Nadchodzący rok 2025 przyniesie ogromne wyzwanie dla prawie 3 milionów Polaków, którzy będą musieli wymienić swoje dowody osobiste. Dotyczy to głównie osób, które otrzymały dokumenty w 2015 roku, gdyż ich 10-letni okres ważności dobiega końca.
Fot. Warszawa w Pigułce
Konsekwencje nieposiadania ważnego dowodu mogą być poważne – od grzywny sięgającej 5000 złotych po karę ograniczenia wolności w najcięższych przypadkach. Co więcej, brak dokumentu uniemożliwia załatwianie podstawowych spraw życiowych, od operacji bankowych po odbiór przesyłek.
Chociaż istnieje możliwość korzystania z aplikacji mDowód, nie jest ona uniwersalnie akceptowana jako zamiennik fizycznego dokumentu. Proces wymiany dowodu może potrwać do 30 dni, dlatego urzędy zalecają wczesne składanie wniosków.
Ważny dowód osobisty jest niezbędny w codziennym życiu – przy załatwianiu spraw bankowych, urzędowych, medycznych, podczas podróży po UE, przy odbiorze przesyłek czy podczas kontroli policyjnych. Jest również najważniejszy przy czynnościach notarialnych i zawieraniu umów.
Potencjalne skutki społeczne tej sytuacji mogą być znaczące. Przede wszystkim, może dojść do paraliżu urzędów i długich kolejek, szczególnie w większych miastach, gdzie liczba wniosków będzie największa.
Nagłe spiętrzenie wniosków może prowadzić do wydłużenia czasu oczekiwania na nowy dokument, co może skutkować problemami w codziennym funkcjonowaniu wielu osób, szczególnie seniorów i osób często podróżujących.
Sytuacja może również wpłynąć na funkcjonowanie instytucji finansowych i urzędów, które będą musiały zmierzyć się z większą liczbą klientów posiadających przeterminowane dokumenty.
Konieczność wymiany dowodów może przyspieszyć cyfryzację usług publicznych i zwiększyć popularność rozwiązań elektronicznych, takich jak mDowód, wymuszając jednocześnie szerszą akceptację dokumentów cyfrowych.
Problem może szczególnie dotknąć osoby starsze lub mieszkające w mniejszych miejscowościach, dla których złożenie wniosku elektronicznego może stanowić wyzwanie technologiczne.
Wysokie kary za brak ważnego dokumentu mogą prowadzić do zwiększenia nierówności społecznych, szczególnie uderzając w osoby o niższych dochodach lub znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej.