Doradca podatkowy vs księgowy – najważniejsze różnice i kiedy wybrać którego?

Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą często stają przed dylematem: czy współpracy z księgowym będzie wystarczającej, czy też należy skorzystać z usług doradcy podatkowego? Obie profesje, choć związane z finansami i podatkami, charakteryzują się znaczącymi różnicami w zakresie kompetencji, uprawnień oraz funkcji w obsłudze biznesowej. Zrozumienie tych różnic jest najważniejsze dla świadomego wyboru wsparcia dostosowanego do specyficznych potrzeb firmy.

Doradca podatkowy – zawód zaufania publicznego

Doradztwo podatkowe stanowi zawód zaufania publicznego, którego wykonywanie reguluje ustawa o doradztwie podatkowym z 1997 roku. Rygorystyczne wymagania kwalifikacyjne obejmują ukończenie studiów wyższych, odbycie praktyki zawodowej oraz zdanie państwowego egzaminu składającego się z części pisemnej i ustnej.

Wymogi formalne i odpowiedzialność

Osoby wykonujące ten zawód muszą być wpisane na listę prowadzoną przez Krajową Izbę Doradców Podatkowych i w obrocie zawodowym używają numeru wpisu. Doradcy podatkowi podlegają ustawowej tajemnicy zawodowej i są zobowiązani do posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ponoszą również pełną odpowiedzialność za prawidłowość udzielanych opinii, porad oraz sporządzanych dokumentów podatkowych.

Kompetencje i uprawnienia doradcy podatkowego

Doradca podatkowy ma szerokie uprawnienia, które obejmują:

Doradztwo strategiczne:

• Udzielanie kompleksowych porad podatkowych w skomplikowanych sprawach
• Opracowywanie strategii optymalizacji podatkowej dla przedsiębiorstw
• Analiza skutków podatkowych planowanych transakcji biznesowych
• Doradztwo w zakresie międzynarodowego prawa podatkowego

Reprezentacja procesowa:

• Reprezentacja przed organami skarbowymi w postępowaniach podatkowych
• Prowadzenie spraw przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi
• Reprezentacja przed Naczelnym Sądem Administracyjnym
• Obsługa postępowań w zakresie interpretacji podatkowych

Usługi specjalistyczne:

• Sporządzanie wniosków o interpretacje podatkowe indywidualne
• Przygotowywanie odwołań i skarg w sprawach podatkowych
• Doradztwo w zakresie cen transferowych i procedur MAP
• Obsługa kontroli podatkowych i celno-skarbowych

Księgowy – specjalista od rachunkowości

Zawód księgowego w Polsce nie jest uregulowany odrębnymi przepisami ustawowymi, a jego wykonywanie opiera się głównie na ustawie o rachunkowości. Brak formalnych wymagań kwalifikacyjnych nie oznacza jednak niskich standardów zawodowych.

Kwalifikacje i certyfikacje

W praktyce gospodarczej wysoko cenione są:

• Odpowiednie wykształcenie kierunkowe (ekonomiczne, rachunkowość, finanse)
• Doświadczenie zawodowe w prowadzeniu ksiąg rachunkowych
• Certyfikaty branżowe takie jak Certyfikat Księgowego SKwP
• Międzynarodowe kwalifikacje ACCA, CIMA czy inne uznawane certyfikaty

Zakres odpowiedzialności księgowego

Księgowi ponoszą odpowiedzialność cywilną i karną za:

• Prawidłowość prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z ustawą o rachunkowości
• Terminowość składania sprawozdań finansowych i deklaracji podatkowych
• Dokładność ewidencji wszystkich operacji gospodarczych przedsiębiorstwa
• Zgodność z przepisami podatkowymi w zakresie bieżącej ewidencji

Właściciele biur rachunkowych mają obowiązek posiadania ubezpieczenia OC, które pokrywa skutki ewentualnych błędów w prowadzeniu rachunkowości.

Kluczowe różnice w zakresie działalności

Ograniczenia prawne księgowego

Ustawa o rachunkowości jasno określa, iż księgowy zajmuje się przede wszystkim ewidencjonowaniem zdarzeń gospodarczych. Czynności takie jak:

• Udzielanie porad i opinii w sprawach podatkowych
• Ocena skutków podatkowych określonych działań
• Reprezentacja w spornych postępowaniach podatkowych

są zastrzeżone dla doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych i biegłych rewidentów.

