500+ dla seniora. Większość uprawnionych nie składa wniosku. ZUS tłumaczy kto może dostać dodatek

Świadczenie uzupełniające, potocznie nazywane pięćset plus dla seniorów, trafia na konta niewielkiej grupy Polaków spełniających bardzo konkretne warunki. Od marca przyszłego roku próg dochodowy wzrośnie do dwóch tysięcy pięciuset pięćdziesięciu dwóch złotych trzydziestu dziewięciu groszy brutto, co oznacza iż nowe grupy osób uzyskają prawo do comiesięcznego wsparcia. Sprawdzamy, dlaczego większość potencjalnych beneficjentów nigdy nie składa wniosku i co musisz zrobić, żeby te pieniądze zaczęły wpływać na twoje konto.

Fot. Warszawa w Pigułce

Próg dochodowy rośnie, ale nie każdy dostaje pełną kwotę

Wysokość świadczenia uzupełniającego wynosi maksymalnie pięćset złotych miesięcznie, jednak nie każdy uprawniony otrzyma pełną kwotę, ponieważ jest ona ściśle związana z łączną wysokością innych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, na przykład emerytur i rent. Jest to forma wsparcia, która ma na celu uzupełnienie dochodów do ustalonego przez ustawodawcę limitu. Od pierwszego marca dwa tysiące dwudziestego czwartego roku, w wyniku corocznej waloryzacji emerytalno-rentowej, próg uprawniający do świadczenia uzupełniającego wzrósł i w tej chwili wynosi dwa tysiące czterysta dziewiętnaście złotych trzydzieści trzy grosze brutto.

Warto zaznaczyć, iż w marcu dwa tysiące dwudziestego piątego roku próg ten ponownie ulegnie podwyższeniu do kwoty dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt dwa złote trzydzieści dziewięć groszy miesięcznie brutto. To oznacza, iż nowe grupy osób, które wcześniej przekraczały próg dochodowy, mogą uzyskać prawo do comiesięcznego wsparcia. Świadczenie uzupełniające jest wypłacane w pełnej wysokości pięciuset złotych dla osób, które nie mają prawa do żadnej emerytury, renty ani innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych.

Jeśli natomiast łączna kwota przysługujących świadczeń wynosi więcej niż tysiąc dziewięćset dziewiętnaście złotych trzydzieści trzy grosze brutto w marcu dwa tysiące dwudziestego czwartego roku, ale nie przekracza nowego limitu dwa tysiące czterysta dziewiętnaście złotych trzydzieści trzy grosze brutto, stosowana jest zasada złotówka za złotówkę. Oznacza to, iż wysokość dodatku jest różnicą pomiędzy kwotą graniczną a sumą pobieranych świadczeń. Do dochodu wliczane są również świadczenia otrzymywane z zagranicznych instytucji emerytalno-rentowych. Nie wlicza się natomiast dodatku czy zasiłku pielęgnacyjnego, dodatku dla sieroty zupełnej lub ryczałtu energetycznego.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji to warunek konieczny

Podstawowym i najistotniejszym kryterium, bez którego spełnienia nie ma możliwości ubiegania się o świadczenie, jest niezdolność do samodzielnej egzystencji. Status ten musi zostać potwierdzony przez odpowiednie orzeczenie. Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły osiemnaście lat i zamieszkują na terytorium Polski. Dokumentem potwierdzającym niezdolność do samodzielnej egzystencji jest najczęściej orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, wydane przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Uznawane są również orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, do służby oraz orzeczenia o zaliczeniu do pierwszej grupy inwalidów wydane przed pierwszym września tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego siódmego roku, o ile ZUS je posiada w dokumentacji. jeżeli prawo do świadczenia zostało przyznane, jest ono wypłacane od miesiąca, w którym spełniono warunki, nie wcześniej jednak niż od miesiąca złożenia wniosku. Warto pamiętać, iż świadczenie nie przysługuje osobie tymczasowo aresztowanej lub odbywającej karę pozbawienia wolności, z wyjątkiem kary w systemie dozoru elektronicznego.

Utrata prawa do świadczenia następuje z reguły od miesiąca, w którym nastąpiło zdarzenie będące podstawą utraty uprawnień. Osoba, która otrzymała świadczenie, jest zobowiązana poinformować ZUS o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo lub wysokość świadczenia. To oznacza, iż jeżeli twoja sytuacja się zmieni – na przykład otrzymasz wyższą emeryturę po waloryzacji albo zaczniesz dostawać rentę z innego źródła – musisz zgłosić to do Zakładu, bo w przeciwnym razie możesz zostać oskarżony o wyłudzenie świadczenia.

