Nowe sankcje na Iran

Państwa UE uzgodniły nowy pakiet sankcji w związku z poważnymi naruszeniami praw człowieka w Iranie. Komitet Stałych Przedstawicieli Państw Członkowskich w Brukseli jednogłośnie zarekomendował nałożenie nowych sankcji. Formalna decyzja ma zostać podjęta na spotkaniu ministrów spraw zagranicznych UE.

Sankcje dotyczą 31 osób i instytucji – w tym wysokich rangą przedstawicieli policji i proreżimowych bojówek. Obejmują one zakaz wjazdu na teren Unii oraz zamrożenie aktywów znajdujących się w UE.

W Iranie od tygodni realizowane są ogólnokrajowe protesty, wywołane śmiercią młodej kobiety, Mahsy Amini, po jej aresztowaniu przez tzw. policję moralności. Kobieta miała zostać pobita za to, iż spod chusty wstawał jej kosmyk włosów.

Już 17 października UE umieściła na swojej liście sankcji kilka osób i organizacji odpowiedzialnych za brutalne rozprawienie się z demonstrantami, w tym policję ds. moralności i jednostkę cybernetyczną Strażników Rewolucji. 20 października podobne sankcje weszły w życie wobec irańskiego producenta dronów i trzech przedstawicieli wojska. Powodem tych ostatnich była dostawa wojskowych dronów do Rosji. Teraz mówi się także o dostawach rakiet.

Iran dotychczas zaprzeczał doniesieniom o dostawach wyrzutni i pocisków do Rosji. jeżeli to się potwierdzi, UE prawdopodobnie pociągnie do odpowiedzialności osoby zamieszane w proceder. Ponadto realizowane są starania o umieszczenie irańskiej Gwardii Rewolucyjnej na unijnej liście organizacji terrorystycznych. Jednak na razie nie ma w tej sprawie konsensusu.

Zdaniem krytyków zakwalifikowanie Strażników Rewolucji jako organizacji terrorystycznej może zmniejszyć i tak już nikłe szanse na kontynuację porozumienia nuklearnego z Iranem. Porozumienie ma przekonać Iran do trwałej rezygnacji z rozwoju broni jądrowej. Obserwatorzy spodziewają się ostrych reakcji Teheranu, jeżeli siły rządzące Iranem zostaną uznane za organizację terrorystyczną.

Strażnicy Rewolucji (IRGC) to elitarna jednostka sił zbrojnych w Iranie, znacznie ważniejsza od regularniej armii. Podlega bezpośrednio najwyższemu przywódcy kraju, ajatollahowi Ali Chamaneiemu, który ma decydujące zdanie we wszystkich sprawach strategicznych. Jednostka ta ma również duże wpływy polityczne i gospodarcze w kraju.

Z Iranu ciągle napływają niepokojące informacje. Siostra znanego sportowca, mistrza świata w zapasach Navida Afkari, straconego w 2020 roku, została aresztowana przez służby specjalne. Elham Afkari jest oskarżona o szpiegostwo i wspieranie terroryzmu – podała agencja prasowa Tasnim. Afkari rzekomo współpracowała z londyńskim nadawcą „Iran International”.

Wyrok śmierci na Navidzie Afkari wykonano w Shiraz; nie pomogły międzynarodowe protesty. Został oskarżony o zabicie policjanta podczas demonstracji w 2018 roku. Rodzina i organizacje praw człowieka zakwestionowały przyznanie się do winy, twierdząc, iż zostało wymuszone przez tortury. Amnesty International wezwała władze Iranu do natychmiastowego uwolnienia Elham, powstrzymania się od tortur i innych form złego traktowania, a także zapewnienie jej dostępu do rodziny i prawników.

Teheran w ostatnim czasie wielokrotnie obwiniał obce mocarstwa za trwające od kilku tygodni demonstracje, a wydawcę „Iran International” uważa za organizację terrorystyczną. Stacja zaprzeczyła, iż współpracuje z Elham Afkari.

Aresztowana w Iranie blogerka podróżnicza z Włoch została zwolniona po „intensywnych wysiłkach dyplomatycznych” – podały włoskie władze. Rzymianka Alessia Piperno została aresztowana w Teheranie 28 września, a następnie przewieziona do osławionego więzienia Evin. Kobieta zamieszczała na portalach społecznościowych krytyczne uwagi na temat irańskiego reżimu. Jej krewni potwierdzili, iż nie brała udziału w demonstracjach.

W Austrii Austriacko-Irańskie Stowarzyszenie Medyczne (ÖIÄG) oraz Przedstawiciele Zawodów Medycznych na rzecz Praw Człowieka w Iranie (IRANMED) organizują wiec solidarnościowy przed ministerstwem spraw zagranicznych w Wiedniu. „W Iranie lekarze i personel medyczny są pod dużą presją, ponieważ chcą i muszą zapewnić opiekę medyczną rannym demonstrantom. Udzielanie opieki rannym jest traktowane jako przestępstwo. choćby apteki nie mogą sprzedawać rannym leków i materiałów opatrunkowych” – czytamy w oświadczeniu ÖIÄG. Organizacja domaga się uwolnienia personelu medycznego i innych więźniów politycznych, a także „natychmiastowego zaprzestania wszelkich represji wobec personelu medycznego, który wykonuje swoją pracę zgodnie z przysięgą Hipokratesa”.

Grupa aktywistów, w tym urodzona w Teheranie artystka kabaretowa Aida Loos, chce oficjalnie zaprotestować przeciwko wizycie irańskiej delegacji przybywającej do Wiednia na negocjacje nuklearne. „Jeśli mają być prowadzone negocjacje z tym brutalnym reżimem, to warunkiem musi być uwolnienie więźniów politycznych” – domagają się wygnani z kraju Irańczycy.