Plany ochrony obiektów – aktualne wymogi prawne

Odpowiednia dokumentacja z obszaru bezpieczeństwa jest kluczowa dla funkcjonowania każdego obiektu i organizacji z dwóch powodów: po pierwsze – zapewnia realizację zadań w pełnej zgodności z wymogami prawa, a po drugie – stanowi podstawę do działania zorganizowanego i spójnego systemu bezpieczeństwa obiektu, co ma realny wpływ na proces przygotowania i reagowania na zagrożenia.

Właściwe planowanie umożliwia szybsze identyfikowanie potencjalnych zagrożeń, wdrażanie odpowiednich środków zapobiegawczych oraz metod i form reagowania – uwzględniających wykorzystanie ochrony fizycznej, zabezpieczeń technicznych i rozwiązań organizacyjnych.

Z uwagi na wielowymiarowość bezpieczeństwa, obiekty i organizacje podlegają niekiedy obowiązkowi opracowywania i uzgadniania różnego typu dokumentów z instytucjami bezpieczeństwa publicznego i podmiotami administracji. Poniższy przewodnik stanowi pigułkę wiedzy dla wszystkich osób zajmujących się bezpieczeństwem obiektów i organizacji, pozwalającą na zdiagnozowanie potrzeb i wymagań prawnych dla danej kategorii obiektu.

Nie wiesz, jakiego rodzaju dokumentu potrzebujesz? Umów się na bezpłatną konsultację z naszym ekspertem – rozwiejemy Twoje wątpliwości.

Safety Project zapewnia pełne wsparcie na etapie sporządzania oraz uzgadniania wszystkich rodzajów planów ochrony. Wartości, które nas wyróżniają to:

• Doświadczenie: ponad 200 dokumentów uzgodnionych z instytucjami na terenie całej Polski
• Skuteczność: ponad 90% zleceń zakończonych uzgodnieniem planów ochrony
• Gwarancja terminowości: projekt dokumentu przekazujemy w ciągu 14 dni od wizji lokalnej
• Wsparcie eksperckie: zapewniamy doradztwo merytoryczne na każdym etapie opracowywania dokumentacji
• Pełne zabezpieczenie procedur administracyjnych: reprezentujemy klientów przed organami administracji publicznej i dostarczamy finalnie uzgodnione dokumenty
• Poufność: gwarantujemy ochronę informacji kluczowych dla bezpieczeństwa obiektu

Korzystając z wieloletniego doświadczenia ekspertów Safety Project poniżej opisano główne rodzaje dokumentacji obligatoryjnej dla różnych kategorii obiektów. Wskazano podstawy prawne i specyfikę opracowywania oraz uzgadniania poszczególnych planów. Firma Safety Project opracowuje wszystkie rodzaje planów ochrony, dostosowanych do specyfiki i potrzeb obiektów oraz instytucji – gwarantując wsparcie na etapie uzgodnień z instytucjami bezpieczeństwa publicznego na terenie całej Polski. Poniżej przedstawiono charakterystykę tych planów.

1. Plany obowiązkowej ochrony

• Kto musi posiadać plan? Obszary, obiekty, urządzenia i transporty ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa ujęte w ewidencji wojewody – na podstawie art. 5 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia.
• Opis: Plany zawierają analizę charakteru działalności jednostki, identyfikację potencjalnych zagrożeń (w tym terrorystycznych), ocenę aktualnego stanu bezpieczeństwa oraz ochrony, a także dane dotyczące stosowanych zabezpieczeń technicznych i procedury postępowania na wypadek zagrożeń. Więcej informacji na temat planów ochrony znajdziesz w osobnym wpisie na naszym blogu: kliknij tutaj!
• Procedura uzgodnień: Kwalifikowani pracownicy ochrony fizycznej i zabezpieczenia technicznego uzgadniają dokument z adekwatną Komendą Wojewódzką (Stołeczną) Policji.

2. Załączniki antyterrorystyczne

• Kto musi posiadać dokument? Załącznik AT stanowi obligatoryjny element planu ochrony obowiązkowej, który muszą posiadać wszystkie obszary, obiekty, urządzenia i transporty ważne dla obronności, interesu gospodarczego państwa, bezpieczeństwa publicznego i innych ważnych interesów państwa ujęte w ewidencji wojewody – na podstawie art. 5 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia i ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach terrorystycznych.
• Opis: Załączniki AT zawierają tabelę ryzyka zagrożenia o charakterze terrorystycznym, procedury ewakuacji na wypadek wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym, zakres przedsięwzięć wykonywanych w przypadku uruchomienia czterech kolejnych stopni alarmowych oraz obustronne dane kontaktowe.
• Procedura uzgodnień: Kwalifikowani pracownicy ochrony fizycznej i zabezpieczenia technicznego uzgadniają dokument z adekwatną Delegaturą Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