Formularz ESUN i miesięczny termin na decyzję

Aby otrzymać świadczenie uzupełniające, należy złożyć wniosek ESUN, czyli wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Wniosek ten można złożyć osobiście w dowolnej placówce ZUS pisemnie lub ustnie do protokołu, przesłać pocztą, albo elektronicznie poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS, jeżeli jest dostępny w takiej formie. Do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający niezdolność do samodzielnej egzystencji.

Jeśli w sprawie nie wydano wcześniej takiego orzeczenia lub upłynął okres, na który zostało wydane, konieczne jest dołączenie zaświadczenia o stanie zdrowia wystawionego przez lekarza prowadzącego leczenie na formularzu OL-dziewięć, dokumentacji medycznej oraz informacji o miejscach leczenia na formularzu OL-dziewięć A. Decyzja w sprawie świadczenia jest wydawana w ciągu trzydziestu dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do jej wydania, na przykład uprawomocnienia się orzeczenia.

Co to oznacza dla Ciebie?

Jeśli masz orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji, a twoja emerytura lub renta nie przekracza progu dwa tysiące czterysta dziewiętnaście złotych brutto, tracisz pięćset złotych miesięcznie każdego miesiąca przez który nie składasz wniosku ESUN. Za rok to sześć tysięcy złotych, które po prostu przepadają, bo nikt ci o tym nie powiedział albo uznałeś procedurę za zbyt skomplikowaną.

Wyobraź sobie pana Stanisława z Lublina, siedemdziesięcioletniego emeryta po udarze, który wymaga stałej opieki żony. Ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, jego emerytura wynosi dwa tysiące sto złotych brutto. Teoretycznie przysługuje mu świadczenie uzupełniające w wysokości około trzystu dziewiętnastu złotych miesięcznie – różnica między progiem a jego emeryturą. Przez trzy lata nikt mu nie powiedział o możliwości złożenia wniosku. Gdyby złożył go trzy lata temu, miałby teraz prawie dwanaście tysięcy złotych więcej, bo świadczenie jest wypłacane tylko od momentu złożenia wniosku, nie wstecz.

Albo pani Maria z Krakowa, sześćdziesięciopięcioletnia rencistka z orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji po wypadku samochodowym. Jej renta wynosi tysiąc dziewięćset złotych brutto. Przysługuje jej pełne pięćset złotych miesięcznie świadczenia uzupełniającego, bo jej dochód jest poniżej tysiąc dziewięćset dziewiętnaście złotych trzydzieści trzy grosze. Córka pani Marii dowiedziała się o tym świadczeniu przypadkowo z internetu, pomogła mamie złożyć wniosek i teraz co miesiąc na konto wpływa dodatkowe pięćset złotych. Gdyby czekały kolejny rok, straciłyby sześć tysięcy złotych.

Praktyczne wskazówki dla dziś? jeżeli masz orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i twoja emerytura czy renta jest niska, nie zwlekaj ani dnia. Pobierz formularz ESUN ze strony ZUS albo idź do najbliższej placówki i złóż wniosek ustnie do protokołu – urzędnik pomoże ci wypełnić wszystkie pola. Zbierz dokumentację medyczną, wyciągnij orzeczenie lekarza orzecznika, przygotuj kopie dokumentów potwierdzających wysokość twoich świadczeń.

Jeśli nie masz jeszcze orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, ale twój stan zdrowia się pogorszył i wymagasz stałej pomocy w codziennych czynnościach, złóż wniosek o wydanie takiego orzeczenia. Poproś lekarza prowadzącego o wypełnienie formularza OL-dziewięć, zbierz całą dokumentację medyczną z ostatnich lat, wypisz wszystkie miejsca leczenia na formularzu OL-dziewięć A. Proces może potrwać kilka miesięcy, ale jeżeli otrzymasz orzeczenie, automatycznie zyskasz prawo do ubiegania się o świadczenie uzupełniające.

Jeśli opiekujesz się osobą starszą lub niepełnosprawną, sprawdź czy ma orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji i czy jej dochody mieszczą się w limitach. Większość seniorów nie wie o istnieniu tego świadczenia albo uważa iż nie przysługuje im nic, bo już dostają emeryturę. Pomóż im złożyć wniosek – to może być dodatkowe pięćset złotych miesięcznie, które pokryją koszty leków, opieki czy rehabilitacji.

Pamiętaj o marcowej waloryzacji progu dochodowego. jeżeli teraz twoja emerytura przekracza limit i nie kwalifikujesz się do świadczenia, po marcu dwa tysiące dwudziestego piątego roku możesz już spełniać warunki. Złóż wniosek zaraz po waloryzacji, żeby nie tracić kolejnych miesięcy bez dodatku.