Klienci czołowych polskich banków pozbawieni wszystkich oszczędności. Wcześniej dostali taką wiadomość

Polacy masowo donoszą o tym, iż oszczędności znikają z ich kont. To oczywiście nie sprawka banków, tylko tego, iż Polacy zbyt gwałtownie podejmują swoje decyzje. Czasami tracą wszystkie pieniądze.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

SMS od banku o pilnej weryfikacji konta, wiadomość o niedopłacie za prąd, informacja o zablokowanej paczce – brzmi znajomo? To tylko pozornie stare oszustwa, które w 2025 roku biją rekordy skuteczności. CERT Polska odnotował ponad 600 tysięcy zgłoszeń cyberzagrożeń, z czego większość stanowiły właśnie fałszywe SMS-y. Jeden klik może kosztować cię wszystkie oszczędności życia. Polacy coraz częściej padają ofiarą oszustów podszywających się pod banki, ale przestępcy nie ustają w udoskonalaniu swoich metod. Najnowsza taktyka to paradoks w czystej postaci: oszuści wysyłają SMS-y ostrzegające przed… oszustwami. „Bank informuje o próbie kradzieży z twojego konta, kliknij tutaj, aby je zabezpieczyć” – brzmi wiarygodnie? Dla tysięcy Polaków okazało się to pułapką, która kosztowała ich wszystkie pieniądze.

Rekordowy rok dla cyberprzestępców

Statystyki CERT Polska za 2024 rok robią wrażenie i niepokoją jednocześnie. Ponad 600 tysięcy zgłoszeń cyberzagrożeń to wzrost o 62% w porównaniu z rokiem poprzednim. Phishing, czyli wyłudzanie danych przez fałszywe wiadomości, został zarejestrowany w ponad 40 tysięcy przypadków, stanowiąc najczęstszy typ oszustwa internetowego.

To nie przypadek – oszuści doskonale wiedzą, iż SMS-y wydają się bardziej wiarygodne niż e-maile. Wiadomość przychodzi bezpośrednio na telefon, często wygląda na pilną, a my jesteśmy bardziej skłonni kliknąć w link niż w przypadku podejrzanego maila. Właśnie dlatego „smishing” – czyli phishing przez SMS – stał się bronią numer jeden cyberprzestępców.

Co to oznacza dla ciebie: Statystycznie, jeżeli jeszcze nie dostałeś fałszywego SMS-a, to prawdopodobnie niedługo go otrzymasz. Przygotowanie się na taki atak może uratować twoje pieniądze.

Nowa fala oszustw: bank ostrzega przed… oszustwami

Najnowsza metoda oszustów to mistrzostwo socjotechniki. Wysyłają SMS-y informujące o tym, iż bank wykrył próbę oszustwa na twoim koncie. „Wykryliśmy podejrzaną aktywność. Zabezpiecz swoje konto natychmiast” – treść brzmi jak prawdziwa troska banku o bezpieczeństwo klienta.

W rzeczywistości to oszuści grają na twoim strachu przed… innymi oszustami. Link w SMS-ie prowadzi do fałszywego panelu logowania, który wygląda identycznie jak strona twojego banku. Gdy wpiszesz dane, przekazujesz je bezpośrednio przestępcom.

CERT Polska obserwuje masową kampanię tego typu oszustw. Przestępcy wykorzystują wizerunek wszystkich największych banków w Polsce – od PKO BP, przez mBank, BNP Paribas, po Santander i Bank Pekao. Żaden klient nie może czuć się bezpieczny.

Klasyki gatunku, które przez cały czas działają

Mimo iż „oszustwo na przesyłkę” czy „dopłata za prąd” to metody znane od lat, przez cały czas przynoszą przestępcom gigantyczne zyski. Dlaczego? Bo są dopracowane do perfekcji i wykorzystują nasze codzienne doświadczenia.

