Jedziesz z dzieckiem na wakacje? Bez tego dokumentu mogą Cię nie wypuścić z kraju

Wielu rodziców nie zdaje sobie sprawy, iż wyjazd zagraniczny z dzieckiem może wymagać nie tylko paszportu i biletu, ale także zgody drugiego rodzica. Brak odpowiedniego dokumentu może skutkować zatrzymaniem na granicy, a choćby interwencją sądu.

Fot. Warszawa w Pigułce

Kiedy wymagana jest zgoda drugiego rodzica?

Zgoda drugiego rodzica jest niezbędna, jeżeli oboje rodzice posiadają pełnię władzy rodzicielskiej lub gdy rodzic, który nie wyjeżdża z dzieckiem, zachował prawo współdecydowania o miejscu jego pobytu. Dotyczy to również sytuacji, gdy władza rodzicielska została ograniczona, ale nie odebrana całkowicie.

W praktyce oznacza to, iż samotny wyjazd z dzieckiem bez zgody drugiego rodzica może być uznany za naruszenie prawa, choćby jeżeli rodzic-opiekun formalnie wykonuje władzę rodzicielską na co dzień.

Co mówi orzecznictwo?

Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1985 r. (III CRN 19/85), wyjazd dziecka za granicę w celach turystycznych, np. na wakacje, należy do istotnych spraw dziecka. Oznacza to, iż wymaga on zgody obojga rodziców.

Podobnie wcześniej, w postanowieniu z dnia 10 listopada 1971 r. (III CZP 69/71), Sąd Najwyższy stwierdził, iż choćby w przypadku, gdy jeden z rodziców ma formalnie przyznaną wyłączną władzę rodzicielską po rozwodzie, drugi rodzic może dochodzić swoich praw, jeśli nie zgadza się na wyjazd dziecka za granicę i nie może realizować kontaktów z dzieckiem z przyczyn obiektywnych.

Czy potrzebna jest zgoda na piśmie?

Tak. W sytuacjach spornych najważniejsze jest posiadanie pisemnej zgody drugiego rodzica z podpisem i datą. W przypadku wyjazdów poza Unię Europejską lub do krajów, które wymagają dodatkowych dokumentów, warto również uzyskać zgodę poświadczoną notarialnie lub przez urząd gminy.

Co grozi za brak zgody?

W skrajnym przypadku wyjazd dziecka za granicę bez zgody drugiego rodzica może zostać zakwalifikowany jako uprowadzenie rodzicielskie. Może to skutkować:

• zatrzymaniem na granicy,

• sprawą w sądzie rodzinnym,

• koniecznością natychmiastowego powrotu dziecka do kraju.

Jak się zabezpieczyć?

Przed wyjazdem warto:

• sprawdzić, jakie uprawnienia przysługują drugiemu rodzicowi,

• uzyskać jego pisemną zgodę na wyjazd dziecka,

• zabrać ze sobą kopię orzeczenia sądu, jeżeli istnieje podział władzy rodzicielskiej,

• w razie wątpliwości – skonsultować się z prawnikiem lub sądem rodzinnym.

Jeśli planujesz wakacje za granicą z dzieckiem, upewnij się, iż posiadasz odpowiednią zgodę drugiego rodzica. W przeciwnym razie możesz spotkać się z poważnymi konsekwencjami prawnymi i organizacyjnymi. Bezpieczeństwo prawne i spokój podczas wakacji zaczynają się od dobrego przygotowania.