Integracja społeczności romskiej na Pradze-Południe

1 marca 2025 roku do końca grudnia 2025 roku to okres realizacji projektu „Lokalny plan działania na rzecz społeczności romskiej na terenie dzielnicy Praga-Południe 2025–2030” przez Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Praga-Południe m.st. Warszawy.

Projekt uzyskał dofinansowanie z budżetu państwa w ramach Programu integracji społecznej i obywatelskiej Romów w Polsce na lata 2021–2030, edycja 2025. Całkowita wartość przedsięwzięcia wyniosła 86 000 zł, z czego 51 000 zł to środki z dotacji przyznanej przez Ministra adekwatnego do spraw wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych, a 35 000 zł to zadeklarowany przez Ośrodek wkład własny.

Cel projektu

Celem głównym projektu było zwiększenie poziomu integracji społecznej i obywatelskiej społeczności romskiej mieszkającej w dzielnicy Praga-Południe. W efekcie działań projektowych opracowano lokalny plan działania wskazujący konkretne kierunki wsparcia oraz działania odpowiadające realnym potrzebom społeczności.

Charakter projektu

Projekt miał charakter partycypacyjny, co oznaczało, iż w jego tworzenie były aktywnie zaangażowane wszystkie zainteresowane strony: przedstawiciele społeczności romskiej, jej sąsiedzi, mieszkańcy dzielnicy, przedstawiciele administracji lokalnej, organizacje pozarządowe, służby mundurowe i inne instytucje publiczne. Uczestnicy projektu mieli możliwość współdecydowania o tym, jakie działania powinny zostać podjęte – zgłaszali potrzeby, pomysły i sugestie, co pozwalało tworzyć rozwiązania odpowiadające rzeczywistym oczekiwaniom lokalnej społeczności.

W pierwszej fazie projektu przeprowadzono rekrutację uczestników oraz diagnozę sytuacji społeczności romskiej na Pradze-Południe, obejmującą ankiety i grupy fokusowe. Badania były realizowane w czerwcu, lipcu i sierpniu 2025 roku i włączały różne grupy interesariuszy, m.in.: społeczność romską, mieszkańców dzielnicy, przedstawicieli administracji lokalnej oraz organizacje pozarządowe. Przeprowadzenie diagnozy pozwoliło poznać codzienne doświadczenia przedstawicieli środowiska romskiego, ich plany i aspiracje, potrzeby oraz wyzwania, z jakimi mierzyli się na co dzień. Przedstawiciele instytucji publicznych i organizacji pozarządowych dzielili się, z kolei, wiedzą o możliwościach wsparcia oraz funkcjonowaniu lokalnych programów integracyjnych. Dzięki temu powstał kompleksowy obraz sytuacji społeczności romskiej na Pradze-Południe, stanowiący fundament do dalszych działań i opracowania lokalnego planu wsparcia. Podobne zagadnienia były poruszane podczas spotkań z mieszkańcami dzielnicy. Wyniki badań opracowała firma Marcin Jóźko Lokalne Badania Społeczne, która przygotowała wstępny raport cząstkowy stanowiący podstawę
do dalszych prac nad planem działania.

Warsztaty koncepcyjne

Na przełomie września i października 2025 roku odbyły się warsztaty koncepcyjne, podczas których uczestnicy mogli zapoznać się z wynikami diagnozy oraz wspólnie wypracować propozycje konkretnych działań. Spotkania były okazją do wymiany doświadczeń, pomysłów i obserwacji, a różnorodność opinii uczestników sprzyjała kreatywnemu myśleniu. Szczególnie żywą dyskusję wywołało spotkanie 23 października 2025 roku w Terminalu Kultury Gocław, w którym wzięli udział przedstawiciele instytucji publicznych, służb mundurowych, organizacji pozarządowych, mieszkańcy dzielnicy oraz społeczność romska. Chociaż rozmowy momentami były burzliwe, uczestnicy zgodnie podkreślali, iż różnice zdań pozwoliły wypracować lepsze, bardziej dopasowane do potrzeb rozwiązania.

Propozycje działań wspierających integrację społeczności romskiej na terenie dzielnicy

W ostatnich miesiącach 2025 roku trwały prace nad raportem końcowym, zawierającym konkretne rekomendacje i propozycje działań wspierających integrację społeczności romskiej na terenie dzielnicy. Finałem projektu będzie spotkanie podsumowujące, zaplanowane na 18 grudnia 2025 roku. Raport końcowy zostanie przekazany do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia Rady Dzielnicy Praga-Południe jako rekomendacja do wdrożenia w ramach Lokalnego Systemu Wsparcia.

Projekt pokazał, iż integracja społeczna wymaga dialogu, współpracy i wzajemnego zrozumienia. Dzięki wspólnemu zaangażowaniu przedstawicieli środowiska romskiego, mieszkańców Pragi-Południe, organizacji pozarządowych, jednostek administracji lokalnej oraz innych instytucji publicznych powstał plan oparty na realnych potrzebach, który wzmocni całą lokalną wspólnotę. Inicjatywa ta pokazuje, iż skuteczna polityka społeczna nie jest możliwa bez aktywnego udziału samych beneficjentów oraz wszystkich zainteresowanych stron, a kooperacja może prowadzić do trwałych i realnych efektów dla całej dzielnicy.

Źródło: OPS Praga-Południe