Pięciu sędziów rozpatrzy przed specjalnym sądem karnym sprawę 30 osób oskarżonych o udział w dystrybucji zaszyfrowanych telefonów komórkowych wykorzystywanych przez zorganizowane grupy przestępcze, która ma się odbyć wiosną 2026 r. w Paryżu.
W zeszłym tygodniu francuscy sędziowie sądu apelacyjnego odrzucili wniosek 64-letniego Thomasa Herdmana, kanadyjskiego biznesmena oskarżonego o rozpowszechnianie zaszyfrowanych telefonów używanych przez przestępczość zorganizowaną, o szybsze rozpoznanie jego sprawy w sądzie niższej instancji.
Herdman, przetrzymywany we francuskim więzieniu przez 42 miesiące bez procesu, jest jedyną osobą zatrzymaną przez francuską policję w związku z jego zaangażowaniem w dystrybucję kryptofonów dostarczanych przez nieistniejącą już kanadyjską firmę technologiczną Sky Global i oczekuje się, iż jako jedyny oskarżony stawił się na rozprawie.
Policja belgijska i holenderska złamała szyfrowanie Sky ECC, największej na świecie sieci kryptofonicznej, i przejęła miliony wiadomości w okresie od czerwca 2019 r. do marca 2021 r., w wyniku czego masowe aresztowania podejrzanych gangów narkotykowych we Francji, Belgii i Holandii.
Francuscy prokuratorzy postawili zarzuty ponad 30 osobom – w tym m.in Założyciel i dyrektor generalny Sky Global, Jean-Francois Eapktóry przez cały czas mieszka i prowadzi działalność gospodarczą w Kanadzie – był właścicielem czterech firm zajmujących się dystrybucją telefonów Sky ECC i indywidualnych sprzedawców lub pracował dla nich.
Herdman, który pracował dla dystrybutora kanadyjskiej Sky ECC LevUp, został aresztowany przez hiszpańską policję w czerwcu 2021 r. i poddany ekstradycji do Francji pomimo wyrażenia zgody na współpracę z amerykańskimi funkcjonariuszami organów ścigania z siedzibą w Madrycie, którzy prowadzili dochodzenie w sprawie Sky Global w ramach „umowa ofertowa”.
Kanadyjski biznesmen jest oskarżony we Francji o popełnienie 22 przestępstw, czemu zaprzecza, m.in. prania pieniędzy pochodzących z importu narkotyków przez przestępczość zorganizowaną w wyniku dystrybucji telefonów szyfrowanych Sky ECC oraz mniejszego zarzutu dostarczenia sprzętu kryptograficznego bez jego prawidłowego zgłoszenia.
Pierwotnie wielka ława przysięgłych w południowym dystrykcie Kalifornii oskarżył Herdmana i Sky Global o Eap w marcu 2021 r. Akt oskarżenia oskarża kadrę kierowniczą o ściąganie haraczy i świadome ułatwianie importu i dystrybucji nielegalnych narkotyków poprzez sprzedaż szyfrowanych urządzeń komunikacyjnych.
„Brak wyraźnych dowodów na powiązania z działalnością przestępczą”
Na rozprawie przed Sądem Apelacyjnym w Paryżu w dniu 12 grudnia prawnicy Herdmana, Philippe Ohayon i Paul Sin-Chan, argumentowali, iż nie ma jednoznacznych dowodów sugerujących, iż Herdman miał jakiekolwiek bezpośrednie powiązania z działalnością przestępczą.
Sąd usłyszał, iż Herdman był dyrektorem ds. rozwoju biznesu małego dystrybutora LevUp, który dostarczał telefony Sky ECC sieci sprzedawców. Firma twierdziła, iż jest najmniejszym z czterech głównych dystrybutorów działających dla Sky Global i ma zaledwie 4% udziału w rynku Sky Global.
Herdman współpracował z amerykańskimi organami ścigania od 2021 r. i zgodził się przenieść do Madrytu na wniosek amerykańskiej Agencji ds. Walki z Narkotykami, zanim został nieoczekiwanie aresztowany przez francuską policję.
