Okres przedświąteczny to czas radości, przygotowań i rodzinnej atmosfery. Niestety, co roku wraz z początkiem grudnia powraca również problem kradzieży choinek. Choć trzeba jasno powiedzieć, iż skala tego zjawiska jest dziś znacznie mniejsza niż kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu, to przez cały czas zdarzają się sytuacje, w których do sprzedaży trafiają drzewka pochodzące z nielegalnego źródła. Co gorsza, część z nich bywa „przycinana” lub skracana po kradzieży, aby ukryć ich prawdziwe pochodzenie.

Kradzieże choinek – problem znany, choć coraz rzadszy

Jeszcze w latach dziewięćdziesiątych i na początku dwutysięcznych kradzieże choinek z lasów, parków czy prywatnych działek były prawdziwą plagą. Dziś sytuacja wygląda znacznie lepiej. Lepszy nadzór, monitoring, częstsze kontrole oraz łatwiejszy dostęp do legalnych plantacji sprawiły, iż proceder stopniowo zanika.

Nie oznacza to jednak, iż zniknął całkowicie. Co roku służby odnotowują pojedyncze przypadki nielegalnej wycinki drzewek iglastych, które później trafiają na prowizoryczne stoiska lub do sprzedaży „spod ręki”.

Na czym polega sprzedaż „skróconych” choinek

Jednym z bardziej charakterystycznych sygnałów ostrzegawczych jest tzw. skrócona choinka. To drzewko, które zostało przycięte od dołu lub od góry, aby ukryć ślady nielegalnej wycinki albo dopasować je do oczekiwanego rozmiaru kupujących.

W praktyce może to wyglądać niewinnie – sprzedawca tłumaczy, iż „takie drzewko lepiej się ustawia” albo iż „było za wysokie”. Problem w tym, iż wiele legalnych plantacji sprzedaje choinki bez konieczności takich zabiegów, a każde drzewko ma określoną wysokość i pochodzenie.

Jak rozpoznać podejrzaną choinkę

Kupując choinkę, warto zachować czujność. Istnieje kilka sygnałów, które powinny wzbudzić niepokój:

– brak informacji o pochodzeniu drzewka
– sprzedaż w przypadkowym miejscu, bez oznaczeń
– brak paragonu lub jakiegokolwiek potwierdzenia zakupu
– nietypowo niska cena w porównaniu do innych stoisk
– świeże, nierówne cięcie pnia
– widoczne uszkodzenia kory lub gałęzi

Choinka pochodząca z legalnej plantacji jest zwykle równo przycięta, proporcjonalna i dobrze zabezpieczona na czas transportu.

Kupno kradzionej choinki to także ryzyko dla kupującego

Wielu konsumentów nie zdaje sobie sprawy z tego, iż kupując choinkę z nielegalnego źródła, narażają się nie tylko na stratę pieniędzy, ale również na konsekwencje prawne. choćby jeżeli ktoś działał nieświadomie, w skrajnych przypadkach może zostać wezwany do złożenia wyjaśnień.

Poza aspektem prawnym jest też kwestia etyczna. Kradzież choinek to realna strata dla lasów, parków miejskich oraz prywatnych właścicieli gruntów.

Dlaczego proceder wciąż istnieje

Mimo spadku skali zjawiska, wciąż pojawiają się osoby, które próbują „dorobić” w szybki sposób przed świętami. Najczęściej są to działania okazjonalne, a nie zorganizowane grupy przestępcze.

Czasami chodzi o jednorazową kradzież kilku drzewek, które następnie są sprzedawane po zaniżonej cenie. Kupujący, kuszeni atrakcyjną ofertą, nie zawsze zadają pytania o pochodzenie choinki.

Legalna choinka – co powinien zapewnić sprzedawca

Legalny sprzedawca choinek powinien:

– jasno informować o pochodzeniu drzewek
– posiadać dokumenty potwierdzające legalny zakup lub uprawę
– wystawić paragon lub fakturę
– prowadzić sprzedaż w oznaczonym punkcie

Warto pamiętać, iż plantacje choinek w Polsce działają legalnie i na dużą skalę, a zakup drzewka z takiego źródła wspiera uczciwych producentów.

Choinki z lasu państwowego a kradzieże

Wiele osób wciąż mylnie zakłada, iż „jedna choinka z lasu nikomu nie zaszkodzi”. Tymczasem samowolna wycinka drzew w lesie jest wykroczeniem lub przestępstwem, w zależności od skali. Dotyczy to zarówno lasów państwowych, jak i prywatnych.

Leśnicy co roku prowadzą wzmożone kontrole w okresie przedświątecznym, właśnie po to, aby ograniczyć kradzieże i chronić przyrodę.

Coraz większa świadomość konsumentów

Dobrą wiadomością jest to, iż świadomość społeczna rośnie. Coraz więcej osób zwraca uwagę na pochodzenie choinki, pyta o dokumenty i wybiera sprawdzone punkty sprzedaży. To właśnie jeden z powodów, dla których proceder kradzieży choinek systematycznie maleje.

Kupujący coraz częściej rozumieją, iż kilka czy kilkanaście złotych oszczędności nie jest warte ryzyka ani wspierania nieuczciwych praktyk.

Jak bezpiecznie kupić choinkę na święta

Aby uniknąć problemów, warto stosować się do kilku prostych zasad:

– kupuj choinkę w sprawdzonym miejscu
– unikaj podejrzanie tanich ofert
– zwracaj uwagę na wygląd pnia i sposób cięcia
– pytaj o pochodzenie drzewka
– zachowaj paragon

Dzięki temu masz pewność, iż choinka została pozyskana legalnie i nie przyczyniasz się do niszczenia środowiska.

Podsumowanie

Choć kradzieże choinek są dziś zjawiskiem marginalnym, wciąż zdarzają się przypadki sprzedaży drzewek z nielegalnego źródła, w tym tzw. skróconych choinek. Czujność konsumentów, rosnąca świadomość i wybieranie legalnych punktów sprzedaży to najlepsza droga do całkowitego wyeliminowania tego procederu.

Święta Bożego Narodzenia to czas spokoju i radości. Warto zadbać o to, aby także nasza choinka była symbolem świąt, a nie efektem czyjejś kradzieży.