Skala zjawiska mobbingu w polskich firmach
Z danych Koalicji Bezpieczni w Pracy wynika, iż 15 proc. pracowników w Polsce doświadczyło mobbingu. Odsetek ten nie wzrósł znacząco w porównaniu z 2019 rokiem, jednak zwiększyła się świadomość tego, czym jest mobbing i jak go definiować.
Świadomość wśród pracowników i kadry zarządzającej
Ponad 80 proc. osób badanych zna pojęcie mobbingu, choć nie każdy potrafi je poprawnie określić. Różnice widać w poziomie wiedzy – 79 proc. menedżerów i 69 proc. pracowników potrafi wyjaśnić, czym jest mobbing. W ostatnich latach nastąpił jednak spadek znajomości tego zjawiska wśród pracowników.
Kto najczęściej mobbinguje?
Większość badanych uważa, iż mobbing ma charakter hierarchiczny – sprawcą jest zwykle przełożony lub osoba o wyższym statusie zawodowym. Jednocześnie eksperci podkreślają, iż sprawcą może być również pracownik równorzędny lub podwładny.
Doświadczenia pracowników i różnice płci
Co siódmy pracownik przyznał, iż osobiście doświadczył mobbingu. Zjawisko to częściej zgłaszają kobiety (16 proc.) niż mężczyźni (13 proc.). Wśród kadry zarządzającej 14 proc. deklaruje, iż zetknęło się z mobbingiem. Ponad 37 proc. menedżerów przyznało, iż otrzymywało sygnały od swoich pracowników o tego rodzaju zdarzeniach.
Konsekwencje mobbingu dla zatrudnionych
Mobbing wywołuje poważne skutki psychiczne i zawodowe. Pracownicy wskazują na spadek motywacji, obniżenie dobrostanu oraz problemy zdrowotne. Co dziesiąta osoba po doświadczeniu mobbingu decyduje się na natychmiastową zmianę pracy.
Procedury antymobbingowe w polskich firmach
Zaledwie 37 proc. pracowników potwierdza istnienie procedury antymobbingowej w ich miejscu pracy. Aż 39 proc. nie wie, czy takie regulacje funkcjonują, a 29 proc. wskazuje na działania prewencyjne związane z przeciwdziałaniem mobbingowi i dyskryminacji. Wśród kadry zarządzającej oceny są bardziej optymistyczne – ponad połowa deklaruje, iż procedury zostały wdrożone.
Potrzeba zmian w prawie pracy
Trwają prace nad nowelizacją Kodeksu pracy, która ma doprecyzować definicję mobbingu oraz zobowiązać pracodawców do aktywnego przeciwdziałania nękaniu i dyskryminacji. Nowa definicja ma wskazywać konkretne przejawy mobbingu, takie jak poniżanie, izolowanie pracownika czy utrudnianie mu wykonywania obowiązków.
Trudności w udowodnieniu mobbingu
Obecnie to pracownik musi zebrać pełny materiał dowodowy potwierdzający nękanie, co bywa bardzo trudne i często wiąże się z brakiem wsparcia ze strony współpracowników. Eksperci wskazują, iż konieczne mogą być zmiany w zakresie przeniesienia części obowiązku dowodowego na pracodawcę. Jednocześnie podkreśla się, iż nowe przepisy powinny jasno określać, jak rozumieć „uprawdopodobnienie mobbingu”, by uniknąć nadużyć.