3. Plany ochrony infrastruktury krytycznej

• Kto musi posiadać dokument? Właściciele oraz posiadacze samoistni i zależni obiektów, instalacji, urządzeń i usług infrastruktury krytycznej.
• Opis: Obejmują dane ogólne o obiekcie, charakterystykę i podstawowe parametry techniczne, plan z naniesieniem lokalizacji obiektów, instalacji lub systemu, funkcjonalne połączenia z innymi obiektami, instalacjami, urządzeniami lub usługami, charakterystykę zagrożeń dla infrastruktury krytycznej oraz oceny ryzyka ich wystąpienia wraz z przewidywanymi scenariuszami rozwoju zdarzeń, zależności infrastruktury krytycznej od pozostałych systemów infrastruktury krytycznej oraz możliwości zakłócenia jej funkcjonowania w wyniku zakłóceń powstałych w pozostałych systemach infrastruktury krytycznej, zasadnicze warianty działania w sytuacji zagrożenia lub zakłócenia funkcjonowania infrastruktury krytycznej, warianty zapewnienia ciągłości funkcjonowania infrastruktury krytycznej i odtwarzania IK, zasady współpracy z adekwatnymi organami administracji publicznej oraz ocenę podatności infrastruktury na zagrożenia wraz ze strategią i procedurami.
• Procedura uzgodnień: W zależności od specyfiki obiektu, upoważnieni eksperci uzgadniają plan ochrony infrastruktury krytycznej z kilkoma podmiotami takimi podmiotami jak m.in.: Wojewoda, Komendant Wojewódzki PSP, Komendant Wojewódzki Policji, Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, Wojewódzki Lekarz Weterynarii, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny, Minister adekwatny dla danego operatora IK.

4. Plany ochrony szczególnej

• Kto musi posiadać dokument? Obiekty o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa i obronności państwa – na podstawie Ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny i Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 2022 r. w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa oraz ich szczególnej ochrony.
• Opis: Plany zawierają opis rozwiązań organizacyjnych obiektu w zakresie pozamilitarnych przygotowań obronnych, planu operacyjnego funkcjonowania w warunkach zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, militaryzacji jednostek i szczegółowych procedur postępowania na wypadek konfliktu zbrojnego.
• Procedura uzgodnień: Upoważnieni eksperci posiadający poświadczenie bezpieczeństwa uprawniające do dostępu do informacji niejawnych uzgadniają dokumenty z przedstawicielami instytucji bezpieczeństwa publicznego wymienionymi w arkuszu uzgodnień (Policja, PSP) i adekwatnym wojewodą.

5. Plany ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych

• Kto musi posiadać dokument? Właściciele, administratorzy lub użytkownicy obiektów będących zabytkami nieruchomymi albo właściciele zbiorów ruchomych wpisanych do rejestrów zabytków. Ponadto gminy powinny posiadać Gminny plan ochrony zabytków – opracowany przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Plan ochrony zabytków sporządza się corocznie – do dnia 31 marca, z uwzględnieniem stanu na 31 grudnia roku poprzedniego.
• Opis: Dokument składa się z części dotyczącej zabytków ruchomych i nieruchomych, zawiera elementy takie jak: charakterystyka zabytku, opis najcenniejszych elementów, ocena położenia obiektu wraz z wykazem zagrożeń, opis zamiaru działania z określeniem niezbędnych priorytetów, instrukcje i procedury działania, wykaz prac przygotowawczych, organizacyjnych, techniczno-inżynieryjnych, dokumentacyjnych i innych niezbędnych do wykonania, wykaz rodzajów i ilości potrzebnych materiałów i urządzeń, z określeniem ich przeznaczenia, sposobu pozyskania i miejsc przechowywania, określenie przybliżonych kosztów wykonania prac przygotowawczo-zabezpieczających, schemat systemu alarmowania (powiadamiania), określenie sposobu dokumentowania działań ratowniczych i informowania o stratach, szkodach i potrzebach w zakresie ich likwidacji oraz szkice, wykazy, ewidencje zabytków i wzory opakowań.

Uwaga! Mimo wprowadzenia ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej obowiązku opracowania nowego rodzaju dokumentacji – w tym instrukcji postępowania na potrzeby realizacji zadań w razie wystąpienia sytuacji kryzysowych oraz planów ochrony dóbr kultury na czas wojny – zapisy te wchodzą w życie dopiero w najbliższych latach, a aktualnie przez cały czas obowiązują wymogi dotyczące sporządzania planów ochrony zabytków wynikające z Rozporządzenia Ministra Kultury z 25 sierpnia 2004 roku o organizacji i sposobie ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych, które zostanie uchylone w dniu 1 stycznia 2027 r.

• Procedura uzgodnień: Eksperci z doświadczeniem w sporządzaniu planów ochrony zabytków – kwalifikowani pracownicy ochrony uzgadniają dokumenty z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków oraz przedstawicielami organów na szczeblu samorządowym.

