Iran oskarżył USA na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ o współudział w izraelskich atakach

ŚWIAT: Donald Trump skomentował eskalację konfliktu izraelsko-irańskiego, twierdząc, iż Irańczycy “dzwonią do niego i chcą umowy”. Podkreślił, iż wcześniej oferował Teheranowi „okazję po okazji”, by osiągnąć porozumienie, ale Iran nie wykorzystał tych szans. Po ataku Izraela Trump ostrzegł, iż kolejne uderzenia mogą być jeszcze brutalniejsze. Tymczasem planowane rozmowy USA–Iran ws. programu nuklearnego zostały zawieszone. Trump miał też wcześniej informować Netanjahu, iż sprzeciwia się izraelskiej operacji militarnej, wierząc w szansę na dyplomatyczne rozwiązanie.

ŚWIAT: Premier Izraela Binjamin Netanjahu wystosował w mediach społecznościowych przesłanie do Irańczyków, zachęcając ich do sprzeciwu wobec islamskiego reżimu. Podkreślił, iż celem izraelskiej operacji jest eliminacja zagrożenia nuklearnego i balistycznego, co ma otworzyć drogę Irańczykom do wolności. Nawiązał do wspólnej historii obu narodów i przywołał hasło „Kobieta, życie, wolność” z protestów po śmierci Mahsy Amini. Zapowiedział też dalsze ataki na irańskie cele wojskowe i nuklearne, wskazując, iż irański reżim „nigdy nie był słabszy”.

ŚWIAT: W odpowiedzi na izraelski atak na irańskie obiekty nuklearne, Iran przeprowadził w piątek wieczorem odwetowy ostrzał rakietowy. Po raz pierwszy w warunkach bojowych użyto przez Iran rakiet balistycznych wystrzelonych z okrętów podwodnych. Celem izraelskiej operacji „Powstający lew” były m.in. zakład wzbogacania uranu w Natanz i ośrodek w Parchin. Zginęło kilkunastu wysokich rangą irańskich wojskowych. Alarmy bombowe i eksplozje odnotowano w Jerozolimie i Tel Awiwie. Sytuacja znacząco zaostrzyła napięcia na Bliskim Wschodzie.

ŚWIAT: W wyniku irańskiego ostrzału rakietowego na Tel Awiw zginęła jedna kobieta, a 63 osoby zostały ranne, w tym ratownicy medyczni. Jedna z rakiet uderzyła w budynek mieszkalny. Izrael odpowiedział bombardowaniem lotniska Mehrabad w Teheranie – na miejscu wybuchł pożar, płoną hangary z myśliwcami MiG-29 i Su-24. Sytuacja między Iranem a Izraelem gwałtownie się zaostrza, a obie strony ponoszą straty wojskowe i cywilne.

ŚWIAT: Iran oskarżył USA na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ o współudział w izraelskich atakach, nazywając Izrael „najbardziej terrorystycznym reżimem na świecie”. Irański ambasador Amir Said Iravani stwierdził, iż ataki miały miejsce przy wsparciu wywiadowczym i politycznym Waszyngtonu i miały na celu storpedowanie negocjacji nuklearnych. USA zaprzeczyły tym zarzutom, potwierdzając jedynie udział w obronie Izraela przed irańskim odwetem. Trwa dyplomatyczna eskalacja napięć równolegle do wymiany ognia między oboma państwami.

ŚWIAT: Litwa, Łotwa i Estonia podpisały porozumienie o współpracy w zakresie masowej ewakuacji ludności na wypadek rosyjskiej agresji. Kraje bałtyckie będą dzielić się danymi o korytarzach ewakuacyjnych i przejściach granicznych, by sprawnie reagować na zagrożenia. Obawy budzą zaplanowane na wrzesień ćwiczenia wojskowe „Zapad 2025”, które – jak ostrzega opozycja białoruska – mogą być preludium do inwazji. Inicjatywa wpisuje się w szersze działania ośmiu państw UE, które wzmacniają ochronę ludności w odpowiedzi na rosnące zagrożenia bezpieczeństwa.