Przykłady wiadomości, które w tej chwili krążą w Polsce:

Firma kurierska: „DHL: Twoja paczka wymaga dopłaty 4,99 zł. Ureguluj opłatę: [link]”

Firma energetyczna: „TAURON: Masz zaległość 127 zł. Brak płatności do 18:00 = odcięcie prądu. Zapłać: [link]”

Urząd Skarbowy: „US: Zwrot podatku 1.247 zł oczekuje. Potwierdź dane: [link]”

Te wiadomości działają, bo wydają się prawdopodobne. Wszyscy zamawiamy paczki, płacimy rachunki i rozliczamy podatki. Oszuści wykorzystują nasze codzienne rutyny przeciwko nam.

Banki na celowniku – najnowsze przykłady

Przestępcy nieustannie doskonalą swoje techniki. Oto rzeczywiste przykłady fałszywych SMS-ów, które otrzymują klienci polskich banków:

• mBank: „mBank: Zweryfikuj swoja tozsamosc, w przeciwnym razie Twoje konto zostanie tymczasowo zablokowane”
• BNP Paribas: „BNP: Twoja rejestracja mobilna wygasa16.09.24. odblokuj tutaj [link]”
• Santander: „SANTANDER: Twoje Santánder-Mobile kontó wygasa dnía 16\09\2024, Ukóncz weryfíkacje aby uníknac zàblokowaníá konta.”
• Bank Pekao: „PEKAO: Rejestracja Peopay-Mobile wygasa 13.10.24. zapobiec blokowaniu: [link]”

Zwróć uwagę na celowe literówki i nietypowe znaki diakrytyczne – oszuści używają ich, aby ominąć filtry antyspamowe operatorów telekomunikacyjnych.

Wiadomość, którą otrzymała nasza redakcja. Fot. Warszawa w Pigułce

Jak rozpoznać fałszywy SMS?

Nawet najbardziej wyrafinowane oszustwo można rozpoznać, jeżeli wiesz, na co zwracać uwagę. Eksperci wskazują kilka kluczowych sygnałów alarmowych:

• Presja czasu: „Do 18:00”, „natychmiast”, „w ciągu 24 godzin” – to typowe dla oszustów. Próbują sprawić, żebyś działał szybko, bez zastanowienia.
• Błędy językowe: Banki dbają o poprawność komunikatów. Literówki w stylu „tozsamosc” czy „zàblokowaníá” to czerwona flaga.
• Podejrzane adresy: Zamiast oficjalnych domen bankowych (np. pkobp.pl) pojawiają się dziwne adresy z cyframi i przypadkowymi literami.
• Nietypowe znaki: „Santánder” zamiast „Santander” to próba ominięcia filtrów bezpieczeństwa.
• Żądanie działania przez link: Prawdziwe banki nigdy nie wysyłają linków do „odblokowania” kont w SMS-ach.
• Co to oznacza dla ciebie: jeżeli otrzymasz SMS spełniający choć jeden z tych warunków, nie klikaj w link. Zamiast tego zadzwoń do banku lub wejdź na jego stronę, wpisując adres manualnie.

System obrony działa, ale przestępcy są szybsi

Dobra wiadomość jest taka, iż system obrony przed oszustwami SMS-owymi w Polsce rzeczywiście funkcjonuje. Dzięki zgłoszeniom na numer 8080 udało się zablokować ponad 1,5 miliona złośliwych wiadomości. To ogromny sukces, ale przestępcy nie śpią.

Każdego dnia tworzą nowe domeny, nowe wzorce wiadomości, nowe sposoby ominięcia zabezpieczeń. Lista ostrzeżeń CERT Polska zawiera już prawie 15 tysięcy adresów niebezpiecznych stron, ale codziennie pojawiają się setki nowych.

Operatorzy telekomunikacyjni współpracują z CERT Polska, blokując podejrzane wiadomości, ale czasem oszuści są o krok do przodu. Dlatego twoja czujność pozostaje najważniejszym elementem obrony.

