Raport komisji śledczej: możliwe nadużycie władzy, zaniedbania i ukrywanie informacji
Były minister transportu Marios Demetriades może zostać objęty postępowaniem karnym w związku ze sprawą wadliwych poduszek powietrznych sprowadzanych na Cypr. Jak donoszą cypryjskie media, komisja śledcza powołana do zbadania okoliczności wprowadzenia na wyspę niebezpiecznych urządzeń rekomendowała postawienie zarzutów trzem osobom, w tym właśnie Demetriadesowi oraz dwóm byłym sekretarzom generalnym resortu.
Sprawa dotyczy serii tragicznych wypadków – w tym dwóch śmiertelnych – do których doszło po wydaniu okólnika w 2017 roku, który zwalniał importerów z odpowiedzialności za pojazdy sprowadzane z zagranicy, tzw. „grey vehicles”.
Czy minister wiedział?
Demetriades, który pełnił funkcję ministra w latach 2014–2018, twierdził przed komisją, iż nie wiedział nic o sprawie ani o wydanym dokumencie. Jednak zeznania innych urzędników – w tym obecnego sekretarza generalnego Ministerstwa Transportu George’a Louki – wskazują, iż Demetriades nie tylko wiedział, ale miał też brać udział w przygotowywaniu okólnika i wydawać polecenia w tej sprawie.
Jak stwierdził przewodniczący komisji Michalakis Christodoulou, dokument z 2017 roku zwolnił dystrybutorów z odpowiedzialności za pojazdy używane, ale nie przewidział żadnego mechanizmu informowania właścicieli o potencjalnych zagrożeniach w przypadku akcji serwisowej lub wycofania z rynku.
Trzy wypadki, dwie ofiary śmiertelne
Komisja wskazuje na trzy znane wypadki związane z wadliwymi poduszkami, produkowanymi przez japońską firmę Takata. Urządzenia te, narażone na wysoką temperaturę i wilgotność, mogą eksplodować z dużą siłą, wystrzeliwując metalowe elementy w kierunku pasażera.
Najbardziej dramatyczne przypadki to:
- śmierć Styliani Giorgalli,
- śmierć Kyriakosa Oxinosa w 2023 roku,
- poważne obrażenia Alexandrosa Lougosa, który przeszedł już 21 operacji twarzy po wypadku w 2017 roku.
Komisja uznała, iż możliwe jest popełnienie przestępstw takich jak: nadużycie władzy, nieumyślne spowodowanie śmierci, zaniedbanie i spowodowanie poważnych obrażeń.
Sprawa w rękach Prokuratora Generalnego
Raport został przekazany Prokuratorowi Generalnemu Georgiosowi Savvidesowi, który zdecyduje, czy wszcząć postępowanie karne. Jak podkreślił Christodoulou, „nasza ocena opiera się na faktach i wskazuje, iż mogły zostać popełnione przestępstwa. To jednak sąd rozstrzygnie, czy i komu należy postawić zarzuty.”
Demetriades już raz stanął przed sądem
To nie pierwszy raz, gdy Marios Demetriades znalazł się w centrum śledztwa. Miesiąc temu wraz z ośmioma innymi osobami usłyszał zarzuty związane z nadużyciami przy nadawaniu cypryjskiego obywatelstwa w ramach programu „złotych paszportów” (Cyprus Investment Programme). Wszyscy oskarżeni nie przyznali się do winy.
FAQ
Czego dotyczy sprawa poduszek powietrznych?
Chodzi o poduszki wyprodukowane przez japońską firmę Takata, które mogą eksplodować przy dużym upale i wilgotności, powodując poważne obrażenia lub śmierć.
Dlaczego komisja wskazała byłego ministra transportu?
Bo to za jego kadencji wydano okólnik z 2017 roku, który zwalniał importerów z odpowiedzialności za pojazdy używane. Komisja uznała, iż mógł wiedzieć o zagrożeniu i nic nie zrobił.
Czy będą zarzuty karne?
To zdecyduje Prokurator Generalny po analizie raportu komisji. Komisja uznała, iż istnieją podstawy do ścigania za nadużycie władzy, zaniedbanie i nieumyślne spowodowanie śmierci.