Polka deportowana z Hongkongu. MSZ: był problem z dostępem służb konsularnych

Jak przekazał Interii rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Paweł Wroński, polski konsulat generalny w Hongkongu oraz służby dyplomatyczne w Chinach wyjaśniają przyczyny środowego zatrzymania i wydalenia z terytorium specjalnego regionu administracyjnego Chin polskiej obywatelki.

Aleksandra Bielakowska na co dzień pracuje w tajwańskim biurze organizacji Reporterzy bez Granic (RSF) zajmującej się monitoringiem wolności prasy na świecie i pomocą dziennikarzom.

10 kwietnia, razem ze swoim przełożonym, leciała do Hongkongu na zaproszenie mieszczącego się tam biura Unii Europejskiej. Pracownicy RSF mieli obserwować trwający proces znanego krytyka władz w Pekinie Jimmy’ego Laia, któremu za stanowienie rzekomego „zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego” grozi dożywocie. Poprzednio dziennikarka brała udział w rozprawie założyciela hongkońskiej gazety „Apple Daily” w grudniu.

Tym razem, podczas procedury imigracyjnej, chińskie służby bezpieczeństwa bez podania przyczyn zatrzymały Bielakowską. Następnie Polka była przez około sześciu godzin przesłuchiwana i drobiazgowo przeszukiwana, a następnie pierwszym dostępnym lotem odesłana do Tajpej.

– Po zeskanowaniu mojego paszportu przez pograniczników zostałam wzięta na bok i odesłana do pokoju służby celnej, a później kolejno do trzech innych pomieszczeń – opisuje w rozmowie z Interią Aleksandra Bielakowska. – Dwa razy przesłuchano mnie formalnie, a później jeszcze raz, w trakcie kontroli moich rzeczy, dwie osoby zadawały mi pytania o szczegóły naszej pracy. Mój bagaż prześwietlono, starannie oglądano każdy przedmiot, choćby długopis i książkę, którą ze sobą miałam. Nie było rewizji osobistej, ale kazali mi zdjąć buty, dokładnie sprawdzili moje włosy i obejrzeli każdą część garderoby. To wszystko przypominało przeszukanie przemytniczki. Nie sprawdzono tylko zawartości telefonu, który leżał odłożony na bok – mówi pracowniczka Reporterów bez Granic.

Z relacji deportowanej dziennikarki wynika, iż w czasie tych nietypowych procedur przez około godziny nie mogła korzystać z telefonu ani dotykać swoich rzeczy.

– Po wszystkim kazano mi podpisać dokumenty: jeden o zatrzymaniu, drugi o natychmiastowej deportacji. Mimo pytań nie podano mi przyczyn deportacji ani nie powiedziano, czy mam teraz zakaz wstępu do Hongkongu. Nie wynika to też z dokumentów – podkreśla Polka.

Do samolotu, którym wróciła na Tajwan, Bielakowskiej towarzyszyło około sześciu osób. Dopiero przy bramce, w oczekiwaniu na samolot, pozwolono jej na rozmowę telefoniczną z polskim konsulatem, ale była stale obserwowana i nie mogła swobodnie poruszać się po lotnisku.

– Potraktowano mnie, jakbym była przestępcą. Do samolotu odeskortowano mnie jako pierwszą, a stewardessom oficerowie kazali zarekwirować mój paszport i dokumenty. Dostałam je z powrotem dopiero po lądowaniu na Tajwanie – relacjonuje Aleksandra Bielakowska.

Interia wysłała do chińskiej ambasady w Warszawie pytania w sprawie incydentu.

Rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Paweł Wroński podkreśla w rozmowie z Interią, iż MSZ nie zna przyczyn takiego zachowania chińskich służb imigracyjnych, a konsulat w dalszym ciągu wyjaśnia sprawę. Wroński dodaje, iż placówki RP w Hongkongu i na Tajwanie jeszcze w trakcie i tuż po zajściu były w kontakcie z zatrzymaną, co potwierdza sama dziennikarka.

MSZ przyznaje, iż w czasie procedury na lotnisku w Hongkongu był problem z szybkim dopuszczeniem do polskiej obywatelki służb konsularnych, odmawiając przy tym oceny zastosowanych wobec dziennikarki procedur.

– przez cały czas nie wiemy, jakiej natury było to zatrzymanie. MSZ opowiada się za wolnością podróżowania i w naszej opinii takie sprawy powinny być rozwiązywane w sposób cywilizowany – podkreśla Paweł Wroński.

Organizacja Reporterzy bez Granic zażądała wyjaśnień od władz Hongkongu, który jest specjalnym regionem administracyjnym Chin. W wydanym oświadczeniu podkreśliła, iż to pierwszy raz, gdy jej przedstawicielowi odmówiono wstępu na teren tego regionu.

„Nigdy nie doświadczyliśmy tak rażących wysiłków ze strony władz, aby uniknąć kontroli postępowania sądowego w jakimkolwiek kraju, co jeszcze bardziej potwierdza niedorzeczny charakter zarzutów przeciwko Jimm’emu Lai oraz tragiczną erozję wolności prasy i praworządności w Hongkongu” – napisali przedstawiciele RSF.

Zdaniem samej Aleksandry Bielakowskiej to jej wcześniejszy udział w procesie Jimmy’ego Laia mógł spowodować, iż znalazła się na czarnej liście.

– Wcześniej na granicy nie było żadnych problemów, ale podczas naszej ostatniej wizyty byliśmy dwa razy śledzeni, a raz odnieśliśmy wrażenie, iż ktoś usiadł obok nas, żeby zarejestrować naszą rozmowę – mówi dziennikarka. Jak ocenia, nie wydaje jej się, by mogła jeszcze w przyszłości odwiedzić Hongkong.

Tomasz Agustyniak, Interia

Bądź na bieżąco i zostań jednym z ponad 200 tys. obserwujących nasz fanpage – polub Interia Wydarzenia na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!