Więcej mieszkań – mniej mieszkańców. O co tu chodzi?

Często słyszę opinie, iż ubywa mieszkańców Piekar Śląskich, bo miasto „nie przyciąga młodych”. To wygodne uproszczenie. Problem jest dużo szerszy i dotyczy nie tylko Piekar, ale także ościennych miast, całej metropolii i – co najbardziej niepokojące – całej Polski.

Demografia jest bezlitosna. Z każdym miesiącem jest nas mniej. Według najnowszych danych GUS na koniec lipca w Polsce mieszkało już mniej niż 37,4 mln osób. Tylko od początku roku ubyło niemal 100 tysięcy mieszkańców. W naszej metropolii w ciągu roku straciliśmy kolejnych 15 tysięcy osób. To nie lokalna tendencja, którą można tłumaczyć „jakością miasta”. To głęboki, ogólnokrajowy kryzys demograficzny, którego skutki odczujemy wszyscy.

Dla porównania: w 2011 roku w Polsce mieszkało około 38,5 mln osób. Od 2012 roku liczba ludności zaczęła spadać i straciliśmy już ponad milion mieszkańców. Polska zanotowała jeden z największych spadków populacji w całej Unii Europejskiej. Jednocześnie społeczeństwo się starzeje. W 2060 roku mediana wieku mieszkańców Polski ma wynieść ponad 50 lat — o około 7 lat więcej niż w 2023 roku. To oznacza, iż połowa społeczeństwa będzie mieć więcej niż 50 lat.

Warto też przypomnieć, iż programy 500+ i później 800+ miały zatrzymać ten trend i wywołać wzrost liczby urodzeń. Takie były zapowiedzi. Dane są jednak jednoznaczne: po krótkim odbiciu liczba urodzeń znowu zaczęła spadać. Dziś rodzi się jeszcze mniej dzieci niż przed wprowadzeniem 500+. Tak kosztowny program nie był w stanie odwrócić wieloletniej tendencji demograficznej.

Jakie jest rozwiązanie? Nie wiem. I chyba nikt nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi. Patrząc na sytuację na naszym lokalnym podwórku, nie możemy szukać wyjścia w oderwaniu od ogólnopolskich problemów demograficznych. Ubywanie mieszkańców Piekar Śląskich to nie jest prosty, jednowymiarowy problem, jak niektórym się wydaje.

Co interesujące — ubywa mieszkańców, a jednocześnie budujemy coraz więcej domów i mieszkań. Paradoks? Wcale nie. Zwyczajnie zajmujemy dziś więcej przestrzeni niż kiedyś, gdy w jednym, często niewielkim mieszkaniu żyła cała, czasem wielopokoleniowa rodzina. Teraz mieszkamy wygodniej, bardziej komfortowo, w mniejszych gospodarstwach domowych. Dlatego mimo spadku liczby mieszkańców wciąż brakuje mieszkań — i dlatego tak ważne są kolejne inwestycje mieszkaniowe.

Czy nowe mieszkania, TBS-y i inne inwestycje rozwiążą problem zmniejszania się Piekar Śląskich? To na pewno krok w dobrym kierunku. To szansa i realna możliwość, by młodzi ludzie zostali w naszym mieście, zamiast wyprowadzać się tam, gdzie łatwiej o mieszkanie. Nie odwróci to ogólnopolskich trendów demograficznych, ale może sprawić, iż Piekary nie będą tracić mieszkańców szybciej niż reszta kraju. A w obecnych realiach demograficznych — to naprawdę dużo.