Przemoc na sprzedaż: Norweska policja ostrzega – młodzież rekrutowana cyfrowo

wataha.no 2 dni temu

Nowy raport pokazuje, iż zlecenia przemocy są w tej chwili oferowane i zamawiane cyfrowo, a do wykonywania poważnych czynów rekrutuje się coraz młodsze osoby. Sytuacja zmienia się szybko, a policja ocenia, iż prawdopodobne jest nasilenie tego typu spraw.

Nie ma żadnych przesłanek, by uznać, iż ostatnie wydarzenia są przypadkowym „epizodem”. Wręcz przeciwnie – wyglądają one jak forma „reklamy” nowych zleceń i rekrutacji.

Przemoc na sprzedaż. Młodzież rekrutowana cyfrowo

– Widzimy wyraźną profesjonalizację przemocy jako towaru. Połączenie niskiej ceny, dużej dostępności i anonimowości sprawia, iż przemoc stała się bardziej osiągalna i skomercjalizowana niż kiedykolwiek wcześniej – mówi Kristin Kvigne, szefowa Kripos (norweskiej jednostki policji ds. przestępczości zorganizowanej).

Policja zarejestrowała w 2025 roku już kilkanaście przypadków wykonanych zleceń przestępstw z użyciem przemocy oraz podobną liczbę udaremnionych. Tylko w ostatnim miesiącu liczba ogłoszeń o takich zleceniach na platformach cyfrowych znacząco wzrosła. Zakres działań obejmuje wszystko – od gróźb po zabójstwa.

Przeczytaj również: Potrąciłeś zwierzę? Brak telefonu na policję to przestępstwo

Zorganizowany system

Według raportu rekrutacja młodych ludzi do zleceń przestępczych odbywa się w ramach jasno zdefiniowanej struktury z wyraźnymi rolami: zleceniodawca, rekruter, organizator i wykonawca.

Zleceniodawca finansuje i inicjuje czyn, rekruter przekazuje zlecenie, a organizator zajmuje się sprawami praktycznymi. Wykonawcą jest często młoda osoba bez poważnej historii kryminalnej, która realizuje sam czyn.

Wielu wykonawców jest szczegółowo instruowanych przez telefon komórkowy w trakcie zadania. Część z nich jest poniżej wieku odpowiedzialności karnej.

Grooming i struktury piramidowe

Rekrutacja często opiera się na budowaniu zaufania i relacji, przypominając proces znany jako grooming. Z czasem tworzy się zależność, w której lojalność, uznanie i drobne korzyści finansowe służą do kontrolowania młodych ludzi.

Kripos zwraca również uwagę, iż sam sposób przekazywania zleceń przemocy przypomina piramidę finansową. Rekruterzy otrzymują korzyści za wprowadzanie nowych członków do zamkniętych kanałów komunikacji, co prowadzi do szybkiego wzrostu zasięgu i skali zjawiska.

– To cyniczne i manipulacyjne wykorzystywanie wrażliwych dzieci i młodzieży w walce gangów o pozycję, władzę, terytoria i pieniądze – mówi Kvigne.

Poważna zmiana

Raport opisuje, jak metody i struktury pochodzące ze Szwecji coraz bardziej wpływają na norweską przestępczość. Połączenie użycia broni i niedoświadczonych wykonawców zwiększa ryzyko pomyłek w identyfikacji celów i zagrożenia dla postronnych.

– To poważna zmiana. Stoimy w obliczu sytuacji, w której dzieci i młodzież są wykorzystywane jako narzędzia w zorganizowanej przestępczości z użyciem przemocy. To rozwój, który całe społeczeństwo musi potraktować poważnie – podkreśla Kvigne.

Wiedza i współpraca

Celem raportu jest zwiększenie wiedzy o tym zjawisku wśród obywateli i instytucji publicznych. Policja chce przyczynić się do wspólnego zrozumienia sytuacji, aby wzmocnić działania przeciwko rekrutacji i przemocy.

Raport gromadzi i udostępnia aktualną wiedzę policji o tym zjawisku oraz podkreśla potrzebę ścisłej współpracy między policją, rodzicami, szkołami i lokalnymi społecznościami, aby zapobiec wciąganiu młodych ludzi w ten rodzaj przestępczości.