Banki zaostrzą kontrolę przelewów. Od października każda transakcja trafi pod lupę systemu weryfikacji

Już od października 2025 roku wszystkie przelewy bankowe w Polsce będą przechodziły przez nowy, zaawansowany system automatycznej weryfikacji. Zmiana ma zwiększyć bezpieczeństwo transakcji, ale eksperci zwracają uwagę, iż to także kolejny krok w kierunku pełnej kontroli przepływu pieniędzy w kraju.

Fot. Warszawa w Pigułce

Nowe zasady: każdy przelew pod obserwacją systemu

Jak zapowiadają banki i Komisja Nadzoru Finansowego, od przyszłego miesiąca każdy przelew – krajowy i zagraniczny – będzie analizowany przez specjalne algorytmy wykrywające podejrzane operacje. System ma automatycznie wychwytywać transakcje powiązane z praniem pieniędzy, oszustwami podatkowymi czy finansowaniem działalności przestępczej.

W praktyce oznacza to, iż nawet zwykły przelew między osobami prywatnymi może zostać tymczasowo wstrzymany, jeżeli system uzna go za nietypowy. Nowy mechanizm weryfikacyjny będzie działał całodobowo, a dane o transakcjach mają trafiać do centralnego rejestru monitorowanego przez instytucje finansowe i państwowe.

Celem – bezpieczeństwo, ale też większa kontrola

Banki podkreślają, iż zmiany wynikają z nowych unijnych przepisów dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML 6) oraz finansowaniu terroryzmu. „Chodzi o ochronę klientów przed coraz bardziej zaawansowanymi formami cyberprzestępczości” – czytamy w komunikacie Związku Banków Polskich.

Eksperci ostrzegają jednak, iż wprowadzenie tak szerokiej automatycznej analizy przelewów to kolejny etap centralizacji informacji o finansach obywateli. System będzie nie tylko oceniać transakcje pod kątem bezpieczeństwa, ale też zbierać dane o ich częstotliwości, odbiorcach i kwotach.

Jak to wpłynie na klientów?

W teorii nowe rozwiązanie ma być niewidoczne dla użytkownika, ale w praktyce może spowodować chwilowe opóźnienia w realizacji przelewów. W przypadku wykrycia nieprawidłowości bank będzie miał obowiązek zablokować transakcję i zgłosić sprawę do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej.

Niektórzy klienci mogą zostać poproszeni o dodatkowe potwierdzenie tożsamości lub wyjaśnienie źródła pochodzenia środków – szczególnie przy większych kwotach.

Eksperci: to może być początek nowej ery bankowości

Zdaniem ekonomistów, wprowadzenie obowiązkowej automatycznej weryfikacji to nieunikniony krok w stronę pełnej cyfryzacji nadzoru finansowego. – Banki stają się nie tylko instytucjami obsługującymi klientów, ale też narzędziem państwa do monitorowania przepływów kapitału – komentuje dr Marek Rogowski, analityk rynku finansowego.

Niektórzy eksperci ostrzegają, iż zbyt rozbudowana kontrola może ograniczyć prywatność obywateli i w dłuższej perspektywie doprowadzić do spadku zaufania do instytucji bankowych.

Co powinien zrobić klient?

Banki zalecają, by klienci:

• regularnie sprawdzali historię swoich przelewów,
• nie wysyłali pieniędzy osobom, których tożsamości nie są pewni,
• unikali nietypowych opisów przelewów, które mogą wzbudzić podejrzenia systemu,
• korzystali z oficjalnych aplikacji mobilnych i bankowości internetowej.

Nowy system ruszy 1 października 2025 roku i obejmie wszystkie banki działające w Polsce. Jak zapewniają instytucje finansowe, zmiany mają poprawić bezpieczeństwo klientów – choć wielu ekspertów nie ma wątpliwości, iż oznaczają one także początek ery pełnej kontroli nad przepływem prywatnych pieniędzy w systemie bankowym.