Trafiasz na podejrzaną stronę w internecie. Co robisz? Zamykasz ją i zapominasz? A może zgłaszasz? Marek natknął się na taką stronę w internecie i zgłosił ją do NASK. Kilka kliknięć, bez wychodzenia z domu i strony oszustów zostały zablokowane, a to uchroniło innych użytkowników. A Ty? Czy reagujesz tak jak Marek?
„Bezpieczny dzień” to nowa kampania edukacyjno-informacyjna przygotowana przez NASK i Ministerstwo Cyfryzacji. Jej celem jest zwiększenie świadomości na temat cyberbezpieczeństwa.
Twórcy liczą na to, iż ich przekaz uświadomi społeczeństwu, jak ogromne znaczenie ma nie tylko rozpoznawanie zagrożeń, ale także zgłaszanie ich do działającego w NASK zespołu CERT Polska. To jednak niejedyny cel. Chodzi również o edukowanie rodziców i opiekunów, jak wspierać i chronić młode pokolenia w cyfrowej rzeczywistości.
„Polska jest najbardziej atakowanym państwem w Unii Europejskiej, a nasze bezpieczeństwo zależy od tego, jak korzystamy z naszych urządzeń – laptopów, telefonów i czy mamy świadomość zagrożeń. Dlatego warto, aby każdy z nas nie tylko sam uważał w sieci, ale także wszystkie próby oszustwa zgłaszał, aby chronić innych” – mówi Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister cyfryzacji.
Eksperci NASK nie mają wątpliwości, iż najlepszą metodą walki z zagrożeniami w cyfrowym świecie jest edukacja. Z ich wieloletniego doświadczenia wynika, iż przekazywanie wiedzy i akcje edukacyjne przekładają się na rosnącą świadomość użytkowników internetu i liczbę zgłoszeń.
„Cyberprzestępcy nie zwalniają tempa, ale co ważne, coraz więcej osób reaguje na zagrożenia. W 2024 roku liczba zgłoszeń wzrosła aż o 62% w porównaniu z rokiem wcześniejszym, a liczba potwierdzonych incydentów zwiększyła się o 29%. Warto pamiętać, iż jeden incydent może być zgłaszany przez wiele osób, dlatego te liczby się różnią. Mimo iż tempo wzrostu nieco zwolniło, zagrożeń wciąż przybywa. To jednocześnie znak, iż coraz więcej Polaków wie, iż warto zgłaszać podejrzane sytuacje – bo tylko wspólnie możemy skutecznie zadbać o nasze bezpieczeństwo w sieci – podkreśla Iwona Prószyńska, ekspertka NASK ds. komunikacji w obszarze cyberbezpieczeństwa.
50000 zgłoszeń miesięcznie
Zgłaszanie do NASK podejrzanych wiadomości i witryn ma sens. W minionym roku zespół CERT Polska każdego miesiąca przetwarzał średnio około 50 tysięcy zgłoszeń dotyczących cyberzagrożeń.
Wiele z nich przełożyło się na wpisanie adresów szkodliwych stron na stworzoną przez NASK Listę Ostrzeżeń. Dzięki temu w ciągu zaledwie kilku minut na zdecydowanej większości urządzeń w Polsce te witryny zostały zablokowane. W 2024 roku, dzięki informacjom własnym i zgłoszeniom od partnerów, udało się zablokować ponad 70 milionów prób wejścia na niebezpieczne strony – to aż o 33% więcej niż rok wcześniej.
Rok 2024 przyniósł także nowy etap – walkę z rozsyłanymi masowo złośliwymi wiadomościami SMS. Na postawie zgłoszeń przesyłanych na numer 8080, specjaliści z CERT Polska opracowali łącznie 746 wzorców, które umożliwiły zablokowanie blisko 1,5 miliona szkodliwych wiadomości.
„Bezpieczny dzień” co dzień
Kampania „Bezpieczny dzień” ma pokazać, iż świadomego korzystania z internetu może się nauczyć zarówno dorosły, jak i dziecko. Ma ona nie tylko zachęcić do zmiany codziennych nawyków w sieci, ale też podpowiedzieć, jak wspierać młodszych użytkowników, by potrafili mądrze i świadomie odnaleźć się w cyfrowym świecie.
Kampania telewizyjna na antenach największych polskich telewizji – TVP, TVN i Polsat rusza 8 maja. Spot informacyjny z Markiem, który zgłasza do NASK podejrzane treści, trafi do milionów odbiorców. Za koncepcję kreatywną i produkcję spotu informacyjnego odpowiada agencja Endless.
