Wielkie zmiany od 1 stycznia. Chodzi o twoją skrzynkę na listy

Od stycznia 2025 roku polska administracja publiczna wkracza w nową erę komunikacji elektronicznej. System e-Doręczeń, będący cyfrowym odpowiednikiem tradycyjnego listu poleconego, stanie się standardowym narzędziem w kontaktach między obywatelami a urzędami. Nowe rozwiązanie obejmie szeroki zakres instytucji, od urzędów miast i gmin, przez placówki zdrowotne, aż po uczelnie wyższe.

Fot. Warszawa w Pigułce

Kluczowym elementem nowego systemu jest specjalna skrzynka do e-Doręczeń, którą można założyć już teraz poprzez stronę internetową gov.pl. Do jej utworzenia potrzebny jest profil zaufany, e-dowód lub podpis kwalifikowany. Każdy użytkownik otrzyma unikalny adres w formacie AE:PL, różniący się od standardowego adresu e-mail.

Wdrażanie systemu będzie przebiegać etapowo, z pełną implementacją przewidzianą do 2029 roku. Najdłuższy okres przejściowy przyznano sądom, prokuraturze i organom ścigania. Dla większości instytucji publicznych oraz przedstawicieli zawodów zaufania publicznego system stanie się obowiązkowy już od stycznia 2025 roku.

Potencjalne skutki społeczne

Wprowadzenie systemu e-Doręczeń może znacząco wpłynąć na sposób funkcjonowania społeczeństwa w relacjach z administracją publiczną. Przede wszystkim, może pogłębić się podział cyfrowy między różnymi grupami społecznymi. Podczas gdy młodsze pokolenia z łatwością adoptują nowe rozwiązania technologiczne, osoby starsze lub mniej biegłe w obsłudze komputera mogą napotkać trudności w korzystaniu z systemu. Może to prowadzić do konieczności tworzenia sieci wsparcia międzypokoleniowego lub rozwoju nowych form pomocy w obsłudze cyfrowych narzędzi.

Cyfryzacja komunikacji urzędowej może również wpłynąć na rynek pracy. Z jednej strony można spodziewać się zmniejszenia zatrudnienia w tradycyjnej obsłudze korespondencji, z drugiej – wzrośnie zapotrzebowanie na specjalistów od systemów cyfrowych i wsparcia technicznego. Może to prowadzić do transformacji profili zawodowych w administracji publicznej i powstania nowych specjalizacji związanych z obsługą systemów e-administracji.

Wdrożenie e-Doręczeń może także przyczynić się do zmian w kulturze załatwiania spraw urzędowych. Większa dostępność i wygoda komunikacji elektronicznej może zachęcić obywateli do częstszego i bardziej aktywnego kontaktu z instytucjami publicznymi. To z kolei może prowadzić do większej transparentności działań administracji i zwiększenia partycypacji obywatelskiej w życiu publicznym. Jednocześnie może wzrosnąć oczekiwanie społeczne dotyczące szybkości i efektywności działania urzędów w środowisku cyfrowym.