Trzyletnie dochodzenie prowadzone przez francuskie sądy wykazało, iż Herdman miał jedynie 113 klientów, z których żaden nie miał siedziby we Francji, a tylko jeden był potencjalnie zaangażowany w działalność przestępczą – powiedzieli sądowi prawnicy Herdmana.
Herdman spędził już ponad trzy lata w areszcie tymczasowym, co zdaniem prawników jest „nieproporcjonalne” w świetle francuskiego wymiaru sprawiedliwości. Zaproponowane przez sędziów opóźnienie rozpoznania sprawy Herdmana w ramach szerszego przesłuchania Sky ECC przed „specjalnym sądem karnym” oznacza, iż biznesmen będzie przetrzymywany w areszcie przez co najmniej pięć lat, zanim sprawa zostanie rozpatrzona.
Jest to „niedopuszczalne” w świetle Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który wymaga, aby ludzie byli sądzeni w rozsądnym terminie po aresztowaniu, oraz w ramach francuskiej procedury karnej – usłyszał sąd.
Herdman przetrzymywany w złych warunkach
Herdman powiedział przed sądem, iż jest przetrzymywany w złych warunkach w więzieniu Fleury-Mérogis na południe od Paryża, co utrudnia przygotowanie się do jego sprawy. Powiedział, iż jego cela jest zimna, bez ogrzewania, więc ściany są mokre i pokryte czarną pleśnią. Powiedział, iż nie ma ciepłej wody w celi ani we wspólnej łazience.
Kanadyjczyk powiedział, iż od roku ma zakaz pracy, nie może uczestniczyć w działalności społecznej i nie miał z nikim kontaktu fizycznego.
Zgodnie z prawem francuskim sprawy karne mogą być rozpatrywane przez sąd poprawczy w celu przyspieszenia postępowań sądowych i rozpoznania spraw w rozsądnym terminie.
Prawnik Herdmana argumentował, iż ze względu na „skrajnie ograniczoną” rolę jego klienta w operacji Sky Global oraz długi okres jego tymczasowego aresztowania zasadne było rozpoznanie sprawy Herdmana przed francuskim sądem więziennym niższej instancji, który może wymierzyć karę maksymalnie 10 lat.
Sędziowie odrzucili wniosek.
Herdman współpracował z amerykańskimi organami ścigania
Prawnicy powiedzieli sądowi, iż Herdman współpracował z amerykańskimi organami ścigania podczas dochodzenia w sprawie Sky ECC.
Z dokumentów złożonych przed francuskim sądem wynika, iż amerykańscy tajni agenci potajemnie nagrywali rozmowy telefoniczne z Herdmanem i zaaranżowali spotkanie, w wyniku którego kupili trzy telefony Sky ECC.
Jednak jego prawnicy argumentowali, iż nie ma jednoznacznych dowodów wskazujących, iż Herdman był świadomy działalności przestępczej z udziałem telefonów Sky. W jednym z kwestionowanych tajnych nagrań rozmów telefonicznych Herdmana z tajnym agentem agent użył słowa „wyskoczył”.
Funkcjonariusze organów ścigania zinterpretowali to słowo jako określenie slangowe sugerujące, iż użytkownik Sky ECC został aresztowany. Herdman zeznał jako dowód, iż nie rozumiał, o czym mówił tajny funkcjonariusz, który miał mocny wschodnioeuropejski akcent, i zignorował tę uwagę.
Herdman prosi o zwolnienie za kaucją, aby przygotować sprawę
Prawnicy zwrócili się do sądu o zwolnienie Herdmana za kaucją z elektronicznym identyfikatorem, aby mógł przygotować się do swojej sprawy.
Ojciec Herdmana był szefem policji w Vancouver w oddziale antynarkotykowym i Herdman nie chciał być zaangażowany w działalność przestępczą, zwłaszcza w handel narkotykami, jak usłyszał sąd.
Prawnicy powiedzieli, iż córka Herdmana zapłaciła za mieszkanie w Paryżu, gdzie mógł on przebywać pod kontrolą sądową. Jego przyjaciele i rodzina zaproponowali wpłatę kaucji w wysokości 250 000 euro pobranej z funduszu emerytalnego kanadyjskiej policji.
