Malta naruszyła prawo UE? TSUE: Obywatelstwo nie na sprzedaż!

Maltański program przyznawania obywatelstwa za inwestycje został uznany przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej za sprzeczny z prawem Wspólnoty. TSUE jasno orzekł, iż obywatelstwo unijne nie może być przedmiotem handlu ani transakcji finansowych.

Fot. Warszawa w Pigułce

Historyczny wyrok w sprawie programu inwestycyjnego

Malta nie może przyznawać obywatelstwa w zamian za inwestycje – orzekł we wtorek Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. TSUE jasno stwierdził, iż takie praktyki naruszają podstawowe zasady prawa Unii. Wyrok to efekt skargi Komisji Europejskiej, która od lat krytykowała tzw. „program obywatelstwa dla inwestorów”.

Obywatelstwo za pieniądze? Unia mówi „nie”

W 2020 roku Malta znowelizowała ustawę o obywatelstwie. Wprowadziła możliwość uzyskania maltańskiego paszportu – a z nim unijnego – w zamian za bezpośrednie inwestycje. Komisja Europejska gwałtownie zareagowała, podnosząc zarzut, iż obywatelstwo przyznawano osobom niemającym żadnego realnego związku z Maltą. Liczyły się tylko pieniądze.

TSUE przyznał rację Komisji: nabywanie obywatelstwa UE nie może być wynikiem czysto handlowej transakcji. Więź obywatela z państwem musi opierać się na lojalności, solidarności i wzajemnych obowiązkach – a nie na przelewie bankowym.

Skutki dla całej Wspólnoty

Trybunał podkreślił, iż maltański program godził w zasady wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi. Obywatelstwo unijne daje prawo do swobodnego przemieszczania się, a jego „sprzedaż” podważa fundamenty współpracy w UE.

– Kiedy obywatelstwo przyznaje się bez rzeczywistego związku z krajem, zagraża to nie tylko interesom jednego państwa, ale całej Wspólnocie – podkreślili sędziowie TSUE.

Państwa członkowskie muszą respektować prawo UE

TSUE przypomniał, iż choć każde państwo członkowskie ma prawo przyznawać obywatelstwo, musi to robić zgodnie z zasadami prawa unijnego. W przypadku Malty zasady te zostały złamane w sposób oczywisty.

Wyrok Trybunału to istotny sygnał nie tylko dla Malty, ale i dla innych państw rozważających podobne programy. Obywatelstwo Unii nie może być traktowane jak towar na sprzedaż.