Afera wizowa. Prokuratura w Zielonej Górze wszczyna postępowanie

Zdjęcie: Fot. Pixabay i gov.pl

Prokuratura Okręgowa w Zielonej Górze poinformowała o wszczęciu postępowania przygotowawczego dotyczącego nieprawidłowości związanych z funkcjonowaniem programu „Poland. Business Harbour”. Sprawa została zainicjowana na podstawie zawiadomień złożonych przez sejmową komisję śledczą ds. afery wizowej oraz prezesa NIK.

W styczniu NIK poinformowała, iż w wyniku kontroli przeprowadzonej w 2024 r. w MSZ w przedmiocie działalności konsularnej, Izba sporządziła i skierowała do prokuratury cztery zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przeciwko łącznie 12 funkcjonariuszom publicznym.

Jedno z tych zawiadomień dotyczyło dopuszczenia do przystąpienia i do realizacji przez MSZ nieuchwalonego przez żaden organ i niespisanego w żadnym dokumencie programu Poland. Business Harbour. W konsekwencji, jak wskazała NIK, w latach 2020-2023 doszło do wydania ponad 95 tys. wiz.

Program „Poland. Business Harbour” zakładał uproszczoną procedurę wizową dla firm, startupów i specjalistów IT.

W sprawozdaniu sejmowej komisji śledczej ds. afery wizowej z grudnia 2024 roku stwierdzono, iż program ten „był realizowany bez odpowiedniego nadzoru, bez odpowiednich mechanizmów kontroli i weryfikacji jego beneficjentów, w tym obywateli Rosji, co pogorszyło stan polskiego bezpieczeństwa”.

Zielonogórska prokuratura przekazała, iż postępowanie ma ustalić, czy w latach 2020-2023 doszło do przekroczenia uprawnień oraz niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariuszy publicznych, w tym urzędników Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w związku z procedurami wizowymi w ramach programu „Poland. Business Harbour”.

Prokuratura powiadomiła, iż czynności wskazane w zawiadomieniach miały polegać m.in. na kierowaniu do polskich konsulatów pism zawierających polecenia preferencyjnego traktowania wniosków wizowych, w ramach programu „Poland. Business Harbour”, mimo iż program ten nie został formalnie przyjęty przez Radę Ministrów, ani nie wprowadzono odpowiednich zmian w obowiązujących przepisach.

Ponadto w pismach instruowano konsulów m.in. o priorytetowym rozpatrywaniu wniosków wizowych obywateli Białorusi z sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych, zakwalifikowanych do programu PBH oraz wydawaniu im i ich rodzinom wiz z adnotacją „Poland. Business Harbour” oraz o rozszerzeniu programu na kolejne kraje (m.in. Ukrainę, Rosję, Armenię, Gruzję, Mołdawię) oraz na firmy i specjalistów branży IT.

Jak wyjaśnia prokuratura, te działania mogły skutkować wydaniem 95 115 wiz z adnotacją „PBH” w trybie nieprzewidzianym przez ustawę o cudzoziemcach.

Na chwilę obecną postępowanie znajduje się na początkowym etapie i prowadzone jest w sprawie.