Przestępstwa z nienawiści rosną o 41 proc w Polsce

Od 1 stycznia do 31 lipca 2025 r. odnotowano 543 stwierdzonych przestępstw motywowanych uprzedzeniami, czyli o 159 więcej niż w tym samym okresie w 2024 r. To wzrost o 41 proc. - poinformowała w sobotę Komenda Główna Policji. Czyny te dotyczą m.in. uprzedzeń ze względu na narodowość, język i religię. PAP

Przestępstwa motywowane uprzedzeniami wzrosły w Polsce dramatycznie o 41 procent w pierwszych siedmiu miesiącach tego roku. Policja odnotowała 543 takie przestępstwa wobec 384 w analogicznym okresie 2024 roku.

Wzrost dotyczy przestępstw wymierzonych w ludzi ze względu na ich rasę, narodowość, pochodzenie etniczne, język, religię, płeć, orientację seksualną lub inne chronione cechy. Sprawcy kierują się konkretną motywacją opartą na uprzedzeniach wobec określonych grup.

Brak definicji w polskim prawie

Polski system prawny nie definiuje przestępstwa z nienawiści, ale organy ścigania korzystają z definicji Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE. Organizacja określa je jako przestępstwa kryminalne wymierzone w ludzi i ich mienie z powodu charakterystycznych cech ofiary.

Mowa nienawiści i hejt nie są bezpośrednio penalizowane w polskim prawie karnym. Takie zachowania mogą jednak wyczerpywać znamiona zniesławienia lub znieważenia zgodnie z artykułami 212 i 216 kodeksu karnego.

Kluczowa rola motywacji sprawcy

Istotna jest motywacja sprawcy, która musi ujawnić się przed lub podczas popełniania przestępstwa. Sprawca musi "wybrać" ofiarę kierując się jej cechami chronionymi - rasą, religią, pochodzeniem etnicznym, językiem, orientacją seksualną lub tożsamością płciową.

Na etapie postępowania przygotowawczego konieczne jest ustalenie i udokumentowanie, iż sprawca uzewnętrzniał negatywny stosunek do grupy, z której wywodzi się pokrzywdzony. Przestępstwa z nienawiści są przejawem dyskryminacji i naruszeniem podstawowych praw człowieka.

Sankcje za symbole rosyjskie

Ustawa z 16 kwietnia 2022 roku wprowadziła sankcje karne za stosowanie symboli wspierających agresję rosyjską na Ukrainę. Za propagowanie takich symboli lub nazw grozi grzywna, ograniczenie wolności lub do dwóch lat pozbawienia wolności.

Monitoring od 2015 roku

Od stycznia 2015 roku działa system monitoringu przestępstw z nienawiści z koordynatorem krajowym i wojewódzkimi. Koordynatorzy w komendach wojewódzkich i stołecznej monitorują postępowania przygotowawcze dotyczące przestępstw motywowanych uprzedzeniami.

Gromadzone dane służą do analizowania skali zjawiska, sposobów działania sprawców i określania potrzeb szkoleniowych funkcjonariuszy. Wszystkie postępowania pozostają pod ścisłym nadzorem prokuratury.

Źródła wykorzystane: "PAP" Uwaga: Ten artykuł został zredagowany z pomocą Sztucznej Inteligencji.