POLSKA: Komisja Europejska zgodziła się na przedłużenie realizacji Krajowego Planu Odbudowy (KPO) do końca 2026 r. To efekt negocjacji prowadzonych przez minister Katarzynę Pełczyńską-Nałęcz. Decyzja daje Polsce dodatkowe cztery miesiące na finalizację projektów i płatności, co odciąży samorządy i beneficjentów ścigających się z terminami. KPO zakłada 57 inwestycji i 54 reformy na łączną kwotę prawie 60 mld euro. We wrześniu do Polski ma trafić kolejna transza środków. Trwa proces formalnego zatwierdzania rewizji planu przez Radę UE.

POLSKA: Dominik B., związany z otoczeniem Mateusza Morawieckiego, usłyszał zarzuty w śledztwie dotyczącym afery w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych (RARS). Prokuratura zarzuca mu udział w zorganizowanej grupie przestępczej, pranie pieniędzy oraz zawieranie fikcyjnych umów na dostawy sprzętu covidowego i agregatów, co miało kosztować państwo łącznie 114 mln zł. W sprawie zarzuty postawiono łącznie 14 osobom, w tym byłemu prezesowi RARS Michałowi Kuczmierowskiemu. Prokuratura wnioskuje o tymczasowy areszt dla B., któremu grozi do 10 lat więzienia.

POLSKA: Trzech 19-latków podejrzanych o planowanie ataków terrorystycznych na obiekty sakralne i szkoły w Polsce zostało zatrzymanych przez służby. Dwóch z nich trafiło w kwietniu do aresztu, trzeci – zatrzymany w czerwcu – objęty został tzw. środkami wolnościowymi. W piątek sąd nie uwzględnił wniosku prokuratury o przedłużenie aresztu dla dwóch zatrzymanych, co prokuratura zapowiedziała, iż zaskarży. Sprawę prowadzi Prokuratura Okręgowa w Olsztynie.

POLSKA: Projekt ustawy metropolitalnej trafił do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych. Dokument, przygotowany przez MSWiA, dotyczy trzech obszarów: tworzy podstawy dla związku metropolitalnego w województwie pomorskim, nowelizuje ustawę o związku metropolitalnym w woj. śląskim oraz modyfikuje inne ustawy, by zapewnić sprawne działanie obu struktur. Po etapie konsultacji projekt trafi do Stałego Komitetu Rady Ministrów, a następnie pod obrady rządu, który zdecyduje o skierowaniu go do Sejmu.

ŚLĄSKIE: Po 24 latach wracają pociągi na trasę Tychy – Orzesze Jaśkowice. Nowa linia S74 Kolei Śląskich rusza 15 czerwca i obejmuje pięć stacji: Tychy, Wyry, Łaziska Średnie, Orzesze Miasto i Orzesze Jaśkowice. Codziennie kursować będzie 12–14 par pociągów. Reaktywacja to efekt wieloletnich starań lokalnych samorządów i wsparcia Metropolii. Podróż z Tychów do Orzesza zajmie 16 minut i kosztować będzie 9,70 zł. Powrót kolei ma poprawić mobilność mieszkańców i wspierać zrównoważony transport w regionie. Władze zapowiadają dalsze inwestycje w infrastrukturę i nowe połączenia.

ŚLĄSKIE: W Katowicach rusza „Kosmiczny Tydzień” – edukacyjna inicjatywa towarzysząca historycznemu lotowi Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w kosmos. Projekt, przygotowany przez dr. Tomasza Rożka i jego fundację „Nauka. To Lubię”, trafił już do 11 szkół i oferuje 70 darmowych scenariuszy lekcji inspirowanych tematyką kosmiczną. Program wspierają miasto Katowice i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Celem jest rozwój zainteresowań naukowych wśród dzieci i młodzieży oraz pokazanie, iż przemysł kosmiczny to realna ścieżka zawodowa także w Polsce.