6. Plany ochrony muzeów i instrukcje przygotowania zbiorów do ewakuacji

• Kto musi posiadać dokument? Jednostki posiadające zbiory i muzealia własne lub wypożyczone – na podstawie Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 września 2014 r. w sprawie zabezpieczania zbiorów muzeum przed pożarem, kradzieżą i innym niebezpieczeństwem grożącym ich zniszczeniem lub utratą.
• Opis: Dokument opisuje metody i formy ochrony fizycznej, zabezpieczenia techniczne oraz obowiązujące procedury przechowywania i transportu muzealiów – zawiera szkice sytuacyjne, instrukcję zabezpieczania pomieszczeń, w tym sposób zarządzania kluczami do tych pomieszczeń, instrukcję postępowania w przypadkach szczególnych, w szczególności kradzieży, napadu, podłożenia ładunku wybuchowego, instrukcję ruchu osobowo-materiałowego, instrukcję konwojową.
• Dokument nie jest uzgadniany z organami administracji publicznej – plan stanowi wewnętrzny dokument Muzeum.

7. Plan postępowania na wypadek zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska

• Kto musi posiadać dokument? Przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania materiałów wybuchowych, broni, amunicji oraz wyrobów o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym – w tym części tych wyrobów niebędące produktem końcowym! Planami objęte są wszystkie procesy i wyroby stanowiące elementy składowe wyrobów koncesjonowanych, do których wytwarzania lub sprzedaży wymagana jest koncesja MSWiA. Podstawą opracowania jest ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2020 r. w sprawie wymagań, jakim powinien odpowiadać plan postępowania na wypadek zagrożenia życia lub zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska.
• Opis: Plan postępowania składa się z oceny zagrożeń, opisu funkcjonowania przedsiębiorstwa, charakterystyki procedur bezpieczeństwa – w tym BHP i przeciwpożarowych, opisu możliwości wystąpienia zdarzeń stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, mienia i środowiska i ich przewidywanych skutków, opisu środków zapewniających gotowość na wypadek wystąpienia zdarzeń stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, mienia i środowiska i ograniczanie skutków tych zdarzeń. Dokument szczegółowo wskazuje sposoby prowadzenia działań ratowniczych, powiadamiania i współdziałania z zewnętrznymi służbami ratowniczymi i innymi podmiotami oraz zasady postępowania po zakończeniu tych działań oraz zasady ewakuacji ludzi i mienia z miejsc wystąpienia zdarzeń stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, mienia i środowiska.
• Procedura uzgodnień: Dokument mogą sporządzać uprawnieni specjaliści z zakresu BHP i bezpieczeństwa pożarowego, specjaliści z zakresu procesów technologicznych oraz kwalifikowani pracownicy ochrony fizycznej i zabezpieczenia technicznego – z uwagi na złożoność dokumentu działania realizowane są zawsze przez kilkuosobowe grono ekspertów. Dokument uzgadnia się z adekwatnym miejscowo komendantem Policji, Państwowej Straży Pożarnej oraz dyrektorem Delegatury ABW.

8. Plany ewakuacji na wypadek wojny – country evacuation plan

• Opracowywanie tego rodzaju dokumentów nie jest obligatoryjne, jednak coraz więcej firm zwraca się do naszych ekspertów z prośbą o wsparcie w zakresie planowania ciągłości działania, relokacji zasobów lub ewakuacji pracowników i najważniejszego mienia z obszarów zagrożonych wystąpieniem zdarzeń kryzysowych lub konfliktów zbrojnych.
• Opis: Plan ewakuacji, plan relokacji lub country evacuation plan zawiera wielowariantowe procedury postępowania na wypadek zdarzeń uniemożliwiających bezpieczne funkcjonowanie obiektów i pracowników. Dokumenty uwzględniają m.in. zagadnienia związane z łącznością, transportem i realizacją podstawowych potrzeb życiowych w warunkach ograniczonej dostępności zasobów. Uwzględniają m.in. zakres wsparcia instytucjonalnego dla pracowników i ich rodzin. Dokumenty opracowuje zespół ekspertów ds. zarządzania kryzysowego, ciągłości działania i bezpieczeństwa militarnego – z doświadczeniem w realizacji zadań w rejonach podwyższonego zagrożenia.

Potrzebujesz wsparcia w opracowaniu dokumentu? Zobacz jak możemy Ci pomóc!

Każdy z wymienionych powyżej planów powinien być dostosowywany indywidualnie do specyfiki obiektu oraz potencjalnych zagrożeń, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa i najlepszych praktyk w dziedzinie bezpieczeństwa. Dokumenty wykonywane są na podstawie dokładnej wizji lokalnej realizowanej przez ekspertów posiadających uprawnienia i doświadczenie w obszarze ochrony fizycznej, zabezpieczeń technicznych i zarządzania bezpieczeństwem.

W przypadku złożonych obiektów i organizacji najważniejszym elementem jest zapewnienie spójności i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym.

Masz pytania o plany ochrony?

Zapraszamy do kontaktu!