Prawnicy Herdmana powiedzieli sądowi, iż biorąc pod uwagę jego wiek, nie pozostało mu wiele lat i chciałby spędzić trochę czasu ze swoją córką oraz przygotować się do procesu w akceptowalnych warunkach. Przyjąłby elektroniczną bransoletkę śledzącą.
Sąd usłyszał, iż Sąd Najwyższy Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie dwukrotnie odrzucił wnioski francuskich sędziów śledczych o wszczęcie śledztwa przeciwko Sky i Herdmanowi w Kanadzie.
Kanadyjski sąd uznał, iż nie ma wystarczających dowodów wskazujących na popełnienie przestępstwa ani przez Sky Global, ani przez Herdmana.
Prokurator: Herdmanowi grozi opuszczenie Francji
Kanadyjski sąd odrzucił również francuski wniosek o zajęcie kanadyjskiego rachunku bankowego Herdmana, ponieważ dowody przedstawione przez Francuzów nie wykazały, iż fundusze Herdmana, w tym bitcoiny, pochodziły z działalności przestępczej.
Prokurator sprzeciwiła się wnioskowi, mówiąc przed sądem, iż była przekonana o winie Herdmana, gdy przeczytała o używaniu przez niego bitcoinów w aktach karnych.
Powiedziała, iż ponieważ Herdman jest Kanadyjczykiem i nie ma związku z Francją, przed rozprawą groziło mu ucieczka.
Dochodzenie wykazało, iż Herdman posiadał od 65 do 100 bitcoinów o wartości do 84 000 funtów w grudniu 2024 r., co wystarczyłoby do zorganizowania ucieczki z Francji.
Inne osoby oskarżone w sprawie Sky, w tym osoby bogate lub rzekomo przestępcze, również mogą dysponować środkami, które pozwolą zapobiec stawieniu się Herdmana na specjalnym procesie karnym.
Powiedziała sądowi, iż Europol dokonał niedawno aresztowań w związku z innymi przypadkami szyfrowanych telefonów, co pokazało, iż dla przestępców jest to wysoce dochodowy rynek. Twierdziła, iż jeśli Herdman zostanie zwolniony, będzie mógł wrócić na rynek telefonów szyfrowanych.
Prawnicy Herdmana powiedzieli sądowi, iż nie ma on technicznych umiejętności pozwalających rozpocząć działalność w zakresie szyfrowanych telefonów komórkowych, a poza tym po prawie czterech latach tymczasowego aresztowania był zbyt zmęczony. A po zamknięciu Sky Global powrót do firmy nie byłby możliwy.
Od 2021 r. nie miał kontaktu z żadną z pozostałych osób oskarżonych w sprawie Sky i wznowienie z nimi relacji nie leży w jego interesie – stwierdzili prawnicy Herdmana.
Sprawa honoru
Herdman powiedział, iż stawienie się w sądzie i walka z fikcyjną sprawą przeciwko niemu jest dla niego sprawą honoru.
Powiedział, iż trzyletnie dochodzenie sądowe, które trwało od jego aresztowania, wykazało, iż nie rozmawiał z przestępcami i nie należał do organizacji przestępczej.
Powiedział, iż spośród 30 postawionych w stan oskarżenia osób tylko on został aresztowany i przetrzymywany w więzieniu.
Sędzia powiedział Herdmanowi: „Twoje żądanie zwolnienia jest do rozpatrzenia, ale zostało odrzucone”.
W przemówieniu po rozprawie prawnik Herdmana, Sin-Chan, stwierdził, iż sposób skierowania przez sąd sprawy do sądu karnego i potwierdzenie jego tymczasowego aresztowania „pokazał zaprzeczenie, w jakim francuski wymiar sprawiedliwości zamknął się w celu usprawiedliwienia największe w historii przechwycenie danych osobowych”.
„Odpowiedzialność zastępcza i domniemanie winy są sprzeczne z podstawowymi zasadami prawa” – dodał.
English (US) · 
Polish (PL) · 
Russian (RU) ·