Konsekwencje przekroczenia uprawnień

Biuro rachunkowe wykonujące usługi doradcze bez odpowiednich uprawnień naraża się na:

• Poważne konsekwencje prawne zarówno dla księgowego, jak i klienta
• Brak ochrony ubezpieczeniowej – polisy OC dla księgowych zwykle nie obejmują doradztwa podatkowego
• Ryzyko odpowiedzialności za nieprawidłowe interpretacje przepisów podatkowych

Różnice w reprezentacji procesowej

Księgowy może:

• Reprezentować podatnika w bieżących sprawach przed urzędem skarbowym
• Składać deklaracje podatkowe w imieniu klienta
• Prowadzić korespondencję z organami skarbowymi w sprawach rutynowych

Doradca podatkowy może dodatkowo:

• Reprezentować w postępowaniach spornych przed organami podatkowymi
• Prowadzić sprawy przed sądami administracyjnymi
• Reprezentować w skomplikowanych postępowaniach kontrolnych
• Składać środki odwoławcze i skargi w sprawach podatkowych

Kiedy wybrać księgowego, a kiedy doradcę podatkowego?

Księgowy jest odpowiedni gdy:

• Firma potrzebuje bieżącego prowadzenia ksiąg rachunkowych
• Działalność ma standardowy charakter bez skomplikowanych zagadnień podatkowych
• Budżet na obsługę finansową jest ograniczony
• Sprawy podatkowe są rutynowe i nie wymagają specjalistycznej analizy

Doradca podatkowy jest konieczny gdy:

• Planowane są złożone transakcje wymagające analizy skutków podatkowych
• Firma prowadzi działalność międzynarodową z elementami prawa podatkowego
• Potrzebna jest reprezentacja w sporach z organami skarbowymi
• Wymagana jest optymalizacja podatkowa i strategiczne planowanie
• Firma przechodzi kontrolę podatkową lub inne postępowanie organu skarbowego

Model współpracy – księgowy i doradca podatkowy

W praktyce najskuteczniejsze okazuje się łączenie kompetencji obu specjalistów:

• Księgowy zajmuje się codzienną ewidencją i bieżącą obsługą rachunkową
• Doradca podatkowy wspiera w strategicznych decyzjach i skomplikowanych sprawach
• Współpraca między nimi zapewnia kompleksową obsługę w zakresie finansów i podatków

Znaczenie adekwatnego wyboru dla biznesu

Świadome dobranie wsparcia profesjonalnego przekłada się bezpośrednio na:

Korzyści finansowe:

• Optymalizacja obciążeń podatkowych zgodna z prawem
• Unikanie kosztownych błędów w interpretacji przepisów
• Efektywne planowanie strategii podatkowej przedsiębiorstwa

Bezpieczeństwo prawne:

• Minimalizacja ryzyka sankcji ze strony organów skarbowych
• Prawidłowa reprezentacja w postępowaniach z urzędami
• Zgodność z przepisami prawa podatkowego i rachunkowości

Efektywność operacyjna:

• Profesjonalne wsparcie dostosowane do potrzeb biznesu
• Oszczędność czasu kierownictwa firmy
• Koncentracja na działalności podstawowej przedsiębiorstwa

Podsumowanie

Zarówno doradca podatkowy, jak i księgowy odgrywają kluczowe role w prawidłowym zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa. Zrozumienie różnic między tymi profesjami umożliwia świadomy wybór wsparcia adekwatnego do bieżących potrzeb biznesowych.

Dla firm o standardowej działalności wystarczająca może być kooperacja z doświadczonym księgowym. Jednak w przypadku skomplikowanych zagadnień podatkowych, strategicznych decyzji biznesowych czy potrzeby reprezentacji przed organami – niezbędne staje się wsparcie doradcy podatkowego.

Największe korzyści przynosi często model mieszany, w którym księgowy zajmuje się bieżącą ewidencją, a doradca podatkowy wspiera w strategicznych i spornych kwestiach podatkowych.

Potrzebujesz profesjonalnego doradztwa podatkowego?

Kancelaria HWW Hewelt Wojnowski Lindner i Wspólnicy – hww.pl – oferuje kompleksowe usługi doradztwa podatkowego na najwyższym poziomie. Nasz zespół doświadczonych doradców podatkowych zapewnia pełne wsparcie w zakresie optymalizacji podatkowej, reprezentacji przed organami oraz strategicznego planowania podatkowego.

Więcej informacji na temat różnic między doradcą podatkowym a księgowym znajdziesz w naszym szczegółowym artykule – https://hww.pl/doradca-podatkowy-a-ksiegowy-jaka-jest-roznica/.

Artykuł sponsorowany.