Czym jest Oś Oporu? Analiza irańskiej sieci wpływów w regionie

7 października bojownicy Hamasu przekroczyli ogrodzenie okalające Strefę Gazy i zaatakowali pobliskie izraelskie kibuce, zabijając ponad 1200 osób i uprowadzając kolejne 250. Izrael odpowiedział intensywnymi bombardowaniami i ofensywą lądową. Do walki – po stronie Hamasu – gwałtownie dołączyła tzw. Oś Oporu, czyli sieć regionalnych organizacji paramilitarnych, skupiona wokół Iranu. Hezbollah rozpoczął prowokacje na granicy izraelsko-libańskiej, szyickie bojówki zaczęły atakować amerykańskie bazy w Iraku, a Houthi zaczęli wystrzeliwać pociski balistyczne w kierunku Izraela oraz atakować statki handlowe przepływające przez strategiczną cieśninę Bab al-Mandab. W kolejnych dniach media donosiły o kolejnych eskalacja ze strony Osi Oporu. Jednak czym tak adekwatnie jest Oś Oporu? Czy to faktycznie tylko sieć „proirańskich pacynek” czy może dużo bardziej skomplikowany „sojusz”, który nie daje się tam łatwo zaszufladkować?

Eksport Islamskiej Rewolucji

W wyniku rewolucji islamskiej 1979 r. władzę w Iranie zdobył ajatollah Chomejni. Jednym z podstawowych celów polityki zagranicznej, jaki postawiły przed sobą nowe chomejnistyczne władze, był eksport rewolucji islamskiej poza granice Iranu. Cel ten chciano osiągnąć nie tylko poprzez szerzenie nauk religijnych ajatollaha Chomejniego, ale także wspierając różne szyickie bojówki, powstające wówczas na terenie Bliskiego Wschodu.

Na pierwszy sukces w eksporcie islamskiej rewolucji Irańczycy nie musieli długo czekać. W 1982 r. izraelskie wojska wkroczyły do – pogrążonego w wojnie domowej – Libanu. W tym samym roku Teheran wysłał do południowego Libanu ponad tysiąc doradców z Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej, którzy zajęli się szkoleniem bojówek, złożonych z libańskich szyitów. niedługo te bojówki przekształciły się w organizację, która przeszła do historii pod nazwą Hezbollah, co znaczy „Stronnictwo Boga”.

W kolejnych latach Iran odnosił dalsze sukcesy eksportując islamską rewolucję do coraz to nowych krajów, rozszerzając irańską strefę wpływów o Liban, Syrię, Irak czy Jemen. Na początku lat dwutysięcznych sieć proirańskich bojówek zaczęła być określana mianem „Osi Oporu”. Jednak nazwa ta nie zostało wcale wymyślona przez samych Irańczyków.

Dalsza część tego tekstu jest dostępna tylko dla Patronów bloga. Dołącz już teraz do grona Patronów i zyskaj nieograniczony dostęp.