1 godzina temu
W praktyce bowiem nie każda linia czy słup zostały ustawione zgodnie z przepisami, a brak adekwatnych dokumentów po stronie przedsiębiorstwa energetycznego daje właścicielowi realne podstawy do roszczeń. Rozpoczęcie takiej procedury nie wymaga specjalistycznej wiedzy, a jedynie zrozumienia, kiedy mamy do czynienia z bezprawnym zajęciem gruntu.
Odszkodowanie za słupy energetyczne na działce – przesłanki do roszczeń
Roszczenia wobec przedsiębiorstwa energetycznego pojawiają się przede wszystkim wtedy, gdy urządzenia znajdują się na działce bez wymaganej podstawy prawnej. Chodzi o sytuacje, w których:
- nie uzyskano zgody właściciela lub użytkownika wieczystego,
- nie podpisano umowy o ustanowieniu służebności przesyłu,
- nie wydano decyzji administracyjnej umożliwiającej zajęcie gruntu,
- w księdze wieczystej brak jest wpisu o istnieniu służebności.
Każda z tych okoliczności świadczy o bezumownym korzystaniu z nieruchomości, co oznacza, iż ograniczenie prawa własności następuje bezprawnie, a więc właściciel ma podstawy, by żądać wynagrodzenia.
Służebność przesyłu – kto ma prawo wystąpić o wynagrodzenie
Uprawnionym do roszczeń jest przede wszystkim właściciel nieruchomości, ale w pewnych przypadkach podobne prawa ma użytkownik wieczysty. najważniejsze jest ustalenie, komu podlega dana sieć i który podmiot odpowiada za jej utrzymanie. Informacje te można zdobyć, analizując choćby fakturę za energię lub korzystając z publicznych rejestrów przedsiębiorstw zarządzających infrastrukturą energetyczną.
Brak formalnego tytułu prawnego po stronie energetyki prowadzi do tego, iż osoba władająca nieruchomością może domagać się zapłaty, ustanowienia służebności przesyłu lub — w szczególnych przypadkach — usunięcia urządzeń, o ile nie są już używane.
Kiedy infrastruktura energetyczna ogranicza właściciela – typowe przypadki
Obecność słupów może znacząco utrudniać codzienne korzystanie z gruntu. Roszczenia są uzasadnione m.in. wtedy, gdy infrastruktura:
- uniemożliwia zaplanowaną zabudowę części działki,
- powoduje spadek wartości nieruchomości, zwłaszcza gdy ma charakter budowlany,
- wymusza ustanowienie stref ochronnych ograniczających użytkowanie gruntu,
- powstała bez jakiejkolwiek formalnej zgody.
W takich sytuacjach właściciel może domagać się:
- zapłaty za okres bezprawnego korzystania z terenu,
- wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu,
- likwidacji infrastruktury, gdy ta nie spełnia już żadnej funkcji.
Zazwyczaj przedsiębiorstwa energetyczne decydują się na wypłatę stosownego wynagrodzenia, ponieważ usunięcie urządzeń bywa dla nich logistycznie kosztowne i nieopłacalne.
Księga wieczysta i służebność przesyłu – jak sprawdzić stan prawny działki
Jednym z podstawowych dokumentów, do których należy zajrzeć, jest księga wieczysta nieruchomości. To właśnie tam — w dziale III — zamieszcza się informacje dotyczące obciążeń takich jak służebność przesyłu. Brak stosownego wpisu oznacza zwykle, iż przedsiębiorstwo energetyczne nie dysponuje formalnym prawem do korzystania z działki.
Księgę wieczystą można przejrzeć online w systemie prowadzonym przez Ministerstwo Sprawiedliwości. o ile przedsiębiorstwo nie figuruje w dziale III, właściciel jest w korzystnej sytuacji i może złożyć żądanie zapłaty lub oczekiwać ustanowienia służebności za odpowiednią kwotę.
Zasiedzenie służebności – kiedy przedsiębiorstwo przejmuje prawo do gruntu
Firmy energetyczne mogą uzyskać służebność przesyłu przez zasiedzenie, o ile przez wiele lat korzystały z nieruchomości. Dotyczy to dwóch wariantów:
- po 20 latach, gdy przedsiębiorstwo działało w dobrej wierze,
- po 30 latach, gdy wiedziało o braku tytułu prawnego.
Właśnie dlatego tak istotne jest, by właściciele działek nie odkładali sprawy na później. Wieloletnia bierność może doprowadzić do tego, iż roszczenia wygasną.
Przedawnienie roszczeń – ile czasu ma właściciel
Jeżeli nie doszło do zasiedzenia, przez cały czas obowiązuje okres przedawnienia roszczeń. W przypadku dochodzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu termin ten wynosi 6 lat. Można go jednak przerwać poprzez wszczęcie postępowania sądowego lub złożenie wniosku o próbę ugodową, co powoduje ponowne naliczanie terminu od chwili dokonania czynności.
Takie działania są kluczowe, gdy procedura się przeciąga lub przedsiębiorstwo zwleka z odpowiedzią na wezwanie.
Miejscowy plan zagospodarowania – jak wpływa na wartość działki
W wielu przypadkach słupy oraz linie przesyłowe przyczyniają się do powstania stref ochronnych, które znacznie ograniczają potencjał inwestycyjny działki. Gminy nakładają ograniczenia dotyczące:
- zabudowy,
- nasadzeń wysokich drzew,
- prowadzenia określonej działalności.
Każde takie ograniczenie obniża wartość nieruchomości, co stanowi jedną z podstaw do naliczenia odszkodowania. Właściciel może wykazać, iż przez obecność infrastruktury jego grunt stracił część wartości rynkowej.
Jak wylicza się odszkodowanie – kryteria wyceny
Wysokość odszkodowania ustala rzeczoznawca majątkowy. Wycena obejmuje m.in.:
- aktualny poziom cen nieruchomości w okolicy,
- charakter linii przesyłowej oraz jej napięcie,
- powierzchnię gruntu wyłączoną z użytkowania,
- wpływ infrastruktury na atrakcyjność działki jako budowlanej lub inwestycyjnej.
W efekcie odszkodowania mogą wynosić od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych, a w przypadku dużych ograniczeń — jeszcze więcej.
Jak uzyskać pieniądze krok po kroku
- Zweryfikuj dokumenty – sprawdź księgę wieczystą oraz plan zagospodarowania.
- Ustal operatora sieci – zwykle jest to lokalny zakład energetyczny.
- Zgromadź materiał dowodowy – fotografie, mapy geodezyjne, decyzje urzędowe.
- Wyślij wezwanie do zapłaty – najlepiej w formie pisemnej.
- Zleć wycenę rzeczoznawcy – wzmocni to twoją argumentację.
- Rozmawiaj o ugodzie – wiele firm unika sporów sądowych.
- Wnieś pozew, jeżeli negocjacje nie przyniosą rezultatu.
Najważniejsze jest ustalenie, czy przedsiębiorstwo może wykazać legalne podstawy zajęcia gruntu. jeżeli takich dowodów brak, właściciel ma pełne prawo ubiegać się o wynagrodzenie.
English (US) · 
Polish (PL) · 
Russian (RU) ·