przez pierwszy tydzień,
• tylko 25–30% utrzymuje je po miesiącu,
• a po roku zostaje zaledwie 3–6%.

Dlaczego tak się dzieje? Bo nie chodzi o silną wolę. Chodzi o to, w jakim środowisku funkcjonujesz.

Silna wola to mit

Motywacja jest impulsem, nie strategią długofalową. choćby najbardziej zmotywowana osoba przegra, jeżeli nie zmieni kontekstu, w którym funkcjonuje. Według badań, około 40% naszych codziennych działań to nawyki – automatyzmy uruchamiane przez konkretne bodźce i otoczenie.

Heroina w Wietnamie – dowód siły środowiska

Podczas wojny w Wietnamie 20% amerykańskich żołnierzy regularnie zażywało heroinę. Po powrocie do domu 95% z nich przestało brać narkotyk – bez terapii. Dlaczego? Bo zmieniło się środowisko. Nie było już triggerów, stresu i wojennych warunków. Śrowisko zmieniło zachowanie.

Co niszczy Twoje postanowienia?

Większość ludzi odpada, bo:
• zaczyna zbyt agresywnie,
• ma podejście 0–1 (albo wszystko idealnie, albo wcale),
• liczy na “dobry dzień” zamiast mieć plan,
• działa emocjonalnie, bez systemu.

Tymczasem badania pokazują:
• Planowanie typu “jeśli – to” (ang. implementation intentions) działa 2x skuteczniej niż
ogólna intencja (Gollwitzer, 1999),
• Kobiety z nadwagą, które miały konkretny plan działania, traciły średnio 4,2 kg, a grupa bez
planu tylko 2,1 kg (Milne, Orbell, Sheeran, 2002).

Środowisko decyduje o zmianie

Twój sukces zależy bardziej od otoczenia niż od motywacji. Przykłady:
• torba treningowa w przedpokoju = większa szansa, iż pójdziesz na siłownię,
• lodówka bez przetworzonego jedzenia = mniej pokus,
• grupa wsparcia = wyższa motywacja i wytrwałość.

Badania opublikowane w “Health Psychology” pokazały, iż samo przebywanie wśród ludzi zmieniających się zwiększa szansę sukcesu o 14%.

Jako Tomasz Giza, trener, dietetyk i ekspert zmiany nawyków, od lat pomagam moim klientom właśnie w tworzeniu takiego wspierającego środowiska.

Systemy > dyscyplina

Osoby skuteczne:
• upraszczają wybory (np. stałe posiłki),
• mają rytuały (np. poranna aktywność, nauka o 7:00),
• eliminują chaos (ograniczenie decyzji w ciągu dnia).

System działa choćby wtedy, gdy Ty nie masz nastroju. Silna wola odpada, system zostaje.

Zbuduj ekosystem zmiany

Zamiast pytać:
• “Czy mam motywację?”
Zacznij pytać:
• “Czy mam środowisko, które mnie wspiera?”

Model ekosystemu zmiany według Tomasza Gizy:

1. Kontekst celu: określ, co chcesz zmienić (np. zdrowie, sen, relacje).
2. Otoczenie fizyczne: uporządkuj przestrzeń, usuń pokusy.
3. Otoczenie społeczne: znajdź grupę wsparcia lub mentora.
4. Systemy: planuj z wyprzedzeniem, automatyzuj procesy.
5. Monitorowanie: mierz postępy, wprowadzaj korekty.

Podsumowanie i wezwanie do działania

Nie chodzi o to, żebyś był bardziej zmotywowany. Chodzi o to, żebyś zbudował środowisko, które będzie Cię wspierać choćby wtedy, gdy motywacja spadnie.

Nazywam się Tomasz Giza i pomagam ludziom budować systemy, dzięki którym zmiana stylu życia staje się naturalna i trwała.
Kontakt na FB