Równolegle kampania internetowa będzie przekierowywać na stronę akcji. Od 8 maja odwiedzający witrynę bezpiecznydzien.pl dowiedzą się, jak zgłaszać incydenty, a także na co warto zwracać uwagę podczas korzystania z internetu. Będą mogli też łatwo przejść na stronę CERT Polska i zgłosić podejrzane treści.
Dla Ciebie i dla wszystkich
Kampania skierowana jest do wszystkich, którzy korzystają z internetu – zarówno prywatnie, jak i zawodowo. W szczególności do osób, które mają mniejsze doświadczenie w świecie cyfrowym lub dopiero się w nim odnajdują, w tym do seniorów. To właśnie oni często – nieświadomie – stają się łatwym celem internetowych oszustów.
Twórcy kampanii podkreślają, iż nie chodzi o wyświechtane zdania typu „dbaj o bezpieczeństwo haseł” – w publikowanych na stronie Instytutu NASK artykułach eksperci wyjaśniają, jak konkretnie to robić – jak tworzyć bezpieczne i łatwe do zapamiętania hasła, kiedy je zmieniać, czym jest uwierzytelnianie dwuskładnikowe i jak działają klucze sprzętowe.
„Cyberprzestępcy stosują różne techniki manipulacji, by skłonić ludzi do popełniania błędów – na przykład kliknięcia w fałszywy link czy podania danych logowania. Wszystko opiera się na wykorzystaniu naszej nieuwagi lub zaufania. Najczęstsze zagrożenia to m.in. fałszywe maile (phishing), oszustwa na fikcyjne sklepy, kradzież tożsamości, złośliwe oprogramowanie czy wyłudzanie pieniędzy przez reklamy fałszywych inwestycji, które często są deepfake’ami” – mówi Iwona Prószyńska, ekspertka NASK.
„Bezpieczny dzień” to mapa po cyfrowym świecie nastolatków, z której korzystać mogą nie tylko rodzice, ale każdy, kto chce rozumieć rzeczywistość, w jakiej wychowują się młode pokolenia. Cyberprzemoc, pętla dopaminowa, gaming, uzależnienie od internetu i mediów społecznościowych wśród młodych stają się poważnymi problemami, które wymagają natychmiastowej reakcji. Wyniki badań pokazują, iż rodzice zwykle nie mają świadomości, ile czasu ich dzieci przebywają w świecie cyfrowym. Dlatego tak ważne są kampanie takie jak „Bezpieczny dzień”, które budują świadomość odbiorców.
„Ponad połowa rodziców twierdzi, iż ustala zasady korzystania z internetu, ale aż 65% dzieci mówi, iż w ich domach takich reguł nie ma. Co trzeci opiekun nie wprowadza też żadnych ograniczeń dotyczących czasu spędzanego online ani nie blokuje szkodliwych treści. Choć część dorosłych deklaruje stosowanie filtrów zabezpieczających, tylko nieliczne dzieci to potwierdzają. Te rozbieżności pokazują, iż w wielu rodzinach dobre chęci nie przekładają się na realne działania” – zauważa Anna Rywczyńska, kierowniczka Działu Profilaktyki Cyberzagrożeń w NASK.
Czas na rewolucję w podejściu do bezpieczeństwa w sieci
Kampania ma przede wszystkim otworzyć oczy – pokazać, iż zagrożenia w sieci naprawdę istnieją i mogą dotknąć każdego. To jednak nie jest tylko opowieść o problemach. To też historia o wspólnej odpowiedzialności, jaką ponosimy jako społeczeństwo.
„Chodzi o to, by zbudować w nas przekonanie, iż każde zgłoszenie ma znaczenie. Nękający numer telefonu, podejrzana strona czy fałszywa wiadomość mogą irytować, ale to realne zagrożenie i często element większej układanki przestępczej. Gdy zgłaszamy, pomagamy nie tylko sobie, ale też innym – ograniczamy działania oszustów” – mówi Radosław Nielek, dyrektor NASK.
W ramach kampanii Polacy otrzymają porcję solidnej wiedzy i poznają statystyki zagrożeń. Dowiedzą się też jak działa system zgłaszania incydentów w NASK i CERT Polska, a także jak wspólnym działaniem można budować bardziej bezpieczny cyfrowy świat.
Kampania jest realizowana w ramach programu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027.
Grafiki do pobrania: https://pap-mediaroom.pl/polityka-i-spoleczenstwo/bezpieczny-dzien-nowa-kampania-nask-i-ministerstwa-cyfryzacji
Źródło informacji: NASK