Co robić, jeżeli już kliknąłeś?

Jeśli podejrzewasz, iż padłeś ofiarą oszustwa, czas liczy się na minuty. Oto co musisz zrobić natychmiast:

• Zadzwoń do banku – Niezwłocznie skontaktuj się z infolinią swojego banku. Poinformuj o podejrzeniu wyłudzenia danych i poproś o zablokowanie możliwości wykonywania transakcji.
• Zmień hasła – jeżeli wpisałeś dane logowania, natychmiast zmień hasło do bankowości internetowej. Najlepiej zrób to z innego urządzenia.
• Sprawdź historię transakcji – Dokładnie przejrzyj wszystkie operacje na koncie z ostatnich dni. Każdą nieautoryzowaną transakcję zgłoś bankowi.
• Zgłoś na policję – Złóż zawiadomienie o przestępstwie w najbliższym komisariacie. To ważne dla odzyskania pieniędzy i pomoże w śledztwie.
• Powiadom CERT Polska – Prześlij fałszywy SMS na numer 8080 lub zgłoś incydent na stronie incydent.cert.pl.

Nowe metody wymagają nowej czujności

Oszuści nieustannie ewoluują. Oprócz klasycznych SMS-ów o przesyłkach czy rachunkach, pojawiają się nowe warianty:

• Fałszywe ostrzeżenia o cyberatakach – Paradoksalnie, oszuści ostrzegają przed oszustami
• SMS-y o weryfikacji konsultanta – Przestępcy podszywają się pod pracowników banku dzwoniących w sprawie bezpieczeństwa
• Wiadomości o nagrodach i zwrotach – „Wygrałeś voucher”, „Zwrot VAT czeka”
• Oszustwa na aplikacje – „Pobierz nową wersję aplikacji bankowej”

Każda z tych metod wykorzystuje inne emocje – strach, chciwość, poczucie obowiązku. Przestępcy doskonale znają psychologię i wykorzystują ją przeciwko nam.

Przyszłość oszustw już tu jest

Eksperty przewidują, iż oszustwa SMS-owe będą się rozwijać w kierunku jeszcze większej personalizacji. Przestępcy coraz częściej wykorzystują dane z wcześniejszych wycieków, aby stworzyć wiadomości skierowane konkretnie do ciebie – zawierające twoje imię, fragment numeru konta czy informację o ostatnich transakcjach.

Rozwija się też „głęboki phishing” z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. niedługo możemy spodziewać się fałszywych nagrań głosowych od „konsultantów bankowych” czy spersonalizowanych filmów ostrzegających przed zagrożeniami.

Co to oznacza dla ciebie: Im bardziej prawdopodobna wydaje się wiadomość, tym większą ostrożność powinieneś zachować. Zasada jest prosta: jeżeli dostajesz SMS-a z linkiem, nie klikaj. Zawsze weryfikuj informacje przez oficjalne kanały.

Banki ostrzegają, ale to ty musisz się bronić

Wszystkie główne banki w Polsce prowadzą kampanie edukacyjne ostrzegające przed oszustwami. Przypominają podstawową zasadę: bank nigdy nie wyśle SMS-a z linkiem do weryfikacji danych czy odblokowania konta.

Jednak ostateczna odpowiedzialność spoczywa na tobie. Żaden system techniczny nie zastąpi zdrowego rozsądku i podstawowej ostrożności. Przestępcy będą zawsze o krok do przodu, dopóki my sami nie staniemy się świadomymi użytkownikami.

Pamiętaj: w świecie cyberprzestępczości podejrzliwość to nie paranoja, to konieczność. Jeden moment nieuwagi może kosztować cię oszczędności całego życia. Stare oszustwa działają, bo ludzie wciąż w nie wpadają. Nie bądź kolejną ofiarą – bądź świadomym i ostrożnym użytkownikiem.