Przywłaszczenie – jak rozpoznać, udowodnić i uniknąć odpowiedzialności karnej

W polskim systemie prawnym przywłaszczenie pozostaje jednym z najczęściej popełnianych przestępstw przeciwko mieniu, choć jego granice bywają dla laików trudne do uchwycenia. Właśnie dlatego warto poznać definicję, konsekwencje i skuteczne środki obrony, zanim konflikt nabierze tempa w sali sądowej. Kiedy mówimy o przywłaszczeniu, a kiedy o kradzieży?

Podstawowa różnica polega na legalnym posiadaniu rzeczy w momencie jej zabrania. W kradzieży sprawca od początku działa bezprawnie, natomiast przywłaszczenie dotyczy sytuacji, w której początkowo rzecz pozostawała we władaniu sprawcy zgodnie z prawem lub umową, a dopiero później doszło do bezpodstawnego zawłaszczenia. Przykład? Pracownik serwisu komputerowego, który nie oddaje klientowi laptopa, tłumacząc się nieuregulowaną fakturą.

Kwalifikacja prawna i sankcje karne

Artykuł 284 kodeksu karnego przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności, a w przypadku mienia znacznej wartości – choćby do 10 lat. jeżeli przywłaszczenie dotyczy dokumentu tożsamości lub karty płatniczej, sąd zwykle orzeka także zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej. Co ważne, tryb ścigania jest publicznoskargowy, więc inicjatywa leży po stronie organów ścigania,