Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) dysponuje coraz szerszymi uprawnieniami w zakresie monitorowania transakcji bankowych Polaków. Od 2022 roku urzędnicy mogą przeprowadzać kontrole rachunków bez wiedzy ich właścicieli, a niektóre przelewy automatycznie trafiają pod lupę skarbówki. Miliony osób wykonujących przelewy bankowe powinny zwrócić szczególną uwagę na ich kwoty, częstotliwość oraz cel.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Nowe uprawnienia fiskusa i system kontroli
System kontroli transakcji bankowych został znacząco rozszerzony. Banki mają w tej chwili obowiązek zgłaszania podejrzanych operacji do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF), który może zdecydować o wszczęciu szczegółowej analizy. Co istotne, urząd skarbowy ma prawo weryfikować operacje bankowe choćby do pięciu lat wstecz, co oznacza, iż choćby starsze nieprawidłowości mogą stać się podstawą kontroli podatkowej.
Przelewy międzynarodowe pod szczególnym nadzorem
Szczególnie dokładnej weryfikacji podlegają przelewy zagraniczne. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, banki muszą raportować do KAS wszystkie transakcje przekraczające 15 tysięcy euro (około 65 tysięcy złotych). Niektóre instytucje finansowe stosują choćby bardziej rygorystyczne zasady, obniżając próg raportowania do 10 tysięcy euro (około 43 tysiące złotych). Transakcje międzynarodowe o wysokich kwotach automatycznie wzbudzają zainteresowanie urzędników, zwłaszcza gdy ich źródło nie jest adekwatnie udokumentowane lub nie koresponduje z oficjalnymi dochodami właściciela konta.
Darowizny w centrum uwagi fiskusa
Szczególnie uważnie monitorowane są przelewy oznaczone jako darowizny. System podatkowy określa precyzyjne limity kwot zwolnionych z obowiązku zgłoszenia do urzędu skarbowego. Dla członków najbliższej rodziny (I grupa podatkowa) limit wynosi 36 120 złotych, dla dalszej rodziny (II grupa podatkowa) – 27 090 złotych, a dla osób niespokrewnionych (III grupa podatkowa) – zaledwie 5 733 złotych. Co istotne, limity te dotyczą sumy darowizn otrzymanych od tej samej osoby w okresie pięciu lat.
Regularne przelewy na mniejsze kwoty
Nie tylko duże jednorazowe transakcje przyciągają uwagę fiskusa. Seria regularnych przelewów na mniejsze kwoty również może wzbudzić podejrzenia, szczególnie gdy ich łączna suma wskazuje na istnienie nieujawnionego źródła dochodu. Jest to częsta praktyka kontrolna w przypadku osób podejrzewanych o prowadzenie niezarejestrowanej działalności gospodarczej lub próby ukrycia rzeczywistych przychodów. o ile to Ty jesteś klientem, możesz zostać wezwany w charakterze świadka i zapytany jaki był cel takich przelewów.
Blokada przelewów i konsekwencje kontroli
W sytuacji podejrzenia prania pieniędzy lub innych nielegalnych działań, urząd skarbowy posiada uprawnienia do tymczasowego zablokowania transakcji. Początkowo blokada może trwać do 72 godzin, ale w uzasadnionych przypadkach okres ten może zostać wydłużony choćby do trzech miesięcy. Konsekwencje wykrycia nieprawidłowości mogą być poważne – od konieczności zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami, przez kary finansowe, aż po zawiadomienie organów ścigania w przypadku podejrzenia poważniejszych przestępstw.
Jak bezpiecznie wykonywać przelewy?
Eksperci podatkowi zalecają przestrzeganie kilku podstawowych zasad przy wykonywaniu przelewów bankowych. Przede wszystkim każda transakcja powinna mieć dokładny i jednoznaczny opis, wskazujący na jej cel i charakter. W przypadku darowizn dla członków rodziny, choćby jeżeli są zwolnione z podatku, warto zgłosić je do urzędu skarbowego. Jest to szczególnie istotne przy większych kwotach.
Prowadzenie własnej ewidencji przelewów może okazać się bardzo pomocne w przypadku ewentualnej kontroli. Należy pamiętać o sumowaniu darowizn w okresie pięcioletnim, szczególnie w kontekście obowiązujących limitów dla poszczególnych grup podatkowych.
Transparentność jako najlepsza strategia
W obliczu rosnących możliwości kontrolnych KAS i coraz bardziej uszczelnianego systemu finansowego, transparentność staje się najlepszą strategią ochrony przed problemami z fiskusem. Świadomość obowiązujących limitów i zasad kontroli pozwala uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji. W przypadku planowania większych lub nietypowych transakcji, warto rozważyć konsultację z doradcą podatkowym, który pomoże przeprowadzić operację zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Dokumentacja i dowody
Kluczowe znaczenie ma również gromadzenie i przechowywanie dokumentacji potwierdzającej legalność źródeł pieniędzy i cel przelewów. W przypadku kontroli skarbowej adekwatnie udokumentowane transakcje znacznie ułatwiają wyjaśnienie wszelkich wątpliwości i mogą uchronić przed nieprzyjemnymi konsekwencjami. Warto zachowywać nie tylko potwierdzenia przelewów, ale również umowy, faktury i inne dokumenty związane z przepływami finansowymi.