Odsłonięcie głazu pamięci dzieci ofiar germanizacji w Puszczykowie

1 dzień temu

15 września 2024 r. w Puszczykowie odbyła się uroczystość upamiętniająca dzieci, które padły ofiarą nazistowskiej polityki germanizacyjnej w czasie II wojny światowej.

Przy współpracy Instytutu Pamięci Narodowej oraz Zgromadzenia Ducha Świętego, na wniosek mieszkańca Puszczykowa – Roberta Kiszkurno, odsłonięto głaz poświęcony dzieciom, które Niemcy w latach 1942-1945 poddali brutalnemu procesowi germanizacji w Okręgowym Domu Dziecka Gaukinderheim Puschkau. Była to część szerszego planu eksterminacji tożsamości narodowej podbitych narodów, w tym polskich i czeskich dzieci, które miały być kulturowo zawłaszczone i wykorzystane do realizacji celów nazistowskiej polityki.

Jak czytamy w przyjętej ustawie, Narodowy Dzień Polskich Dzieci Wojny zostaje ustanowiony 10 września „w hołdzie Polskim Dzieciom Wojny”, które doświadczyły okrucieństw wojny, cierpienia podczas okupacji niemieckiej i sowieckiej. Data nawiązuje do dramatycznych wydarzeń z roku 1943, kiedy okupacyjne władze niemieckie przeprowadziły masowe aresztowania dzieci w Mosinie. Wydarzenie to, znane jako „sprawa mosińska” (niem. Sache Moschin), stanowiło kontynuację aresztowań przeprowadzonych po ujęciu członków Związku Odwetu Okręgu Poznań ZWZ-AK, którzy współdziałali z doktorem Franciszkiem Witaszkiem. Aresztowania objęły setki polskich mieszkańców Mosiny i okolic, oskarżonych o działalność skierowaną przeciwko III Rzeszy. Gestapo osadziło ich w obozie w Żabikowie, a następnie deportowało do obozów koncentracyjnych i obozów dla dzieci.

– Akcja obejmowała aresztowania przez niemiecką tajną policję państwową (gestapo) kilkuset polskich mieszkańców podpoznańskiej Mosiny i okolic w związku z oskarżeniem ich o działalność skierowaną przeciwko III Rzeszy – napisano w uzasadnieniu.

Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą odprawioną przez ekonomę Zgromadzenia Ducha Świętego Ojca Marka Myślińskiego oraz proboszcza parafii pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Puszczykowie Ojca Marka Smyka. Po nabożeństwie zgromadzeni uczestnicy wysłuchali rysu historycznego, który przybliżył tragiczne losy dzieci polskich i czeskich, poddanych w Puszczykówku przymusowej germanizacji. Dzieci te były zabierane rodzinom i wychowywane w duchu hitlerowskiej ideologii, aby pozbawić je tożsamości narodowej, języka i kultury.

Dom Dziecka Gaukinderheim Puschkau, utworzony przez Niemców w 1942 roku, stanowił narzędzie do realizacji hitlerowskiej polityki ludobójczej. Miał na celu „zintegrowanie” dzieci z niemiecką rasą, niszcząc przy tym ich korzenie. Był to akt, który miał długotrwałe skutki psychiczne i emocjonalne dla wielu ofiar, ale przede wszystkim miał na celu zniszczenie całych narodów poprzez eliminację ich przyszłych pokoleń. – Wedle szacunków od 150 do 200 tysięcy dzieci miało paść ofiarą działalności germanizacyjnej, z czego do kraju powróciło zaledwie 15 procent – podaje IPN.

Odsłonięcie upamiętnienia miało miejsce po przemówieniach, w których uczestnicy podkreślali konieczność pamięci o ofiarach tej nieludzkiej polityki. Głaz upamiętniający został odsłonięty przez dyrektora Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, dr. hab. Rafała Reczka, Ojca Marka Myślińskiego oraz inicjatora upamiętnienia Roberta Kiszkurno. Podczas ceremonii podkreślano znaczenie historyczne tego miejsca, przypominając, iż ofiary tego systemu były nie tylko fizycznie krzywdzone, ale przede wszystkim pozbawiane swojej tożsamości, co stanowiło szczególnie bolesny aspekt działań niemieckich w trakcie wojny.

Uroczystość była poruszającym przypomnieniem tragicznych wydarzeń z okresu II wojny światowej oraz hołdem dla dzieci, które zostały ofiarami niemieckiej ideologii rasowej. To wydarzenie miało na celu nie tylko oddanie im należnej pamięci, ale także przypomnienie współczesnym pokoleniom o konieczności walki o prawdę historyczną i pamięć o ofiarach totalitarnych reżimów.

Upamiętnienie powstało na wniosek Roberta Kiszkurno, który został złożony do Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu. – Dawno się należało tym dzieciom, a nikt tego dotychczas nie zrobił – powiedział nam Robert Kiszkurno.