Kolejki pod urzędami znowu się ustawiają. Wszyscy stoją tylko w jednym celu. Ma to już co ósmy Polak

Coraz więcej Polaków decyduje się na zastrzeżenie swojego numeru PESEL w celu ochrony przed kradzieżą tożsamości. Jak wynika z danych przedstawionych przez ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, już 5 milionów obywateli skorzystało z tej możliwości, a tylko w ciągu ostatnich trzech miesięcy liczba ta wzrosła o pół miliona. Przy urzędach gmin w całej Polsce ustawiły się kolejki, ponieważ wielu obywateli chce zabezpieczyć swoje dane.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Jak zastrzec numer PESEL?

Procedura zastrzeżenia numeru PESEL jest prosta i dostępna w dwóch wariantach:

1. Wizyta w urzędzie gminy – wystarczy zabrać ze sobą dokument tożsamości, taki jak dowód osobisty, paszport czy aplikacja mObywatel.
2. Zastrzeżenie online – można to zrobić dzięki portalu mObywatel.gov.pl lub aplikacji mObywatel. Proces wymaga zalogowania się przy użyciu profilu zaufanego, e-dowodu, podpisu kwalifikowanego lub danych bankowych.

Dlaczego Polacy decydują się na zastrzeżenie PESEL-u?

Zastrzeżenie PESEL-u to coraz popularniejszy sposób ochrony przed wyłudzeniami kredytów i innych zobowiązań finansowych na cudze dane. W ostatnim czasie dochodziło do kilku poważnych wycieków danych. Polacy obawiają się, iż w przypadku wycieku, ich dane mogą zostać wykorzystane np. do kradzieży tożsamości, zaciągnięcia pożyczki i innych nieuczciwych działań.

Warto jednak pamiętać, iż zastrzeżenie numeru PESEL to nie tylko przywileje. Jak każde zabezpieczenie także i to wiąże się to z pewnymi ograniczeniami w niektórych czynnościach, zwłaszcza w bankowości.

Banki i numer PESEL – nowe zasady od czerwca 2024

Od czerwca 2024 roku banki oraz inne instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzania, czy numer PESEL potencjalnego klienta jest zastrzeżony. Zastrzeżenie może utrudniać takie operacje jak:

• otwieranie konta bankowego,
• zaciąganie kredytów lub pożyczek,
• korzystanie z bankowości elektronicznej,
• wypłaty większych kwot z konta w placówce.

Ponadto, przy zastrzeżonym numerze PESEL niemożliwe jest podpisanie żadnych nowych umów czy wprowadzenie w nich zmian. Nie odnowimy umowy z operatorem, nie dokonamy czynności u notariusza, nie wynajmiemy mieszkania. Zastrzeżenie numeru PESEL nie przeszkadza natomiast w codziennych czynnościach, w których trzeba podać nr PESEL. Osoba, która zastrzegła PESEL bez problemu pójdzie więc na wizytę u lekarza, wykupi leki czy przystąpi do egzaminu.

Co sprawdza bank?

PKO BP wyjaśnia, iż sprawdzanie statusu PESEL dotyczy m.in.:

• otwierania nowych kont,
• zawierania umów o bankowość elektroniczną,
• wypłat powyżej trzykrotności minimalnego wynagrodzenia,
• przyznawania pełnomocnictw na kontach wspólnych.

Jeśli numer PESEL jest zastrzeżony, niektóre czynności będą wymagały uprzedniego cofnięcia zastrzeżenia.

Kolejki w urzędach i rosnące zainteresowanie

W wielu miejscach w Polsce, zwłaszcza w większych miastach, przy urzędach gmin ustawiły się kolejki. Wzrost świadomości o zagrożeniach związanych z kradzieżą tożsamości oraz wprowadzenie nowych regulacji spowodowały, iż coraz więcej osób chce zastrzec swój numer PESEL.

Świadome zastrzeżenie

Przed zastrzeżeniem PESEL-u warto dokładnie rozważyć zaplanowane czynności, które wymagają jego użycia, takie jak:

• podpisywanie umów bankowych lub notarialnych,
• składanie wniosków o pożyczki,
• zawieranie umów z operatorami telefonicznymi,
• wypłaty większych sum gotówki.

W takich przypadkach zaleca się czasowe cofnięcie zastrzeżenia, najlepiej 24 godziny przed planowaną czynnością.

Jak cofnąć zastrzeżenie PESEL?

Zastrzeżenie PESEL można tymczasowo cofnąć, np. na czas realizacji określonych transakcji lub umów. Można to zrobić online w aplikacji mObywatel lub w urzędzie gminy. Aplikacja mObywatel pozwala również na automatyczne ponowne zastrzeżenie numeru po upływie wyznaczonego czasu.

Zastrzeżenie numeru PESEL to skuteczna metoda ochrony przed oszustwami, która cieszy się rosnącą popularnością wśród Polaków. Choć wiąże się z pewnymi utrudnieniami, może skutecznie utrudnić życie przestępcom, którzy chcą wykorzystać cudze dane. Ministerstwo cyfryzacji oraz banki zachęcają do podejmowania świadomych decyzji i korzystania z dostępnych narzędzi w sposób odpowiedzialny.